A. F. Shaxidov, A. D. Qayumov, R. M. Xudayqulov

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5.5-rasm. Drenaj va suv qochiruvchi yo‘nalishida kuzatuvchi quduq:
1
-metall tuynuk; 
2
-zichlashtirilgan gilli grunt; 
3
-bitum yoki gidroizol bilan ishlangan 
suv o‘tkazmaydigan gruntli qatlam; 
4
-qum; 
5
-quvur; 
6
-beton taglik; 
7
-tindirgich;
8
-temirbeton halqa; 
9
-quduqdagi zina; 
10
-yig‘ma temirbeton kekirdak 
Grunt suvlarini olib ketish uchun drenajlarni qurish bo‘yicha texnologiya 
quyidagi jarayonlardan iborat: buldozer yoki avtogreyder bilan bo‘lajak drenaj 
yo‘lakchasida o‘simlik qatlamini olish; transheya qazuvchi ekskavator 
(transheya chuqur va turg‘un bo‘lmagan gruntlar bo‘lganda mustahkamlagichlar 
o‘rnatish kerak) bilan transheya qazilganda suv bosishining oldini olish uchun 
drenaj suv chiqaradigan joydan boshlab transheya qazish; gilli ekran o‘rnatish; 
tutash joylarini filtrli mato bilan o‘rab yoki chaqiqtosh to‘kib quvurni o‘rnatish; 
quvur yotishining to‘g‘riligini tekshirish; notekis joylarini to‘g‘rilash; filtrlovchi 
qum bilan yopish; gilli qatlam yotqizib; zichlashtirish bilan joylardagi gruntni 
yotqizib; drenaj o‘tkazilgan yuza bo‘yicha o‘simlik qatlamini yotqizish; kuzatish 
qudug‘ini qurish. 

---

81 
Yo‘l poyi tagida grunt suvlari sathi bo‘lganda va uning tarkibidagi 
gruntlar kapillyar suvlar bilan namlansa, yo‘l poyi joylashgan joyda grunt 
suvlari sathini pasaytirish uchun chuqur drenaj quriladi.
Drenaj chizig‘i yo‘l hududidan tashqarida suv qochiruvchi yon ariq tagida 
joylashtiriladi. Chuqur drenajni o‘tkazish kerakligi har taraflama qidirish ishlari, 
tadqiqotlar va texnik-iqtisodi hisoblar bilan asoslanadi.
Chuqur drenajlarni o‘tkazishdan asosiy maqsad - yo‘l poyi tagidagi grunt 
suvlari sathini shunday chuqurlikkacha tushirish kerakki, pasaytirilgan grunt 
suvlari sathidan kapillyar suvlar yo‘l to‘shamasiga yetib chiqmasin (5.6-rasm).