2-Tema. Talap ha’m usinis analiz tiykarlari

Ushbu funksiyadagi talab (Q^ va narxdan (P) biriga, uning jadval qiymatlarini qoysak, mos holda ikkinchisining qiymatini aniqlaymiz.
Chiziqli talab funksiyasining grafigi quyidagicha aniqlanadi. Narx
a
P = 0 bo'lganda talab ^Q_d = ^a, ^P = ~^ bo'lganda talab ^Q_d = ⁰ ga teng. Olingan qiymatlar asosida talab chizig'ini chizamiz (3.8-rasm).

Talab funksiyasi chiziqli bo'lgani uchun narx (P) noldan — gacha
o'zgarganda, talabning Q_d qiymati AB to g ri chizig i ustida yotadi. Endi

1. 
   jadvalda keltirilgan talab funksiyasi grafigini chizamiz (3.9-rasm).
   

1. 
   rasm. Daftarga bo'lgan chiziqli talab grafigi
   

P = 0 bo'lganda, maksimal talab miqdori Q_d = 2000 ga teng (grafikda u B nuqta bilan belgilangan). Daftar narxi P = 10000 so mga teng bo'lganda, talab miqdori ^Q_d =⁰ ga teng bo'ladi (grafikda bu A nuqta). A
nuqta bilan B nuqtani tutashtiruvchi to g ri chiziq berilgan funksiya uchun talab chizig'ini hosil qiladi.
Ko'p omilli (o'zgaruvchili) talab funksiyasi talab miqdorini unga ta'sir qiluvchi bir necha omillar bo'yicha aniqlaydi. Misol tariqasida non bozori modelini qanday aniqlanishini qaraymiz. Faraz qilaylik nonga bo'lgan talab nonning narxi (P_n) va iste'molchining daromadiga (R) bog'liq bo'lsin. Bu bog'liqlik quyidagicha ifodalanadi: Qd = f P,R (1).
Bu holda ko'p o'zgaruvchili talab funksiyasi ikki o'zgaruvchiga, non narxi (P_n) va iste'molchi daromadiga (R) bog'liq.
Misol. Nonga bo'lgan ikki omilli talab funksiyasi berilgan:
Q_d = 800 - 20P_n + 2R
Bu funksiya orqali berilgan non narxi va iste'molchi daromadida nonga talab qancha ekanligini aniqlash mumkin. Agar non narxi (P_n) 1500 som, daromad 15500 som bo'lsa, nonga talab 200 taga teng bo'ladi.