142
•
4010 “Haridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar” – bu aktiv schyot
korxonaning haridorlari va buyurtmachilari bilan jo‘natilgan
tovar-moddiy boyliklar,
bajarilgan ishlar va ko‘rsatilgan xizmatlar uchun hisob-kitoblarni naqd va naqdsiz pul
ko‘chirish yo‘llari bilan olib borishda qo‘llaniladi. Unda olinadigan schyotlarning
holati
va harakati aks ettiriladi. Olinadigan schyotlarni vujudga kelishiga jo‘natilgan tovar-
moddiy
boyliklarni, bajarilgan ishlar va xizmatlarni haqiqatda amalga oshirilganligini
ifodalovchi boshlang‘ich hujjatlar (
schyot-fakturalar, dalolatnomalar ) asosida quyidagi
buxgalteriya yozuvlari qilinadi:
Debet 4010 «Haridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar “
Kredit 9010 «Tayyor mahsulotlarni sotishdan olingan daromadlar», 9020
«Tovarlarni sotishdan olingan daromadlar», 9030 «Bajarilgan ishlar va ko‘rsatilgan
xizmatlardan olingan daromadlar», 9210 «Asosiy vositalarning chiqimlari», 9220
«Boshqa aktivlarning chiqimlari».
Chet el valyutalarida xorijiy mamlakatlarga
eksport qilingan mahsulotlar, tovarlar,
ish va xizmatlar uchun muddatida kelib tushmagan debitorlik qarzlar bo‘yicha
ijobiy
kurs farqlari vujudga kelishi mumkin. Bunday kurs farqlari milliy valyuta hisobida
xorijiy haridor va buyurtmachilarning korxona oldidagi debitorlik qarzlarini ko‘paytiradi
va u quyidagi yozuvlar bilan aks ettiriladi:
Debet4010 «Haridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar “
Kredit 9540 «Valyuta kurslaridagi farqlardan olingan daromadlar»
Olinadigan schyotlar haridor va buyurtmachilardan
oldindan olingan avans
summalari evaziga, shuningdek debitorlik qarzlar naqd va naqdsiz yo‘llar bilan
keyinchalik kelib tushgandan so‘ng
yopiladi, ya’ni:
Debet 6310 «Haridorlar va buyurtmachilardan olingan avanslar», 5010 «Kassa»,
5110»Hisob-kitob schyoti», 5210 «Mamlakat ichidagi valyuta schyotlari», 5220 «Chet
ellardagi valyuta schyotlari», 6810 « Qisqa muddatli bank kreditlari» va boshqalar.
Dostları ilə paylaş: 
