4-mavzu. Komp’yuter tarmoqlari va tarmoq texnologiyalari

Halqasimon bog‘lanishda komp’yuterlar yopiq chiziq bo‘yicha bog‘langan 
bo‘ladi. Тarmoqning kirish qismi chiqish qismi bilan ulangan bo‘ladi. Axborot 
halqa bo‘yicha komp’yuterdan komp’yuterga o‘tadi. 
Тarmoqning shinali bog‘lanishida ma’lumotlar uzatuvchi komp’yuterdan 
shina bo’yicha har ikki tomonga uzatiladi. 
Yulduzsimon bog‘lanishda markaziy komp’yuter mavjud bo‘lib, unga qolgan 
barcha komp’yuterlar bog‘langan bo‘ladi. 
MS Windows ish stolida tizim ilovalarining piktogrammalari (rasmchalari) va 
belgilari (yorliqlar) joylashgan. Тizimning standart o‘rnatilishida bu quyidagi 
ilovalardir: «Мои документы» (Mening hujjatlarim), «Мой компьютер» 
(Mening komp’yuterim), «Сетевое окружение» (Тarmoq muhiti), «Корзина» 
(Savat), «Выxoд в Internet» (Internetga chiqish). Lekin, zaruriyatga qarab, ish 
stoliga foydalanayotgan ilovalarning yorliqlarini chiqarib olish mumkin. Buning 
uchun sichqoncha ko‘rsatkichini stolning ixtiyoriy bo‘sh joyiga olib borib, 
sichqonchaning o‘ng tugmachasini bosish zarur. Namoyon bo‘lgan buyruqlar 
ro‘yxatida «Создать» (Yaratish) buyrug‘ini tanlab, navbatdagi paydo bo‘lgan 
ro‘yxatda «Ярлык» (Yorliq) qatorini bosing. Ekranda «Создание ярлыка» 
(Yorliqni yaratish) muloqot oynasi namoyon bo‘ladi, unda «Обзор» (Ko’rib 
chiqish) tugmachasini faollashtirish kerak va paydo bo‘lgan papkalar va fayllar 
ro‘yxati ichidan kerakli ilovaning buyruq faylini topish zarur. 4.1.1-rasmdagi oyna 
paydo bo‘lgandan keyin, agar qidirilayotgan element to‘g‘ri bo‘lsa «Дaлee» 
(Keyingi) tugmachasini bosish kerak. 

---

4.1.1 – rasm. Yorliq yaratish. 4.1.2 –расм. Korzinkani tozalash. 
Keyingi oynada «Готово» (Тayyor) tugmachasini bosing. Shu yerning o‘zida 
yorliqning nomini o‘zgartirish mumkin. Natijada yorliq tayyor bo‘ladi. 
Agar ish stoli turli Ilovalar va Dasturlar belgilari bilan to‘lib ketsa, uni 
«tozalash» mumkin. Buning uchun ko’rsatkichni ortiqcha elementga olib borib, 
sichqonchaning chap tugmachasini bosish hamda tugmachani qo’yib 
yubormasdan, ko’rsatkichni «Корзина» (Savat) ustiga siljitish zarur, «Корзина» 
(Savat)ning ustida sichqonchaning tugmachasini qo‘yib yuboring. Bu amal bilan 
Siz ortiqcha belgini «Корзина» (Savat) ga olib tashlaysiz. «Корзина» (Savat) ga 
tashlangan hujjatlarni zarur bo’lganda qayta tiklash mumkin. Agarda vaqt o‘tgan 
sayin «Корзина» (Savat) yangi fayllar va papkalar bilan to‘lib borsa, uni ham 
tozalash mumkin. Buning uchun «Корзина» belgisi ustida sichqonchaning chap 
tugmachasini ikki marta bosish kerak. Bunda 4.1.2-rasmda ko‘rsatilgan ish oynasi 
paydo bo‘ladi. «Корзина» ni tozalash uchun «Файл» menyusidagi «Очистить