13-Mavzu. Ma’lumotlar bazasi xavfsizligini ta’minlashdagi me’yoriy hujjatlar



Yüklə 0,58 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/19
tarix22.06.2023
ölçüsü0,58 Mb.
#134177
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   19
Data base security - lecture 13

Chegara sinflari 
Chegara sinflar harakatdagi shaxslar va tizimning ikki elementlari o ‘rtasidagi 
o‘zaro harakatinin taminlaydi. Bunday turga foydalanuvchi interfeyslarni amalga 
≪oshiruvchi sinflar ham, shuningdek, interfeysni apparat vositalari yoki dasturiy 
tizimlar bilan ta’minlovchi sinflar ham kiradi. Chegara sinflarni topish 
uchun juftlik — 
≪harakatlanuvchi shaxs — foydalanish varianti≫ o‘rganiladi. 


Boshqaruvchi sinflar bir yoki bir necha foydalanish variantlariga kiritilgan ketma-
ket harakatlanishni modellashtirish uchun xizmat qiladi. 
Agar sinflarning nomzodlar va boshqa resurslar soni ko‘p bo'lsa, ularni guruhlarga, 
ya’ni paketga birlashtirish lozim. Obyektli yondashuvda sinflar va boshqa dasturiy 
resurslar ta’rifining majmui paketlar deb yuritiladi. 
Paketlarga birlashtirish faqat soni ko‘p bo‘lgan sinflar, kata loyihalarni yaratishga 
qulay bo‘lishi uchun foydalaniladi. Bunda bitta paketga bir xil ahamiyatga ega 
sinflar va boshqa resurslar to‘planadi. 
Paketlar diagrammasi 
Paketlar diagrammasi loyihalashtirilayotgan dasturiy tizim qanday qismlardan 
tuzilgani, ushbu qismlar bir-biri bilan qanday bog‘langanligini ko‘rsatadi. 
Agar bitta paketdagi o‘zgarish boshqasining o‘zgarishiga olib kelsa, paketlar 
o‘rtasidagi aloqa qayd etiladi. Bu, paketga birlashgan sinflar va boshqa 
resurslarning tashqi aloqalarini belgilab beradi. Ayni paytda sinflar bog‘liqligining 
turli xillari bo‘lishi mumkin. Masalan: 
• bir sinf obyektlari boshqa sin f obyektlariga xabar jo ‘natadi; 
• bitta sin f obyekti boshqa obyektlar komponentlariga murojaat qiladi
• bitta sin f obyektlari usullar parametrlari boshqa sin f obyektlaridan 
foydalaniladi; 
• har bir paket paketning barcha resurslari bayonini saqlovchi interfeysni o‘z ichiga 
oladigan variant eng yaxshi texnologik tavsifligi bilan ajralib turadi. Bu holatda 
paket resurslaridan foydalanishning o‘zgarishi boshqa paketlarga ta ’sir 
ko‘rsatmaydi. 
Faqat interfeysdagi o‘zgarishgina ushbu paket resurslaridan foydalanuvchi 
paketlarni o‘zgartirishni talab qilishi mumkin va paketlarning o‘zaro harakati faqat 
shu interfeys orqali amalga oshiriladi. 
Dasturiy tizimning barcha paketlari bilan bog‘langan paketlar global deb yuritiladi. 
Bunday paketlar interfeyslari alohida aniq loyihalashtirilishi lozim. Chunki, 
ulardagi oczgarish ishlab chiqilayotgan barcha paketlarni tekshirishni talab qiladi. 
Paketlar diagrammasida ko'rsatilgan belgilardan tashqari to‘ldirilgan belgilarni 
ham qayd etish mumkin. Chunki, qoidaga ko‘ra, bir necha paketlarning yagona 
interfeysi mavjudligi taxmin qilinadi. Bunday holatda, paketdan paketga o‘xshash 
super turga nisbatan aloqasi qayd etiladi. 

Yüklə 0,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   19




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin