3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Qimmatli qog‘ozlarga kiritilgan investitsiyalar deganda ochiq aksionerlik 
jamiyatlari va aksionerlik tijorat banklarini chiqargan aksiyalarini va boshqa qimmatli 
qog‘ozlarga tenglashtirilgan ekvivalentlarni sotib olishga sarflangan mablag‘lar 
tushuniladi. Sotib olingan aksiyalar korxonaga dividend ko‘rinishida daromad keltiradi, 
shuningdek ular korxonaga aksionerlik jamiyati yig‘ilishlarida ovoz berish huquqini ham 
beradi. Qimmatli qog‘ozlarga tenglashtirilgan ekvivalentlarga obligatsiyalar, veksellar, 
depozit sertifikatlari kiradi. Bu turdagi moliyaviy investitsiyalar, asosan, qisqa muddatli 
bo‘lib, ular korxonaga foiz ko‘rinishida daromad keltiradi. 
Korxona ixtiyoridagi barcha qimmatli qog‘ozlar birgalikda korxonaning 
investitsion portfelini tashkil etadi. 
Qarz va kredit sifatida kiritilgan investitsiyalar deganda, korxonalarga 
moliyaviy yordam berish maqsadida berilgan mablag‘lar tushiniladi. Bu guruh 
investitsiyalar imtiyozli va imtiyozsiz bo‘lishi mumkin. Imtiyozli investitsiyalar deganda, 
ustama foizsiz yoki imtiyozli (kichik miqdorli) foizlar asosida berilgan qarz va kreditlar 
tushuniladi. Imtiyozsiz investitsiyalar deganda ma’lum muddatga kelishilgan foizlar 
asosida berilgan qarz va kreditlar tushuniladi. Shunday qilib, qarz va kredit sifatida 
kiritilgan investitsiyalar korxonalarga foizlar ko‘rinishida daromad keltiradi yoki 
daromad keltirmaydi. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

89 
Ta’sis badali sifatida kiritilgan investitsiyalar deganda, korxonaning yangi 
tashkil etilgan boshqa korxonalarning ustav kapitaliga mablag‘ kiritishi tushuniladi. 
Korxonalar ta’sis badali sifatida mablag‘larni qizaloq korxonalarga, qo‘shma 
korxonalarga, uyushgan korxonalarga, qaram jamiyatlarga va boshqa turdagi 
korxonalarga kiritishlari mumkin. Bu guruh investitsiyalar korxonalarga ta’sis etilgan 
boshqa korxonalar foydasidan ulush olish ko‘rinishida daromad keltiradi. 
Kiritilgan mablag‘larning turiga ko‘ra moliyaviy investitsiyalarni qo‘yidagi 
guruhlarga ajratish mumkin: 
•
Uzoq muddatli aktivlar bilan kiritilgan moliyaviy investitsiyalar ; 
•
Qiska muddatli aktivlar bilan kiritilgan moliyaviy investitsiyalar. 
Uzoq muddatli aktivlar hisoblangan asosiy vositalar, nomoddiy aktivlar, 
tugallanmagan kapital qo‘yilmalar, qimmatli qog‘ozlar qarz va kredit sifatida, ta’sis 
badali sifatida turli mulk va shakldagi boshqa korxonalarga investitsiya tarzida kiritilishi 
mumkin. Qisqa muddatli aktivlardan qimmatli qog‘ozlarga asosan pul mablag‘lari 
kiritiladi. Qarz va kredit, shuningdek ta’sis badali sifatida qisqa muddatli aktivlarning 
debitorlik qarzlaridan tashqari barcha turlari kiritilishi mumkin.