1. Og'irlik o’lchov birliklari. Uzunlik o'lchov birliklari


Shar  - milga teng bo'lgan uzunlik birligi. 1 shar 3 kmga teng bo'lgan.  Tutam-uzunlik o'lchov birligi



Yüklə 104,24 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/10
tarix22.12.2023
ölçüsü104,24 Kb.
#189198
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Xronologiya 14

Shar 
- milga teng bo'lgan uzunlik birligi. 1 shar 3 kmga teng bo'lgan. 
Tutam-uzunlik o'lchov birligi.
l tutam = 4 barmoq = 8,72- 9,12 sm. 1 tutam o'rtacha 9 smga teng. 
Tutamning 8,333 sm li qiymati ham mavjud. 
Zira 
- uzunlik o'lchovi; 81,28 sm ga teng. Jarib-yer o'lchovi; bir tanob ; 4097 kv. metrga teng 
bo'lgan

Barmoq – 
uzunlik o'lchov birligi; O'rta barmoqning o'rta bo'glni eniga teng uzunlik. 1 barmoq 
2,078 sm dan 2,28 sm gacha qiymatga teng. O'rta Osiyoda 18 asrda 1 barmoq 2,18/2,28 sm ga teng 
bo'lganligini hisobga olib, o'rtacha qiymati 2,28 sm bo'lishiga qaramay, uni yaxlitlab, 2,25 sm ga
teng deb qabul qilish mumkin. 
8
Z. M. Bobur. Boburnoma. T-1989, 43-betlar.


Bo'gin
-uzunlik o'Ichov birligi; quruvchilar orasida qo'llaniladi. U o'rta barmoqning o'rtacha bo'gini 
eniga teng. l bo'gin taxminan 2,0/2,5 sm ga to'g'ri keladi. 
Bosh barmoq-uzunlik 
o'lchov birligi; qiymat jixatidan 3 barmoqqa teng; faqat gazni o'lchashda 
qo'llaniladi. 1 bosh barmoq = 3 barmoq = 3. (2,18-2,28) = 6,54-6,84 sm yoki bosh barmoq o'rtacha 6,69 
sm ga teng.
Gerex 
-uzunlik o'lchov birligi. Asosan, Xorazm va Buxoroda qo'llanilgan. Qiymati l gaz (yoki 1 
arshin uzunligining 16 dan bir bo'lagiga teng. Agar 1 gaz=(67,58-70,68)sm bo'lsa, unda 
lgerex=l/16(67,58-70,68)=4,224-4,417sm 4,2-4,4sm bo'ladi. Bordiyu lgaz=(106-107)sm bo'lsa, unda l 
gerex=l/16 gaz=l/16(106-107)=6,25-6,69 sm bo'ladi. 
Isba
'-uzunlik o'lchovi. Iisba'=2-2,2sm yoki2,18-2,28 sm. 
Yog'och 
- katta masofadagi yo'l uzunligining o'lchov birligi; Mavjud ma’lumotlarga qaraganda 12 
ming qadam 1 yog'och deb qabul qilingan. Agar bir qadam 0,75 m bo'lsa, u holda 1 yog'och deb qabul 
qilingan.

Yüklə 104,24 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin