1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Tekshiruv savollari 
 
1.
Mashinasozlikni rivojlanish tarixi haqida nima bilasiz? 
2.
Mashinasozlikni o‘ziga xos xususiyatlari nimalardan iborat? 
3.
Mashina qanday konstruktiv qismlardan iborat? 
4.
Detal nima va u qanday ta’riflanadi? 
5.
Agregat nima va qanday ta’riflanadi? 
6.
Uzel nima u qanday ta’riflanadi? 
7.
Mashina ishlab chiqarishdagi kooperatsiyaning xususiyatlari nimada? 
8.
Korxonani ishlab chiqarishga tayyorlash ish hajmini mashinasozlikdagi 
xususiyati nimada? 
9.
Ishlab chiqarish jarayoni nima? 
10.
Texnologik jarayon nima? 
11.
Texnologik jarayon elementlarini sanab va ifodalab bering. 
12.
Mehnat hajmi nima va u qanday aniqlanadi? 
13.
Ishlab chiqarish takti nima? 

---

37 
14.
Bir detalni ishlab chiqarish uchun ketgan vaqt qanday aniqlanadi? 
15.
Qanday ishlab chiqarish turlarini bilasiz? 
16.
Donalab ishlab chiqarish bilan tajribaviy ishlab chiqarish orasidagi farq 
nimada? 
17.
Ishlab chiqarishni texnologik tayyorlash o‘z ichiga nimalarni oladi? 
18.
Konstruktorlik tayyorlashchi? 

---

38 
II BOB 
ISHLASH ANIQLIGI 
 
2.1. Aniqlik to‘g‘risida tushuncha 
 
Ishlash aniqligi 
deb tayyor detal parametrini chizmadagi ko‘rsatmalarga 
to‘g‘ri kelish darajasiga aytiladi. 
Yig‘ish aniqligi
deb mashina yoki birikmaning berilgan ekspluatatsiya 
qilish sharoitida o‘z “prototipi”dan farqi. Aniqlik mashinasozlikda mahsulot 
sifatini aniqlovchi eng muhim ko‘rsatkich. Ko‘proq geometrik parametrlar aniqligi 
bilan to‘qnashiladi. 
Ishlab chiqarishda mahsulotning aniq - absolyut o‘lchamlarini va boshqa 
ko‘rsatkichlarini olish mumkin emas. Shuning uchun, bilib turib, o‘lcham va 
boshqa ko‘rsatkichlarni chegaralovchi quyimli (dopusk) farqlar (noaniqsizlik) 
orasida ishlanadi. 
Quyim 
(dopusk) deb, o‘lchamning eng katta va eng kichik chetga chiqish 
chegaralari orasidagi farqga aytiladi.