|
Kladogramma – ilmiy gipoteza sifatida doimo o‘zgaruvchan va o‘suvchan xarakterga ega bo‘lib, taksonlar evolyutsiyasini – ular umumiy tuzilishi, kelib chiqishi va boshqa xususiyatlari doirasida chizmada tasvirlaydi.
Bugungi kunda biologiyaning eng ko‘zga ko‘rinadigan yutuqlaridan biri bu hayvonlarni tabiiy sistematik tabaqalarga (guruh yoki taksonlarga) ajratishdir. Bu yangi metod – kladistik metod deb atalib, ya’ni organizmlarni evolyutsion yoki qavm-qarindoshlik munosabatlari orqali taksonlarga ajratiladi. Filogenetik munosabatlarni o‘rganish orqali tuzilgan grafik sxemalarda munosabatlarning tasvirlanishi yoki aks etishi “filogenetik sistematika” – kladistika deb ataladi.
Hozirgi zamon kladistik metodi taksonlar o‘rtasida qavm-qarindoshlik munosabatlarini aniqlashdan iborat. Bunda ham K. Linneyning tip, sinf, turkum kategoriyalaridan foydalaniladi. Lekin bunda “Р”- Phylum – tip, “С” – Сlacc – sinf, “O” – Order – turkum, “F” – Family- oila deb ataladi. Lekin bu harflardan oldin S harfi yozilsa “katta takson”, s harfi yozilsa “kichik takson” , i harfi `yozilsa “infra takson”deb o‘qiladi.
Hayvonot dunyosining tuzilishi, embrion taraqqiyoti, evolyutsion rivojlanish tarixi va boshqa hususiyatlarning har tomonlama o‘rganilishi va ilgari noma’lum sistema guruhlarga mansub bo‘lgan hayvonlarning topilishi yuqorida bayon etilgan 6 ta kategoriya birligidan tashqari tabiatda bir qancha yirik guruhlar borligi imkoniyatini berdi. Hayvonot dunyosи - katta bo‘lim, kichik – bo‘lim, tip - bo‘lim, sinf – turkum- oila – urug‘ – tur.
Dostları ilə paylaş: |
