hisobga
olish zarur. Fazoviy chetga chiqishlarni yakuniy
qiymatini
taxminan qoldiq qiyshayishining ikkilanganligiga teng qilib olamiz.
(9.35)
bu yerda, K
aniq
- aniqlash koeffitsiyenti:
(9.36)
p
qiy
-
qora zagotovka qiyshayishi.
Qora quyma zagotovkalar uchun qiyshayish kattaligi quyidagi ifoda
bo‘yicha topiladi:
(9.37)
bu yerda,
- qiyshayishning solishtirma kattaligi, mkm/mm.
L – qiytim hisoblanayotgan yuza o‘lchami (zagotovka uzunligi), eng katta tomoni
bo‘yicha olingan uzunlik o‘lchami.
- tekis yuzali quyma zagotovkalar (plita, korpus) uchun:
=0.7
÷
3 mkm/mm.
Markazlarda ishlanganda qiytim kattaligiga markaz ochish xatoligi muhim
ta’sir qiladi; ya’ni markaz uyasi o‘qini zagotovka o‘qiga nisbatan siljishi:
(9.38)
bu yerda,
markaz teshigini ochish jarayonida bazalovchi shaklning markaz
o‘qini, zagotovkaning geometrik o‘qiga nisbatan siljishga ta’siri.
- markaz ochuvchi stanogini sozlash xatoligini markaz uyasi o‘qini,
zagotovka o‘qiga nisbatan siljishga ta’siri.
Zagotovkani silindrik opravkaga o‘rnatilganda bazalash xatosi bo‘ladi. Agar
bu opravkani uch qulochokli patronda mahkamlansa, mahkamlash xatosi ham
bo‘ladi.
198
Asosan o‘rnatish xatoligi bazalash (
) va mahkamlash (
) xatoliklari
vektorini yig‘indisiga teng (9.12-rasm)
(9.39)
Bu vektorlar yig‘indisi quyidagi ifoda bilan aniqlanadi.
(9.40)
bu yerda,
-vektor
ni vektor
bilan hosil qilgan burchagi.
Zagotovkalarni guruhini o‘rnatishda, xohlagan burchaklar hosil bo‘lishi
mumkin.
Shuning uchun ularni kvadratli ildiz qoidasi bo‘yicha qo‘shish kerak.
(9.41)
|
