28 mavzu: buxgalteriya hisobini konsepsiyasi va tamoyillari

 
 
 
 
 

---

153 
BUXGALTERIYA BALANSI 
(1-SON SHAKL) 
 
16. 
Buxgalteriya balansi (bundan keyin-balans) tuzishga qadar tahliliy 
hisobvaraqlar bo’yicha oborotlar va qoldiqlar hisobot davri oxirida Bosh daftar 
hisobvaraqlari bo’yicha oborotlar va qoldiqlar bilan solishtirilishi kerak. 
 
17.
3-ustunda balans bo’yicha yil boshidagi ma’lumotlar, ya’ni avvalgi yil 
uchun yillik moliyaviy hisobot balansi 4-ustunining ma’lumotlari ko’rsatiladi. 
 
18. 
Yil boshi va oxiridagi balans ma’lumotlarini taqqoslab olish uchun 
tasdiqlangan balans moddalari nomenklaturasi yil oxiridagi balans uchun 
belgilangan bo’limlar va moddalarning nomenklaturasi va guruxlanishiga 
muvofiqlashtirilishi kerak. 
 
19. 
«Asosiy vositalar» moddasi bo’yicha (010-satr) amaldagi va 
konservatsiyadagi asosiy vositalarga doir ma’lumotlar ko’rsatiladi. 
Mol-mulkni asosiy vositalar tarkibiga kiritishni buxgalteriya O’zbekiston 
Respublikasi Moliya vazirligi 1998 yil 7 sentyabrdagi 46-son bilan tasdiqlagan 
«Asosiy vositalar» O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi 1998 yil 7 
sentyabrda 46-son bilan tasdiqlangan. «Asosiy vositalar» O’zbekiston Respublikasi 
Buxgalteriya hisobi milliy standarti (5-son BXMS) ga (ro’yxat raqami 491,1998 
yil 23 sentyabr, O’zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat ko’mitalari va 
idoralarining me’yoriy xujjatlari axborotnomasi» 1999 yil , 6-son) binoan va 
pasport hamda tavsiflar, foydalanish bo’yicha yo’riqnomalar va ularni xarid qilish 
chog’ida olingan boshqa texnik xujjatlarga asosan amalga oshiradi. 
Ushbu modda bo’yicha yerlarni yaxshilash (meliorativ, quritish, irrigatsion 
va boshqa ishlar)ga kapital qo’yilmalar xam aks ettiriladi. Korxona tomonidan 
qonun xujjatlariga muvofiq mulk sifatida xarid qilingan yer uchastkalari ushbu 
modda bo’yicha xaridga doir haqiqatdagi xarajatlar hajmida ko’rsatiladi. 
Ushbu modda bo’yicha asosiy vositalarga ta’lluqli, «Uzoq muddatga ijaraga 
olinadigan asosiy vositalar» hisobvarag’ida hisobga olingan uzoq muddatga ijaraga 
olinadigan binolar, inshootlar, uskunalar va boshqa obhektlar xam aks ettiriladi. 
Aloxida modda bo’yicha (011-satr) korxona tomonidan «Asosiy vositalar» 
va «Uzoq muddatga ijaraga olinadigan asosiy vositalar» hisobvaraqlarida hisobga 
olingan asosiy vositalar bo’yicha eskirishning hisoblab yozilgan summasi 
keltiriladi. Asosiy vositalar bo’yicha amortizatsiya O’zbekiston Respublikasining 
Soliq kodeksi va O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan 1998 yil 7 
sentyabrda 46-son bilan tasdiqlangan «Asosiy vositalar» O’zbekiston Respublikasi 
Buxgalteriya hisobi milliy standarti (5-son BHMS) (ro’yxat raqami 491, 1998 yil 
23 sentyabr, «O’zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo’mitalari va 
idoralarining me’yoriy xujjatlari axborotnomasi", 1999 yil, 6-son)da nazarda 
tutilgan belgilangan me’yorlar va usullar bo’yicha hisoblab yoziladi.