MikroorgaVizmlarning o‘simlik va hayvonlarga ta'sirini - bazi kasallik tug‘diruvchi mikroblaming (patogen bakteriyalar, viruslar va parazit zamburug‘lar) o‘simlik va hayvonlarda turli kasalliklarni keltirib chiqarishda ko‘rish mumkin.
o‘simlik, hayvon va mikroorganizmlarning o‘zaro ta'siri - awalo ulaming tuproqda birgalikda yashashida seziladi. Natijada o‘zaro murakkab munosabatlarda bo‘ladilar. Bunday munosabat ozuqa zajiridagi biotik munosabatda yaqqol ko‘rinadi.
Tirik organizmlar birgalikda yashar ekanlar, ulaming o‘zaro turlicha biotik munosabatlari-aloqalari bo‘lishi tabiiydir. Bunday munosabat natijasida ulaming organizm uchun foydali yoki zararli ekanligi haqida xulosa chiqarish mumkin. Biotik munosabatlar biotsenozlar mavzusida keng ravishda amalga oshadi.
Demak, organizmlar orasidagi o‘zaro munosabatlar har ikki organizm uchun foyda keltirsa-mutalistik munosabatlar kelib chiqadi. 2-asosiy savol bo‘yicha o‘qituvchining maqsadi:
Antropogen omilnig ekologik omil xillaridan biri ekanligi haqida tushuncha berish. Uning toifalarii bavon etish.
j6
Identiv uquv maqsadlari: 2.1 .Antropogen omil-insonning tabiatga ta"siri ekanligini anglaydi.
2.2.Antropik va antropogen omil xillarini farqiga yetadi.
2.3.Antropogen omilning qishloq xo‘jalik, sanoat va trasport toifalarini biladi.
2-asosiy savolning bayoni.
Antropogen omillar deganda - inson xo‘jalik faoliyati bilan bog‘liq bo‘lgan tasirlarinr tushunamiz. Antropogen omillar hozirgi vaqtda tabiatdagi eng kuchli omillardan biri hisoblanadi. Inson tirik organizmlarga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta'sir etib yoki yashash sharotini o‘zgartirib, uning targ‘alishiga yoki qirilib yo‘q bo‘lishiga sababchi bo‘lishi mumkin. Insonning tabiatga ko‘rsatadigan ikki turdagi ta'sirini bir-biridan yaxshi ajratish lozim. Ulardan biri tirik organizmlarga yoki ulaming ayrim vakillariga ko‘rsatiladiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta'siri, ya'ni antropik omillar deb qaralsa, ikkinchisi esa insonning atrof-muhitni o‘zgartirish kabi salbiy ta'sirini antropogen omilar deb qarash lozim.
