1. Matritsa haqida tushuncha. Matritsalar va ular ustida amallar

Berilgan ikkinchi tartibli determinantlarni hisoblang. 
) [
] 2) [
] 3).[
] 4) [√ √ √ √ 
√ √ √ √ 
]
Berilgan uchinchi tartibli determinantni hisoblang. 
1) 
[
] 2) [
] 3) [
] 4) [
] 

---

5)
[
] 6) [
] 7) [
] 
Determinantning xossalaridan foydalanib, hisoblang. 
) [
] 2) [
] 3) [
] 
4)
[
]
5)
[
]
 
Nazorat misollari 
1.Kvadrat matritsalarga misollar. 
A=
[
] B=[
] С=[
] 
Matritsalar mos ravishda 2-tartibli,3-tartibli,4-tartibli matritsalar deyiladi. 
2.Uchburchak matritsalar. 
D=
[
] C=[
] 
3.Diagonal matritsalar. 
A=
[
] B=[
]
4.Skalyar matritsalar. 
A=
[
] B=[
] 3-tartibli skalyar matritsalar. 
5.Birlik matritsalar. 
A=
[
] B=[
]
6.Simmetrik matritsalar. 
A=
[
] B=[
] 
7.Kososmmetrik matritsalar. 
A=
[
] D=[
] 

---

Berilgan matritsalarning o’lchamlarini va turlarini aniqlang. 
A=
[
] B=[
] C=[
] D=[
] 
Misol. A=
[
] va =4 uchun A ni aniqlang. 
=4 [
] [
] 
Misol .A=
[
] ; B=[
] matritsalar uchun 2A+B ni hisoblang. 
2A=
[
] 2A+B=[
] +[
]=[
]= 
[
] 
Matritsalarni ko’paytiring. 
A=
[
] B=[
] A matritsani toping. 
[
] [
]= 
[
( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
] [
] 
A=
[
] , B=[
] , C=[
] matritsalar va =2 soni uchun
B+
C
matritsani aniqlang. 
=
[
] C=2[
]=[
] , 
=[
] [
]=[
]=[
] 
 
B+
C=[
]+[
]=[
] 

---

Misol. A=
[
] va B=[ ] uchun AB va BA ko’paytmalarni aniqlang. 
AB=
[
] [ ]=[
]=[
] 
BA=[
] [
]=2
Berilgan A, B matritsalarning o’lchamlarini aniqlang va 
,
,
,
,
elementlarini ko’rsating: A=
‖
‖, B=‖
‖. 
Berilgan A, B matritsalarning o’lchamlarini aniqlang va 
,
,
,
, ,
elementlarni ko’rsating: A=(1 2 3), B=
‖
‖. 
Matritsalar uchun ko’rsatilgan chiziqli amallarni bajariing. 
1. 
A=
‖ 
‖ B=‖
‖ 2A-B=?  
2. 
A=
‖
‖ B=‖
‖ 3A-2B=? 
3. 
A=
‖
‖ B=‖
‖ 2A-B=? 
4. 
A=
‖
‖ B=‖
‖ 3A-2B=? 
5. 
A=
[
] B=[
] A+B=? 
6. 
A=
[
] B=[ 
] 2A+5B=? 
7. 
A=
[
] B=[
] A+B=? 
Nazorat savollari 
 
1. 
Matritsani va uning asosiy tushunchalarini ta’riflang. 
2. 
Matritsaning asosiy turlarini sanab o’ting. 
3. 
Satr, ustun va kvadrat matritsalarni ta’riflang. 
4. 
Simmetrik va kososimmetrik matritsalarni ta’riflang 

---

5. 
Diagonal va birlik matritsalar qanday ko’rinishga ega? 
6. 
Uchburchak matritsalar qanday ko’rinishga ega. 
7. 
Qarama-qarshi va kengaytirilgan matritsalarni ta’riflang . 
8. 
Matritsani songa ko’paytirish (bo’lish) amali qanday bajariladi 
9. 
Matritsaning songa ko’paytirish (bo’lish) amalining xossalari. 
10. 
Matritsaning matrissaga qo’shish (ayirish) amali qanday bajariladi. 
11. 
Matritsani matritsaga qo’shish (ayirrish) amalining xossalarini keltiring. 
12. 
Matritsaning matritsaga ko’paytirish amalini ta’riflang. 
13. 
Matritsani matritsaga ko’paytirish amali xossalaring keltiring. 
14. 
Matritsani matritsaga ko’paytirish amalining zaruriy shartini keltiring. 
15. 
Matritsaning butun musbat darajaga ko’tarish qanday amalga oshiriladi? 
16. 
Matritsani butun musbat darajaga ko’tarish amalining xossalari. 
17. 
Transponirlangan matritsani ta’riflang. 
18. 
Transponirlash amali xossalarini keltiring.
19. 
Determinant tushunchasi ta’riflang. 
20. 
Birinchi va ikkinchi tartibli determinantlarni ta’riflang. 
21. 
Uchinchi tartibli determinantni hisoblash qoidalarini bayon eting. 
22. 
Qanday matritsalar uchun determinant tushunchasi aniqlangan? 
23. 
Determinantning xossalarini ta’riflang. 
24. 
Determinant elementi minorini ta’riflang. 
25. 
Determinant elementi algebraik to’ldiruvchini ta’riflang. 
26. 
Elementar almashtirishlar qanday almashtirishlar? 
27. 
Kvadrat matritsa determinanti haqidagi teorema tastig’ini izohlang. 
28. 
Determinantlar hisoblash usullarini sanab o’ting. 
29. 
Xos va xosmas matritsaga ta’rif bering. 
30. 
Teskari matritsa tushunchasini ta’riflang. 
31. 
Teskari matritsa mavjudligi haqidagi teomera tastig’ini izohlang. 
32. 
Teskari matritsaning xossalarini bayon eting. 
33. 
Matritsa rangi tushunchasi. 
34. 
Matritsa rangini aniqlash usullari.
35. 
Teskari matritsani aniqlash usullarini sanab o’ting va ta’riflang. 
36. 
O’lchami 
n
m

bo’lgan A matritsada nechanchi tartibli minorlari mavjud?