1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
Sidirish usuli bilan tekis yuzalarni ishlash
Yüklə 8,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
12.3.3. Sidirish usuli bilan tekis yuzalarni ishlash Detallarning tashqi va ichki yuzalarini sidirish operatsiyasi bilan ishlash yuqori unumdorlikka ega bo‘lgan jarayondir. Sidirish korxonalarning seriyali va ommaviy ishlab chiqarish turlarida keng qo‘llaniladi. Tekis yuzalarni sidirib ishlash ko‘p tig‘li asbob sidirgich yordamida olib boriladi. Sidirgich sterjen ko‘rinishida bo‘lib u ma’lum shaklda joylashgan ko‘p tishlardan iborat bo‘ladi. Sidirgichni qaralayotgan tishi oldingi tishiga qaraganda, surish yo‘nalishi qiymatiga teng miqdorda kattalashib boradi. Sidirgich bitta to‘liq o‘tishi davrida, ishlanayotgan yuzaning butun kengligi bo‘yicha to‘liq qiytimni, ya’ni chuqurlikni sidirib chiqaradi. Sidirgichni asosiy ishchi tishlaridan tashqari kalibrlovchi (to‘g‘rilovchi) tishlari ham bo‘ladi, bu tishlar ishlanayotgan yuzaga berilgan aniqlikni va g‘adir-budirlikni ta’minlaydi. Tekis yuzalarni sidirish uchun turli xil konstruktsiyadagi sidirish stanoklari qo‘llaniladi. Sidirish stanoklarini vertikal, gorizontal, karusel va tunnel turlari mavjud. Ko‘pincha tashqi tekis yuzalarni ishlash uchun vertikal, bir tomonlamali yoki ikki tomonlamali harakatlanuvchi sidirish stanoklaridan foydalaniladi. Ikki 278 tomonlamali harakatlanuvchi stanok, sidirgichlari ikkita bo‘lib, ular galma-gal (poperemenno) o‘zgaruvchan holatda ishlaydi, bu esa detalni boshqa holatda o‘rnatishga va mahkamlashga imkoniyat beradi. Sidirishda kesish tezligi 20 m/min gacha yetadi. Tekis yuzalarni sidirishda homashyolarni ishlanmagan yuzalarini qiytimi (2÷6) mm gacha, ishlangan yuzalarni qiytimi 0,5 dan 1 mm gacha qiymatda olinadi. Ishlanmagan yuzalarni sidirishda (pokovka), bu yuzalardagi hosil bo‘lgan kuyundi qatlami, odatdagi tekis sidirgichlarni tishlarini tezda o‘tmaslashtiradi va chetnab ketishiga ham olib keladi. Bunday holat ro‘y bermasligi uchun, zamonaviy sidirish usulidan foydalaniladi. Bu usulda mahsus sidirgichlardan foydalaniladi, bunday sidirgichlarda, tishlari harakat yo‘nalishiga nisbatan og‘ma ravishda joylashgan bo‘ladi. Bu holda, qirindi ishlanayotgan yuzaning butun kengligi bo‘yicha, qirqilmasdan, balki kichik kengliklar bo‘yicha qirqilib, keyingi tishlarning har biriga to‘g‘ri keladigan qirindi kengligiga ortib boradi, ishlanayotgan to‘liq yuzaga tegishli aniqlik va g‘adir-budirlikni, butun ishlanayotgan yuza bo‘yicha, kalibrlovchi tishlar ta’minlaydi. Shunday qilib, mahsus sidirgichni bitta o‘tishida, ishlanayotgan hamma yuza yuqori aniqlikda ishlanadi. Tashqi yuzalarni sidirishda g‘adir-budirlik R a =2,5÷0,63 mkm ni ta’minlaydi. Tekis yuzalarni keng seriyali va ommaviy ishlab chiqarishda yuqori unumdorlikka ega bo‘lgan uzluksiz harakatda (nepererivniy) bo‘lgan karusel stolli, barabanli, yoki zanjirli transporteri bo‘lgan sidirish stanoklaridan foydalaniladi. Bu stanoklarga homashyolar, moslamalar yordamida zanjirli transporterga o‘rnatiladi.Yuzalarni ishlash qo‘zg‘almas sidirgichga nisbatan homashyoni uzluksiz harakat qildirish yo‘li bilan olib boriladi. Yüklə 8,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|