4-Amaliy mashg‘ulot Mavzu: traktor va avtomobillarni yurish qismlari, boshqarish mexanizmlari, yordamchi va ish jihozlari

Uch g‘ildirakli traktorning oldingi ko‘prigi va rul boshqarmasi: 
1
– rul chambaragi; 
2
– rul stoykasi; 
3
– rul vali; 
4
– burish vali; 
5
–rul kolonkasi; 
6
– oldingi brus; 
7
– g‘ildirak vilkasi; 
8
– g‘ildirak o‘qi; 
9
– oldingi g‘ildirak; 
10
– 
vint; 
11
– gayka; 
12
– stakan; 
13
– chervyak g‘ildirak (sektor); 
14
– chervyak 

---

Rul boshqarmasining tuzilishini uch va to‘rt g‘ildirakli traktor hamda yuk 
avtomobili misolida ko‘rib o‘tamiz. 
Uch g‘ildirakli traktorining oldingi ko‘prigi va rul boshqarmasi
(19- 
rasm). Rul boshqarmasi oldingi g‘ildirakning harakat yo‘nalishini o‘zgartiradi. Rul 
mexanizmi rul vali (
3
) ga o‘rnatilgan ikki yo‘lli chervyak (
14
) va burish vali (
4
) ga 
o‘rnatilgan qiya tishli chervyak g‘ildirak (sektor) (
13
) dan iborat. Rul vali burchak 
hosil qiladigan ikki qismdan iborat bo‘lib, ular o‘zaro kardan vositasida 
biriktirilgan. Rul chambaragi (
1
), rul stoykasi (
2
) ning ichidan o‘tkazilgan valga 
o‘rnatilgan. Burish valining uchiga g‘ildirak vilkasi (
7
) mahkamlanib, vilkaga 
g‘ildirak o‘qi (
8
) o‘rnatilgan. Oldingi g‘ildirak (
9
) o‘qdagi ikkita rolikli 
podshipnikda aylanadi. Rul mexanizmi yarim ramaning oldingi brusi (
6
) ga 
mahkamlangan rul kolonkasi (
5
) ning yuqori qismiga o‘rnatilgan. Chervyak ikkita 
konus rolikli podshipnikda aylanadi. Bu podshipniklarning ichki halqasi yo‘q, 
sirtqi halqasi stakan (
12
) ichida turadi. Stakan rostlash gaykasi (
11
) orqali burilib, 
chervyak bilan sektor tishlarining orasidagi tirqish rostlanadi. Konus podshipniklar 
tirqishi gayka (
11
) ga burab kirgizilgan vint (
10
) bilan rostlanadi. Vintning uchi 
stakan (
12
) ichiga joylashtirilgan shaybaga tiraladi.