1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
-rasm. Prizmatik detalni ishlash: a-bitta bazalovchi yuza ishlatilganda
Yüklə 8,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5.4-rasm. Teshik kengaytirishda detalni bazalash.
|
5.3-rasm. Prizmatik detalni ishlash: a-bitta bazalovchi yuza ishlatilganda;
b-ikkita bazalovchi yuza ishlatilganda; c-uchta bazalovchi yuza ishlatilganda. 98 Silindrik detallarni ishlayotganda uchta bazalovchi yuzalardan foydalanishga xojat yo‘q. Masalan, parmalashda va teshik kengaytirishda (zagotovka) patronda mahkamlanganda, faqat bitta ikkilangan yo‘naltiruvchi bazalovchi yuza B ishlatiladi (5.4-rasm, a). Teshik kengaytirishda chizig‘iy o‘lcham “a” ta’minlansa, bunda 2 ta bazalovchi yuzalar ishlatiladi: ya’ni ikkilangan yo‘naltiruvchi yuza B va tayanch baza C (5.4-rasm, b). Shunday qilib, detalni ishlash davrida bitta, ikkita, uchta yuzadan iborat bazalovchi yuzalar ishlatilishi mumkin, bular uchta, to‘rtta, beshta yoki oltita tayanch nuqtalarni qamrab oladi. 5.4-rasm. Teshik kengaytirishda detalni bazalash. Yuqoridagi ibora “bazalovchi yuzalar” detal yuzalariga tegishli. Moslama va stanokning detalni bazalariga tegib turgan yuzalari o‘rnatuvchi yuzalar deyiladi. Operatsiya eskizlarida, texnologik hujjatlarni jihozlashda shu yuzaga tegishli bo‘lgan barcha bazalovchi yuzalar shartli belgilar bilan ifodalanadi, tayanch nuqtalar soni ko‘rsatiladi. Kerak bo‘lganda operatsiya eskizlarida bazalovchi yuzalardagi tayanch nuqtalardan tashqari, mahkamlash kuchlari ham ko‘rsatiladi, 99 5.1-jadvalda bazalovchi yuzalarning tayanch nuqtalarini shartli belgilari berilgan. Shu bilan birga kuchlarni qo‘yilgan joyi va yo‘nalishi ham ko‘rsatilgan. Texnologik eskizlarni soddalashtirish maqsadida detallarni bazalashni shartli ifodalash qabul qilingan. Silindrik va tekis bazalovchi yuzalarda, o‘zida bir necha tayanch nuqtalari bor bo‘lgan operatsiyalarni faqat bitta tayanch nuqtasi qo‘yiladi va u raqam bilan, tayanch nuqtalar sonini ko‘rsatadi. Masalan, yo‘naltiruvchi ba- zalovchi yuzaga - belgisi, asosiy bazalovchi yuzaga , ikkilangan yo‘naltiruvchiga –, tayanch-yo‘naltiruvchiga - belgisi qo‘yiladi. Har xil bazalash hollari va detallarni ishlash uchun tavsiya qilingan texnologik bazalarni shartli ifodalash misollari 5.1, 5.2, va 5.3-jadvallarda berilgan. 100 5.1-jadval Normallash Shartli belgilar Profil ko‘rinishi Plandagi ko‘rinishi Aylanuvchi markaz Harakatlanmaydigan lyunet Harakatlanuvchi lyunet 2, 3 va 4 kulachokli yoki sangali patron “Eslatma” 4 soni tayanch nuqtalar sonini bildiradi Magnit plita Belgilash 101 5.1-jadval davomi Nomlanishi Shartli belgilar Profil ko‘rinishi Plandagi ko‘rinishi Qo‘zg‘almas tayanchlar Bikr Boshqariluvchi tayanch Blokli tayanchlar Mahkamlash kuchi Tayanchlar bilan mahkamlashni ustma-ust ko‘rsatish Blokli mahkamlash kuchlari Bikr markaz Suzib chiquvchi markaz 102 5.2-jadval T ex n o lo g ik e sk iz lar d a sh art li b el g il ar n i q is q ac h a k o `r sa ti sh Yüklə 8,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|