Mövzu 6 : Azərbaycan dili dərslərində ən çox istifadə edilən metod,
priyom və yollar
Plan
1. Metod barədə alimlərin fikirləri
2. Metodların seçilməsində mühüm şərtlər
3. Müəllimin nitqinə verilən tələblər
Metod
sözü hərfi mənada həqiqətə,
faktlara ,
biliklərə yol tapmaq
deməkdir.
Marksist dialektik metod dərketmənin başlıca metodu kimi bütün elmlərin
tədqiqat metodlarının əsasında dayanır.
Dərk etmə hər elmi tədqiqat yolu ilə, həm də
təlimi-tədqiqat yolu ilə gedə bilər.
Elmi tədqiqat yolu ilə dərk edilənlər hələ elm
aləminə
bəlli olmayan faktlardır, təlimi-tədqiqat yolu
ilə dərk edilənlər isə elm
aləminə çoxdan
bəlli olanlardır.
Birincidə elmi tədqiqat metodlarından,
ikincidə isə
təlim metodlarından istifadə edilir.
Tədqiqat zamanı tədqiqatçı elm aləmi üçün hələ
dəqiq olmayanları dəqiqləşdirməyə çalışırsa,təlim prosesində müşahidə aparan
şagird
isə elm aləminə bəlli olanları özü üçün aydınlaşdırır. Metodlar məsələsilə həm
nəzəri
pedaqogika, həm də
fərdi medodikalar məşğul olur.
Nəzəri pedaqogika, yaxud
didaktika məktəbdəki bütün təlim fənlərinə eyni dərəcədə xidmət edə bilən metodları
tədqiq edirsə,
fərdi metodikalar, o cümlədən ADTM elmi Azərbaycan dilinin təlimi
metodlarının tədqiqi ilə məşğul olur.
M.T. Baranova görə, təlim metodları
müəllimin fəaliyyəti ilə onun şagirdlərə
vermək istədiyi
bilik,
bacarıq və
vərdişləri vahid həlqədə birləşdirən
vasitədir.
M.N.
Skatkin bunu
müəllim və şagirdlərin işi,
T.A.İlyin şagirdlərin dərketmə fəaliyyətinə
rəhbərlik,
A.V.Tekuçev təlim vasitəsi,
prof. B. Əhmədov "Müəllimin şagirdləri
bilik,bacarıq və vərdişlərlə silahlandırması və şagirdlərin bunlara yiyələnməsi yolları
və vasitələrinə təlimin
üsulları və ya
metodları deyilir" deyir.