1. Uşaqlarda elementar riyazi təsəvvürlərin formalaşması metodikası pedaqoji elm kimi

Ədədləri yadda saxlamağa aid çalışmalar. U.aqların hesablama fəaliyyətinə hazırlanmasında ədədi yadda saxlamaq qabiliyyətinin inkişaf etdirilməsinin böyük əhəmiyyəti vardır.

Tərbiyəçi stolun üstündə bir neçə əşya qrupları qoyur. Növbə ilə uşaqlardan birini bu və ya digər qrupun əşyalarını saymaq üçün çağırır, əşyaların sayını yadda saxlamağı təklif edir.Bundan sonra əşyaların üstünü dəsmalla örtür və hər bir uşağın bu və ya digər əşyaların neçə dənə olduğunu yadda saxlayıb saxlamadığını yoxlayır. Oyuncaqları ürəkdə saymağı isə uşaqların hamısına təklif etmək olar.

Tərbiyəçi tədriclə çalışmaları mürəkkəbləşdirir: oyuncaq qruplarının miqdarını 2-dən 6-7-yə qədər artırırlar, əşyaların sayını onların keyfiyyət əlamətləri və fəzada yerləşmələri ilə əlaqələndirirlər. Məs. Uşaqlara təklif edirlər ki, stolun üstündə qırmızı, göy və yaşıl maşınların hər birindən neçəsi olduğunu, yaxud neçə uzun, neçə qısa və neçə orta ölçüdə lent olduğunu, bərabər qruplarda neçə maşın olduğunu və onların necə düzüldüyünü yadda saxlasınlar.

Analoji qayda ilə əşyaları sayıb ayırarkən ədədləri yadda saxlamağa aid çalışmaları mürəkkəbləşdirirlər. Əvvəlcə uşaqları müxtəlif əşyaların 2 qrupunu, məs. 4 yolka və 7 göbələk sayıb ayırmağı. 1 qədər sonra isə forması, yaxud ölçüsü ilə fərqlənən eyni növdən əşyaların 2 qrupunu sayıb ayırmağı və nəhayət nəinki əşyaların 2 qrupunu sayıb ayırmağı. Həm də onları müəyyən yerdə düzməyi təklif edirlər. Məs. 7 silindri stolun üstündə ortada, 7 kubu stolun sağ tərəfindən qoyun, 8 dairəni yuxarı sol küncdə, 7 üçbucağı isə vərəqin sağ kənarı boyunca düzün . və s.

Uşaqlar hər dəfə tapşırığı yerinə yetirib neçə dəfə hansı əşyadan vəharada yerləşdirdiklərini söyləyirlər.

Tərbiyəçi “Nələr olmadı?”, “Nə dəyişdi?” oyun-çalışmalarından da istifadə edə bilər. Məs. Tərbiyəçi stolun üstündə 2 qrup əşya qoyur. Uşaqlar “Gecədir!” siqnalında gözlərini yumurlar. Tərbiyəçi isə ya 1 əşya götürür, ya da 1 əşya əlavə edir. “gündüzdür!” siqnalında uşaqlar gözlərini açırlar və nə dəyişiklik olduğunu tapırlar, izah edirlər: neçə əşya vardı, neçə əşya əlavə etdilər, ya da götürdülər. Neçə əşya oldu.

Belə çalışmalar əşya toplularını təsəvvürdə müqayisəsinə və axır nəticədə ədədlərin müqayisəsinə keçməyə imkan verir.