A. abaakt, abækt se avbaagt, avbægt abjona

sjoa v. suse. Dal. Se sjua.

Sjo-ag n. smaa slingrende Bevægelser af Bølgerne. Sjø-ag Vesteraalen; Sy-ag Helg. Jf. Baareag, A.

Sjoarveg m. en Gaards Vei ned til (dens Naust ved) Søen. Shl. Ryf. Hard. I Shl. oftest: Sjoareveg og -vei. "Sjoveg, Sjøveg" er Søvei, Vandvei, sammesteds.

Sjo-auride m. Sø-ørred. Lidet brugt.

Sjoberkje n. Søs Overflade = Sjolok. Nhl.

Sjobrim n. stram Sølugt. Ndm.: Sjy-.

"Sjobruk n." A. 2) = Sjobunad. Lof.

Sjobygg m. Kystboer. Namd.: Sjøbygg.

Sjobygg n. udenlandsk Byg. Sæt.

Sjobørkjing m. = -byrting. Romsd. Se Berk.

Sjodaam m. svag Sølugt. Romsd.: Sjø-.

sjoda v. syde". A. Imperf. søy, Smaal. og fl.; syydde, Shl. Smaal. Supin. sytt; Shl. Smaal. "4) suse". Smaal. "My´n surra aa söu"; Nhl. Shl. "Han kaam rænnandi so de sou, VTel. "5) rende". Rbg. Li. Troms. "Han söu paa 'an", foor paa ham; Ma. "Ho sau av Sta`e"; Li. Rbg. "Dæm æ avsøne"; Troms. "De söu aa kröu mæ Makk"; Senja, Salten.

"sjodande adv." A. Berg. Rbg. Ma. "Han kaam s.". "Sjo^uanse fo^urt", Ma.

Sjodda (o') f. Sluske. Hard. Skj-?, Stj-?

Sjoddevatn (o') n. Søle-, Sump-. Hard.

Sjodogg (o') f. Rødsot. SBerg. Ryf. A.

Sjodost (o') m. et Slags kogt Ost. Ma.

sjodra (o') se sjadra.

sjod-rask adj. overordentlig rask (hurtig). Ma.




"Sjodraug m." A. Sjydraüv, Ndm.

sjod-væn adj. overordentlig skjøn. Ma. Li. Mest: sjo^uveen.

Ogsaa: "sjo^uanse veen".

sjofløytt adj. som kan flyde paa Søen. Ryf. "Baat´n æ sjofløytt". Men "Sjø". Helg.: syflø(y)tt.

Sjog (oo) m. Susning. Se sjua.

sjogsa (oo) v.n. (ar), om Urhanens hyssende Lyd ("Spil") i Parringstiden. Oslo (Bærum): sjookse. Til sjoga, sju(g)a. sjukse, d. s. Land. sjoosse, sjusse, sjysse d. s. Smaal. Sjussan(d)e n. fortsat saadan Hyssen. Smaal. "Je hørte et S.".

"sjoheilt adj. n." A. Ryf.: sjøheilt.

Sjohjelm m. = Hjelm 3). Nhl.

Sjohus n. Pakhus ved Søen. Ryf.

Sjo-ilt n. Søsyge. Hard.

"Sjo-is m." A. Sjoar-iis, Ryf. (men "Sjø").

Sjokast n. pludselig opkommen uregelmæssig Bølgegang. Helg. "Han sköut i mæ S.".

sjokla? (oo) v. gaa usikkert, vaklende og larmende. ISogn. Maaske ogsaa "s^tkjookla". Jf. sjaakla, stjakla.

Sjokorn n. = Sjobygg. Sæt.

Sjokreda? f. Sø-ørred. Ndm.: Sjykreeaa.

Sjokunta f. en blegrød Gjællesnegl. Nfj.

"sjolegi Skodda f." A. "Skaadda æ sjøli"; Fosn (Frøya). Sjøliskaadd' f. Fosn. Sjøløyskaadd', Fosn, Ndm. Den er meget tyk og gjerne pludseligt paakommende og forvildende, opfattes af Brugerne som "Sjølvøydeskodda". "Han gaar aa siig likso i Sjøløyskaaddaan".

"Sjolok n." A. Sjølog (o') m. Sogn, Sfj.

sjoltra, Stjoltra se stjaltra, Styltra.

Sjolyse (yy) n.? Morild. YSogn.

Sjomak n. Magsveir paa Søen. Sfj.

Sjomann m. Mand som kommer fra Reise til Byen, Søen. Sæt.

"Sjomige m." A. Sæmiije, Ryf.

"Sjon f. 3) en Smule". A. Sjuun; Sogn. 4) Strømpekant eller "Fit" som er udsyet med farvet Traad. Sjo^unaläistar m. pl. Ankelstrømper med "Sjon". Hard. – "Sjonaraasn", Stedsnavn i Ryf. (Hjelm.).

Sjonaaklæde n. mønstervævet Tæppe. Hard.

Sjond (oo) f. Syn = Sjon. Dal. Og "Sjøynd" se Røynd; Dal.

Sjonkverv n. = Synkverving. Shl. (Fitja).

sjonlaus adj. blind. Tel.

Sjorøydr f. "Røyr", Salmo alpinum, som er i Havet? Finmark. Jf. Sjoauride.

Sjoskil (i') n. Kun i Udtryk som: "Her æ kje (da va kje) Sjoskil (-skjeel)", man skjelner ikke Søen for Taage, "Kav" el. "Rok". Hard. (Kvamm). – sjoskila (i') adj. "No æ han sjoskjeela, no lyyt me uut". Shl.

Sjoskol (o') n. Bølgernes Skvulpen; svag Søgang, = Baareskol. Sfj. (Bremang).

Sjosnære n. fiint Sødrev; se Snære. Ndm.

sjospak adj. om Sø og Veir, som er roligt. Hall. Lof. "Han æ sjøspak idag".

Sjosprang n. Afstand mellem største Flod og største Ebbe. Ndm.: Sjysprang.

sjospringa v. springe op af Vandet, om Fisk. Shl. – sjosse, Sjossane se sjogsa.

Sjostrævar m. uheldig Fisker. Shl.

Sjotol (oo) n. Redskabs- og Proviantskriin for Fiskere. Sdm. (Hjør.). Sjøskriin n. d. s. Sdm. (Volden).

Sjovitt (i') "Han æ Syveett idag", naar der i Horisonten er et kobberblankt Skjær over det stille Hav og en lignende Lysning paa Himmelen; Fænomenet skal varsle Storm. SHelg. (Vik, Bindal), YNamd. (Viktna). "Søvink", -vitt, af vitta vinke? Syveepp d. s. YNamd. Til vippa, vinke?

Sjovott m. Bælgvante med to Tommelfingre. Ndm.: Sjyvaatt.

"sjua v. 1) suse". A. sjooga, Ryf. Tel. Gbr. Agder, Bamle; sjuuga og sjuga (u'), Voss, Sogn, Sæt. Nhl. Li. Tel.; sjöga, ISogn (Hafslo og fl.); sjaaga, Ndm. "Logjen sjugar i Lynggr^eisi"; Sæt. "Vatni sjuga ^eutimiddjom Tænnan"; Sæt. "Söu´n sjuga i Nos´æ", snøftede; Nhl. "2) sige "sju"". A. v.n. og a. jage ved et sligt "Sjuh", Nhl. "Sjuge Sau-drosen", Sæt. 3) fare med susende Fart = sjoda. Tel. Dal. "Han sjuga paa o gjekk". "Ein sjugande Kar", en Karl med svær Fart i sig. – Sju(g)ande n. en Hyssen; især et sig gjentagende "Sjuh"; Smaal. og fl.

Sjug m. Frembringelse af Lyden "Sjuh"; Tyssen; Susning, Sus osv.; til sju(g)a. Og: Sjuug, Sjoog, Sjög, Sjaag.

Sjuga f. susende Top (Legetøi). Voss.

sjugta, sjukta v.n. 1) = sjuga. Ma. Hall. "Sjukta paa Säu´n". Særlig om en Sjuh-Lyd hvormed man ledsager Dans. Hall. "Sjukte aa danse". Sjukt m. Frembringelse af Lyden. Sjuktar m. En som s. 2) suse stødviis = klyngja. NGbr.: sjookte.

Sjugøl n. sidste Øl, tyndt Øl. Dal.

"Sjuke m. Syge". Oslo. Sjuga f. Dal.

sjukhelsa adj. sygelig. Sogn (Jøstedal).

sjukse, sjusse, sjysse se sjogsa.

?Sjura f. = Skrona. sjura = skrona. Nhl.

sjæl, sjæl-, sjæ(v)- se sjølv, sjølv-.

sjøfføre se skjotføra.

sjøla v.n. (ar), drage sig, omtr. = saala, sjaala. Sfj. (Jølstr: "Skjaa" m., men "sjaa" v.). "Han ligg aa saala aa sjøla, fer no so aa sjøla aa kjem ingjen Veg". – sjølasam adj. seendrægtig. Jølstr.

Sjølheldra? f. 1) larmende Redskab til Klinknagling af Baade. 2) Skjændegjæst af et Kvindfolk. Hard. Maaske: "S^tkjølheldra".

sjøli, Sjøliskaadd se sjolegen.

"sjølv pron. selv". A. sjæl og sjeel, Oslo og fl. Steder langs Sydkysten; sjaal, bestemt og i Fl.: sjaalve, VAgder (Aaserall, Bjelland, Eikin og fl., som haal haalve). Feminin: sjoov(´e) og sjaav, Sæt. (jf. Mjaakk). – Komparativ: "sjølvare han
har sagt da", han selv har sagt det; Sfj. (Naustedal, Førde), se A. – Dativ: "Kufta foor tebakers sjølvo se", af sig selv; Vald. (V- og ØSlidre). "Vaangn´a gikk sjøl se; dæm kom sjøl se", af sig selv; Ndm. – Genetiv: "I sjøls mina Tølaa", i mine egne Gjemmer (Sager), Ndm. Gul.; "sjøls daar (og door?)" eders egen. Ork. (Rennbu, Meddal); "sjøls vaar" og "sjøls vaaⁱnn", vor egen. Ork. (Rennbu, Meddal).

Sjølva f. og Sjølve m. Kone og Mand i Huset; bestemt: Sjø`la, Sjø`lin Trondh.

sjølva v. "sjave seg", gaa hen for sig selv. NØTel.

sjølvaga adj. selvraadig, egensindig, ulydig. Ringerike, Vald. Gbr. Ndm. Land. Sjølagabeist n. egensindigt Dyr. Jf. sjølvlaga.

Sjølvaata f. Storæder. Num.: Sjølaate.

sjølvbotna adj. selvstændig. SGbr.: sjøl-.

sjølvbreida v.n. = sibreida seg. sjølvbreidd adj. Dal.

Sjølvbreida f. 1) = Sibreida. VAgder, Dal.: Sjaalbreia, Sjælbreia. 2) Eng som "breider seg" = Jambreidsla. VAgder, Dal. – Sjølvbreidsla f. d. s. Ryf.: "Sjølbreitla".

"sjølvbyrg adj. selvhjulpen". A. Stjør.: sjølbørg og sjølbørgan. Østerd.: sjølberjan. G. N. sjalfbirgr.

"sjølvdauda v.n." A. Ndm. sjølvdauda adj.

Sjølvdaude m. naturlig Død; sjelden.

"Sjølvdaude?" A. "Gaa i Sjøldauaa", gaa hensunken i, optagen af, sig selv, uafhængig af og uden at sanse Omgivelserne. Ndm. (Aure; "Dau'" m. Død). "I Sjøldoa (o')", Gul. (A.). Disse Former tør dog være forklarende Tillempninger af et andet, eller andre, Udtryk. Her er en Mængde Former, hvoraf flere synes fremkomne ved Udjævning (Assimilation), mest med det tykke L i sjøl, andre ved Dissimilation i næste Stavelse fra dette (Bortfald). "Gaa i Sjøldælee" NGbr. (Fron, Lesja, Vaagaa, Lom): "Buuskap’n gjekk i S. aa mest like innpaa Bjønn´n", optagen af sin Nydelse; i Sjøldælaam NGbr. (Lesja); i Sjøldæla Romsd. (Veøy); i Sjøldølan sin, Fosn (Hitra); disse seer ud som et *sjalfdæli (til dæll, dælligr, dælleg dvs. hyggelig) el. sjalfrædi (at sínu sjalfrædi, uden Tvang). I Sjøldæenn, Romsd. (Eid, Bolsøy og fl.); i Sjøldæe sin, Ork. Gul. (Melhus, Støren, Børsen), Uppdal; i Sjøldeea, Ndm. (Rindal); i Sjøllæe sitt, STrondh. (Børsen); i Sjølleie sin, Ork.; i Sjøldeie sin, Børsen (sammesteds: sjøldaua dvs. selvdød); i Sjøldæaam (sinaam), Uppdal; i Sjøldeiaan sin Ndm. (Tingvoll, Frei; men "døy, Høy"); disse Former kunde maaske ogsaa være "Sjøldæle", med Bortfald af sidste L form. det første, el. maaske et *sjalfdædi (jf. Isl. sjalfdád, egen Drift; spei dvs. spada el. spedja, Tingvoll i Ndm.). I Sjøldøyaan Ndm. (Aure, Tingv. Stangvik); i Sjøldøyaam Innh. (Leksvik); i Sjøldøaan sin Ndm. (Surndal, Tingvoll, Stangvik, Rindal); i Sjøldøaa sinaa Ndm. (Rindal); i Sjøldøam sin Ork. (Rennbu, Meddal); i Sjøldøe sitt STrondh. (Bynes); i Sjøldøaam sin Fosn (Stadsbygd); i Sjøldøa Surndal; i Sjøldøe Meddal; i Sjøldøo Fosn (Hemne); i Sjøldøun(n) sin(n) Meddal; i Sjøldøe (eller -döe) Meddal; i Sjøldøan(n) Ork. og fl. "D'æ gjoo(r)t i Sjøldømme", i Sandseløshed, i "Ørske", Strinda (Lade, Klæbu); jf. G. N. sjalfdœmi, Selvdom. "Gaa (ga, gang') i Sjølstøe", Gul. (Horg); i Sjølstøom (sine), Gul. (Børsen, Singsaas, Budal, Holtaalen; -om dvs. aam#-o'm#-öm); i Sjølstøa sin, Gul. (Soknedal; "paa Tree`a"); disse seer ud som et "Sjølvstøde", Selvstændighed, el. dl. I Sjøltaaom sin, Horg, (aam#-o'm#-om). Se ogsaa Sjølv(s)vøla, eindrjug, Einvøla).

Sjølvdauding m. En, et Dyr, som ventes snart at dø "Selvdød". Dal. (Hæskestad): Sjældöuing.

Sjølvdrepa (e') f. En som ødelægger sig selv, eller Redskab hvormed man ødelægger sig. Hard. Sogn, Shl. "Denne Baot´n æ räent äi Sjøldrepa".

Sjølvdæe, -dæle, -dømme osv. se -daude.

Sjølvdøya f. selvdødt Dyr. NGbr.

Sjølvdøydsla? f. 1) døsig, dorsk, sløv Person. Sjøldøhle, Roms. 2) selvdødt Dyr. "Sjøldöhl" f. (og n.) Ndm. STrondh. Se Døy(d)sla.

Sjølveiga f. Selveierjord. NGbr. (Vaagaa).

sjølveigande adj. selveiende. "Han æ sjølæigan". Ogsaa: "Dæ æ sj. dær". NGbr. (Vaagaa), der er man Selveier.

Sjølvemidsøymesko m. Sko hvori selve Overlæderet er foldet til en "Midsøyma"; Begsømsko. Nfj. (Stryn): Sjølemissäimesko.

Sjølvetar m. 1) En som vil æde alt selv; Egoist. Oslo, Ringerike, Vestfold: Sjølitar, -eetar; Tel.: Sjavetar (e'). 2) Storæder = Sjølvaata. Land.

sjølvfellen adj. som falder af sig selv = sjølvsagd. ØTel.

Sjølvgang(s)sumar m. egenraadig Person; især: selvraadigt Barn. Shl. Ryf.: Sjølgaanggsomar. Jf. Busumar.

sjølvgjerd adj. om Mark, som er indgjerdet af Naturen (ved Bjerge, Vand). Hard.

"sjølvgjeven adj." A. 2) som passer udmærket, som giver sig af sig selv. Hall.; Sogn: sjølgoven. "Sjølgove Nabn".

sjølvgjord adj. 1) egensindig, egen. NTrondh. (Innh. og fl.). 2) selvsagt, selvskreven. "Han æ s. te de". STrondh.

Sjølvgjætsla f. a) Havnegang, hvor man ikke behøver at "gjæta". b) Eng som ikke behøver at vogtes mod Fæet. Ma. (Aaserall):
Sjaalgjæsla; i samme Deel af Aaserall lyder sjølv: "sjav".

sjølvhova (oo) adj. som kun følger eget Skjøn, "Hoov"; egensindig. Innh. (Indr. Stod). Sjølvhoving (oo) m. egensindig Person.

Sjølvhovud (o') n. egensindig selvraadig Person. Vald.: Sjølhuvu; Ringerike og Land: Sjølhugu.

Sjølvkvisl (ii) f. (n.) = Sete-eng, Set. Jæd.

sjølvlaga adj. selvlavet dvs. færdig uden Lavning; ogsaa: selvsagt, selvfølgelig. Ma.: sjæl- og sjaal-; Rbg.: sjav-. "Sjavlaga Kurv", Endetarmen.

sjølvleid adj. led af sig selv. Gbr. (Lesja).

Sjølvleida f. en fortrædelig lunet egensindig Person. SGbr. Land, Hadeland.

?Sjølvmannskap m. Selvfølelse. Østerd.?

Sjølvonnskap m. Stræbsomhed af egen Drift. NGbr. (Vaagaa): -øynn-. Til Onnskap, Driftighed. Meddeelt.

"sjølvonnug adj." A. NGbr.: sjøløynnog.

Sjølvota (o') f. Kamp af egen Drift; eg. Selvophidselse, Selvegning. Sæt.: Sjav-.

Sjølvset (e') f. Mark som gjøder sig selv osv. = Set 2). VAgder: Sjaalset, Sjaalsed og Sjælsed. – Sjølvseta (e') f. d. s. Ma.: Sjaalseta, -d-, Sjælseda.

Sjølvsida f. Ens egentlige Væsen. Nhl. "Sjølsiaa hans kom fram daa".

Sjøl(v)sliite se Sjølvsvita.

"sjølvskapa(d) adj." A. = aalskapa(d). ØTel.

Sjølvskot (o') n. Selvskud. Alm. G. N. sjalfskot.

sjølvslutteleg adj. = sjølvsagd. Sæt.: sjav-. Nyt Ord.

Sjølvsodmysesmør n. blød Ost af indkogt suur Valle. Ma.: Sjaalsømyssmør; Li. og Ma.: Sjæl-.

Sjølvsol (o') f. Selvopofrelse, Selvsalg? frivillig men unødig Gjerning = Sjølvvild. ØTel. (Tinn, Tuddal, Sauland). "Detta va ei goo Sjavsol!" dette var rigtignok unødigt. "D'æ kje anna Sjavsaal'ee aa kaaste saa paa". "De va Sjavsöl av deg", du kunde undgaaet det. "I Sjavsaa" og "i Sjavsa", til ingen Nytte. Tel. (Bø). Til selja?

sjølvstadna? adj. "sjølstant Mjølk", Melk som er tyknet uden "Tette". Østerd.

Sjølvstelle n. "gao pao Sjølstedle", gaa hvor man ikke har bedet om Lov. Sogn.

Sjølvstelling m. en egensindig En, Særling. Totn. "Eenbænning æ Sjølstælling".

sjølvstellt adj. omtr: egensindig. Totn, Land.

sjølvsterk adj. 1) egenraadig. Odal: sjø(l)stærk. 2) for "stø(l)stærk", se styrdsterk. Odal, Smaal. Oslo.

sjølvstiv adj. selvgodt egensindig; trodsig; umedgjørlig. Hall. Land, ØTel. Ringerike, Gbr. STrondh.

sjølvsturta adj. selvdød. Østl.: sjøl-.

Sjølvstyr (yy) n. 1) Overladthed til sig selv. Røldal. "Buuskapn gjængge paa Sjølstyyr". Se Styyr n. 2) En som vil styre selv; selvraadig Person. Ma.: Sjaal-; Dal.: Sjæl-.

Sjølvstyre n. 1) Selvstyre. 2) = Sjølvstyr 2). Tel.: Sjav-.

Sjølvstøde n. 1) Selvstændighed. 2) se Sjølvdaude.

Sjølvsvita f. Unødvendighed, unødig Gjerning, Selvplage osv. = Sjølvvild 3), 2). NGbr. (Lom, Vaagaa, Lesja), Romsd. Ndm. STrondh. (Uppdal): Sjølsviite. "Dæ va ræint Sjølsviita aa gjæra dæ". "Du bræⁱnne upp Vee'n i Sjølsviitun", -on, -aan, -en(n) (Romsd.). "Dæ berre Sjølsviita aa prøve aa rugge denna Stæin'n". "Sjølsviita æ stoor!" Ogsaa: Sjølsyyta, Lom (meddelt); Sjølsliite, Lom (meddeelt). Er blevet opfattet som "Sjølvvil(d)s-Syta" og jævnført med "Sjavvils Sut". Er vel neppe: Selvstraf, jf. G. N. víta straffe. "Sjølsliite" kunde være forklarende Tillempning til sliita v. – Sjølsviitarbei n. Arbeide hvormed man unødigt og unyttigt plager sig selv. Lesja.

sjølv-svoren (o') adj. 1) som tilsiger sig selv, selvskreven = sjølvsagd. "Du æ s. te di". Ndm. og Fosn: sjølsvaarin; Ndm. Namd. Innh. og Strinda: sjølsvöri(n); Stjør. Selbu og fl.: sjølsveri(n). 2) selvtillidsfuld, selvsikker;
hensynsløs; skjødesløs. Ork. Ndm. Bynes, Rom.: sjølsvöre(n). Synes maatte være "selvsvoren" og høre til sverja, som i Supinum har: svaare (Ndm. Fosn), svöri (Innh. Namd. og fl.), sveri (Stjør. Selbu og fl.). Bet. 2) er maaske fremkommen ved Sammenglid med sjølvsvyrden.

Sjølvs-vyrda eller (og) Sjølvs-vøla f. Agten (kun) paa sig selv, Optagenhed af sig selv? "Gaa i Sjølsvølaan" = "gaa i Sjølvdæle, gaa i Einvøla". Innh. (Stjør. Sparbu, Indr. Stod). Ogsaa: i Sjøl(v)vølaan, Innh. Jf. maaske G. N. sjalfvirding Indbildskhed, Sjølvvyrda osv.

Sjølvsvyrding m. se flg.

sjølvsvør adj. selvtillidsfuldt egenmægtig og selvraadigt fremfusende; dumdristig; hensynsløs; skjødesløs. Rom. (Nedal, Sørum, Eidsvoll og fl.). Kunde maaske høre til svør adj. sverja v., jf. sjølvsvoren. Kunde dog maaske være fremkommet ved Dissimilation af sjølsvøl (tykt L), d. s. Sandsvær i Vestfold, Smaal. (Skjetve), Rom. (Nedal). Dette seer ud som et sjølvs-vyrd; jf. sjølvvyrda. Mest udbredt er sjølvsvyrden adj.: sjølsvølin (tykt L), Rom. Vald. STrondh. NTrondh. Odal, Smaal.; sjølsvoolin, Innh. (Skaun, hvor dog ogsaa stoorvoolin dvs. -vorden); sjølsvaalin Fosn; sjøssvølin SVald; sjølsvoole SGbr. (Øyer); sjølsvøln (el. (r)n), Totn, Rom. Smaal.; sjælsvøln (el. tykt (r)n) Smaal.; sjø(r)svörn (tykt (r)s) Rom. Follo, Smaal. – Sjølvsvyrding m. selvtillidsfuld selvraadig dumdristig hensynsløs skjødeløs Person. Stjør.: Sjølsvøring; Smaal.: vøling; Fosn: -vaaling; -voo(l)ning SGbr. (Øyer). Sv. Dial. (Gotland): sjalsvörding, en som gör såsom han vill. Jf. Sjølvvyrding, -vyrda, -vyrden osv.; skjøttes-vølen. – Sjølvsvøla se Sjølvsvyrda.

Sjølv-syta f. 1) En som vil sørge for sig selv, "syyte se sjøl (sjæl)"; En som ikke vil have Hjælp. Rom. og Vestfold: Sjølsyyte og Sjæl-. 2) En som sørger blot for sig selv; Egoist. Rom. Vestfold, Ndm. 3) se Sjølvsvita.

?Sjølv-søkja f. egenkjærlig Person. sjølvsøkje(n) adj. egenkjærlig. SGbr. (Øyer og fl.). Meddeelt. Se flg.

"Sjølvsøkkja f." A. en ustyrlig egenraadig yderlig uforsigtig Person. Romsd. SGbr. (se foreg.). Sjølsøkke, Sjølsække, Vestfold. 2) et yderlig dovent Kvindfolk. SHelg.

sjølvtadd adj. selvgjødslet; om Eng som g jødsles af Væsker fra Husene. Nfj. Jf. Sjølvtoda; tedja.

Sjølvtak n. Eng som "breider seg" = Sjeølvbreida 2). VAgder (Grindeim, Hægebostad, Eikin): Sjaaltak og Sjaalta(g); Li. (Bakka, Fjotland, Kvin) og Dal. (Hæskestad): Sjæælta(g). Anderledes A. "Tak" er maaske af tekkja, dække.

sjølvtakande adj. = sjølvsagd. Sæt.: sjav-.

Sjølvtoda (o') f. = Sjølvset, Sjølvkvisl. Nfj. (Honndal, Stryn): Sjøltode. Se sjølvtadd.

sjølvutt adj. selvisk, egoistisk. Ndm.: sjølaat.

sjølvvalig? adj. unødig osv.; jf. Sjølvvild. Røldal: sjølvalig og sjælvalig. "D'æ s. o bjoa paa Folk soleis". Maaske: selvvalgt, til Val; el.: selvvoldt, jf. Sjølvveld.

sjølvvatna adj. "Dæ vært sjølvatna", der bliver Kvernevand uden at man behøver at dæmme op. Ndm.

Sjølvveld? f. Selvforvoldthed? stor egensindig Uagtsomhed; Upaapasselighed; Skjødesløshed, Sluskeri. VAgder: Sjaavell og Sjævell (af sjaal, sjæl). Ordsprog: "Sjaavellæ teke mæ dæ ho fæ´re", Skjødesløsheden tager med sig hvad den faar, det gaar ikke en Slusk bedre; Bjelland, Holum. "Dæ va bara Sjaavell (eller räena Sjaavellæ) at han datt". "Dæ va bara Sjævellæ at han misste dæ"; Fjotland. "D'æ ei Sjaavell a 'an"; Kaansmo. Bruges mest bestemt. Saa og: Sjavvella f. Bamle (Drangedal). "Du flyge (handlar) burt i S.". Og: Sjaavella, Sjævella f. VAgder, VNed. "Dæ va ai Sjaavella at dæ gjekk gale"; Grindeim. "Dæ va puure Sjævælla"; Høvaar. Og: Sjøvvaallee f. defin.? adj. n.? Num. (Nore). Ordet vil let glide sammen med Sjølvvild (Sjævill'æ, Li. Ma.) i Bet.: Unødvendighed, unødig Gjerning. Fra Tel. (Moland) er ogsaa optegnet: "D'æ din ejen Sjavvelt! (m.) du har selv forskyldt (voldt) det. – sjaavell adj. skjødesløs, upaapasselig. Ma. (Audndal). Meddeelt. – Jf. veld (vell, vellen, velt, bitveld, lusveld, dritvell); G. N. sjalfvaldi, adj. som staar i Ens egen Magt. Jf. Sv. själfsvåld dvs. Egensind, själfsvåldig dvs. egenraadig; Sv. Dial. (Fryksdal, ifølge Noreen). "zezvæll".

Sjølvvelda f. 1) se Sjølvveld. 2) en ligegyldig Person, som tanke- og hensynsløst følger sine Indfald. Dal. (Bjerkrei): Sjælvella. – sjævellslig adj. ligegyldig og høist uforsigtig. Li. (Fjotland). Og: "sjævilslig"; se foreg. og flg. Li.

Sjølvvil? n. Frihed til at følge sin Lyst, osv. = Sjølvvild; G. N. vil Lyst, Behag, Vilje. Tel. (Tuddal). "D'æ kje anna Sjavvile o sjaa ette Drikke no!" n. def. eller m. se flg.? Hertil hører maaske de mange Forbindelser af Genetiv Sjavils Tel. Rbg., Sjaavils og oftere Sjævils VAgder; om det selvovertagne, det unødige, det overflødige. "Sjavils Sut, Kostna, Arbei, Greie". "Eit Sjævils Arbei, ei Sjævils Gaanga, Sorg"; Fjotland. "De va Sjavils Skjelingar", unødigt udgivne. "Detta va Sjavils mykje, Sjavils godt, stoort; Sjavils groov". Tel. (Raul. Selljor). – Hertil: sjavilskleg adj. unødig osv. Sæt. og sjævilslig se foreg. Li.

sjølvvilja adj. selvvillet, frivillig; unødig, overflødig; se Sjølvvild. Tel. (Moland): sjavilja. Og: sjavilt adj. og adv. Tel. "Detta va sjavilt neere Vegjn". Og: sjævilt, Ma. (Audndal). "Sjævilt Sorg".

Sjølvvilje m. Unødvendighed osv. = Sjølvvild. G. N. sjalfvili fri Vilje. ØTel. (Bø, Lunde, Sauar, Holla): Sjavvilja, som "Vilja" m. (Haga, Flaata, Maasa). "Han øyer dæ burt i Sjavilja". "Dæ va Sjavilja at du gjoole dæ". "Dæ va Sjavilja aa gaa diit, öu!" til En som har gaaet feil. Og: Sjavili SætB. VTel.; se foregg. Mere udbredt er Sjavil(l) og Sjavile f. Tel. Rbg. Bamle; Sjævil(?) og Sjævil(l)e, Sjævilla, Rbg. Ned. "Detta va Sjavili"; f. defin. Tel. SætV. (-^ei). "D'æ kji ko Sjavil(l)æ at du gjere detti"; f. defin. SætB. "Detta va rekti Sjavil(l)a"; altfor meget Umag; f. defin. Tel. (Kvitseid, Vraadal, Moland; "Fille Filla"; men: "Sill Sill´ee og Sill´æ"), Rbg. Bamle (Drangedal). "D'æ bare Sjævilla at du trakterar"; f. defin. Rbg. "Dæ bare Sjavila di!" det kunde du sparet dig, om et Tab, en Ulykke. Tel. Bamle. "Aa arbei i Sjavila", til ingen Nytte; Bamle. Bruges maaske ikke ubestemt. – I VAgder bruges Sjævill f. (defin.: -æ, -aa, -a) mindre og kun, synes det, = Sjølvveld, om selvforskyldte Uheld og Ulykker. "Dæ va bara Sjævillæ at han datt", Fjotland. – "Han fær i Sjævilla", han farer
med unyttig Færd; Ned. (Gjerstad). Se foregg.