1. Pul mablag‘lari va qisqa muddatli moliyaviy investitsiyalar

4.Davr xarajatlari hisobi./ Davr xarajatlari tarkibiga korxona ishlab chiqarish jarayoni bilan bevosita bog‘liq bulmagan xarajatlar kiradi. Bo‘lar jumlasiga boshqaruv, tijorat bilan bog‘liq xarajatlar, shuningdek umumxo‘jalik xarajatlari, jumladan ilmiy-tadkikot va tajriba-konstruk-torlik ishlari bo‘yicha xarajatlar ham kiradi. Bu xarajatlar korxona asosiy faoliyati va mahsulot sotish bilan bog‘liq bulmaganligi, lekin ma’lum bir jarayonlarni amalga oshirish bilan bog‘liq bo‘lganligi uchun ular operatsion xarajatlar, umumiy va ma’muriy xarajatlar deyiladi. Ular mahsulot ishlab chiqarish va sotish hajmiga bog‘liq bulmagani, va aksincha, vaqt bilan, xo‘jalik faoliyatining davomiyligi bilan bog‘liq bo‘lgani sababli ular davr xarajatlari deb yuritiladi.


5.Moliyaviy faoliyatdan olinadigan daromadlar va xarajatlar hisobi./ «Xarajatlar tarkibi to‘g‘risidagi Nizom»ga binoan moliyaviy faoliyatdan olinadigan daromadlarga quyidagilar kiradi: Olingan royaltilar va sarmoya transferti. "O‘zbekiston Respublikasi xududida va uning tashkarisida boshqa xo‘jalik yurituvchi subyektlar faoliyatida ulush kushgan xrlda katnashishdan olingan daromad, aksiyalar bo‘yicha dividendlar va obligatsiyalar hamda xo‘jalik yurituvchi subyektga tegishli qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha daromadlar. Mulkni ueoq muddatli ijaraga berishdan olingan daromadlar (lizing to‘lovini olish). Valyuta schyotlari, shuningdek chet el valyutalaridagi muomalalari bo‘yicha ijobiy kurs tafonutlari. Sarflangan (qimmatli qog‘ozlarga, shu’ba korxonalarga va xokazolarga) mablag‘larni kayta baholashdan olingan daromadlar. Moliyaviy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar soliqqa tortishda yalpi daromadga kiritidmaydi. Moliyaviy faoliyat bo‘yicha daromadlar hisobi «Asosiy xo‘jalik faoliya-tidan olinadigan daromadlar» nomli 2-son BXMA, «Lizing hisobi» nomli 6-son Bo‘MA, «Moliyaniy innestitsiyalar hisobi» nomli 12-son BHMAlar bilan tartibga solinadi.
6. Favqulodda foyda va zararlar hamda yakuniy moliyaviy natija hisobi./ Favqulodda foyda moddalari - bu ko‘zda tutilmagan, tasodifiy tusga ega bo‘lgan, xddisa yoki xo‘jalik yurituvchi subyektning odatdagi faoliyat doirasidan chetga chiqadigan tusdagi muomalalar natijasida paydo bo‘ladigan va olinishi kutilmagan foydadir. Bunga daromadlarning favqulodda moddalari yoki asosiy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar bo‘limida aks ettirilishi kerak bo‘lgan utgan davrlardagi foyda sirmaydi. Favqulodda zararlar - bu xo‘jalik yurituvchi subyektlarning odatdagi faoliyatidan chetga chiquvchi xodisalar yoki muomalalar natijasida vujudga keladigan va ruy berishi kutilmagan odatdan tanshchari xarajatlardir. Bunga favqulodda va davr xarajat-lari tarkibida aks ettirilishi kerak bo‘lgan utgan davr xarajatlari kirmaydi.
18-mavzu. 1.Buxgalteriya hisobotining maqsad va vazifalari./ Hisobot – xo‘jalik yurituvchi subyektlarning o‘tgan vaqt ichidagi ishlari natijalari va sharoitlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar majmui bo‘lib, undan faoliyatini tahlil, nazorat qilish va boshqarish maqsadida foydalaniladi. Hisobot tuzish va taqdim etish “Moliyaviy hisobotni tayyorlash va taqdim etish uchun konseptual asos” va 1-sonli “Hisob siyosati va moliyaviy hisobot” nomli BHMS bilan tartibga solinadi. Konseptual asos maqsadi quyidagilarga yordam berishdan iborat: 1. Buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobot tizimini tartibga soluvchi davlat organi - O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligiga - buxgalteriya hisobi milliy standartlarini (keyingi o’rinlarda BHMS) rivojlantirish va ularni qayta ko’rib chiqishda; 2. Moliyaviy hisobotni tayyorlovchi shaxslarga - BHMS dan foydalanishda; 3. Auditorlarga - BHMS moliyaviy hisobotiga mos keladigan xulosalarni tayyorlashda; 4. Moliyaviy hisobotdan foydalanuvchilarga - moliyaviy hisobotdagi ma’lumotlarni tahlil qilishda.