3-Göksel Türközü (60-80 s.). docx
Yüklə 275,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
3.2.2. Zıtlık ilişkisi
İki sözcüğün anlamca birbirine zıt olmasına zıtlık ilişkisi denir ve zıtlık ilişkisindeki sözcükler de zıt anlamlı sözcükler olarak ifade edilir. Zıtlık ilişkisi ‘tümleyici’, ‘dereceli’ ve ‘yönlü’ olmak üzere üç gurupta incelenebilir. Tümleyici zıtlık; birbirini tamamlayan, biri olamadan diğerinin var olamayacağı zıt anlamlı sözcükleri kapsar. Tablo 21.’de tümleyici zıtlık ilişkisi gösteren sözcükler bulunmaktadır. Tümleyici zıtlık ilişkisi olan sözcüklerde bir sözcük onaylandığında diğeri kabul edilmiyordur. Yine azlık-çokluk zarfları kullanılamayacağı gibi kıyaslama da mümkün değildir. Sıra Korece Sesletimi Türkçe Korece Sesletimi Türkçe A 있다 idda var 없다 obda yok B 살다 salda yaşamak 죽다 cugda ölmek C 여자 yıoca kadın 남자 namca erkek Tablo 21. Tümleyici Zıtlık Gösteren Sözcükler Dereceli zıtlık ilişkisi ise genelde sıfatlarda görülür. Zıt anlamlı iki sıfat arasında farklı durumlar söz konusu olabildiği için bu zıtlık ilişkisini dereceli zıtlık denilebilir. Tablo 22’de görülen ‘iyi’ ile ‘kötü’ arasında ve ‘kolay’ ile ‘zor’ arasında başka durumlar da söz konusu olabilmektedir. Birini kabul etmemek diğerini onaylamak anlamına gelmez. Ayrıca dereceli zıtlık ilişkisinde sözcükler azlık-çokluk zarfı alabildiği gibi kıyaslamalar da yapılabilir. Sıra Korece Sesletimi Türkçe Korece Sesletimi Türkçe A 좋다 cota iyi 나쁘다 nabbıda kötü B 쉽다 şübda kolay 어렵다 ıoryıobda zor Tablo 22. Dereceli Zıtlık Gösteren Sözcükler Yönlü zıtlık ilişkisi; ters yöne hareketi belirten zıtlık ilişkisidir. Belli bir nokta merkezinde iki sözcüğün yer değiştirmesi ile ortaya çıkan zıtlık ilişkisidir. Örneğin ‘çıkmak’ ve ‘inmek’ sözcükleri birbirinden zıt yönlere doğru yönelmeyi gösterir. Bu zıtlık ilişkisine mekânsal örnek ‘alt x üst’, ‘ön x arka’, ‘sağ x sol’, insan ilişkilerine örnek ‘karı x koca’, ‘öğretmen x öğrenci’, ‘ebeveyn x evlat’, hareket örneği olarak da ‘gelmek x gitmek’, ‘almak x satmak’ vs. verilebilir. Bu sözcükler arasında zıt bir bağlantı olduğu görülür. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı:36 Yıl: 2014/1 (60-80 s.) 79 Sıra Korece Sesletimi Türkçe Korece Sesletimi Türkçe A 의사 ıysa doktor 환자 hoanca hasta B 가르치다 garıçida öğretmek 배우다 beuda öğrenmek C 주다 cuda vermek 받다 badda almak Tablo 23. Yönlü Zıtlık Gösteren Sözcükler Bunların dışında Korecede zıtlık ilişkisi olan bazı fiillerin Türkçede olumsuzluk eki aldığı durumlar vardır. Örneğin ‘alda(알다)’ ile ‘morıda(모르다)’ ve ‘coahada(좋아하다)’ ile ‘şirıohada(싫어하다)’ durumu Türkçede farklı bir sözcükle ortaya çıkmayıp olumsuzluk ekiyle oluşturulur. Türkçedeki ‘bilmek’ fiili ‘alda(알다)’ olup, olumsuz haldeki zıt anlamlısı ‘bilmemek’ ise ‘morıda(모르다)’dır. Yani Korecede iki ayrı fiil olarak karşımıza çıkmaktadır. Yine ‘hoşlanmak’ anlamındaki ‘coahada(좋아하다)’ sözcüğünün zıttı hoşlanmamak anlamındaki ‘şirıohada(싫어하다)’dır. Yüklə 275,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|