A. M. Vəliyev Elmi redaktorlar: R. A. Səlimov, S. A. Sadıqova, T.Ə. Paşayev



Yüklə 17,41 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə38/182
tarix21.04.2017
ölçüsü17,41 Mb.
#14975
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   182

EKOLOJĐ 

ÖDƏNĐŞLƏR

 

– 



mülkiyyət 

növündən  və  aid  olduqları  sahədən  asılı 

olmayaraq,  müxtəlif  təsərrüfatçılıq  subyektlərinin 

ətraf 

təbii 

mühitin 

çirklənməsinə, 

zərərli 

maddələrin  havaya  və  su  hövzələrinə  atılması  və 

tullanmasına  görə,  həmçinin  istehsal  və  istehlak 

tullantılarının yerləşdirilməsinə görə ödənişləridir. 

Adətən,  bu  ödənişlər  normativlər  həddində 

ayrılıqda  ekoloji  çirklənməyə  və  normativdən 

artıq  çirklənməyə  görə  təyin  edilir.  Ekoloji 

ödənişlərə  həmçinin  daxildir:  müəssisə  və 

təşkilatların 

təbiətə 


tullantıları 

və 


qəza 

çirkləndirmələrinə görə ona dəyən zərərin əvəzini 

ödəmək  məqsədilə  verdikləri  ödənişlər,  həmçinin 

digər 


qanun 

pozuntularına 

görə 

təbiətin 



qorunmasına 

dair 


qanunvericilikdə 

nəzərdə 


tutulmuş  cərimələr.  Ekoloji  ödənişlərdə,  eyni 

zamanda  təbii  ehtiyatlara  görə  ödənişlər  də  uçota 

alınır, yəni onlardan istifadə etmək və onları idarə 

etmək hüququna görə ödənişlər. 

 

EKOLOJĐ  SERTĐFĐKATLAŞDIRMA

  – 


müxtəlif  əmtəələr  istehsalının  və  ya  konkret 

istehsalçılar üçün göstərilən xidmətlərin, həmçinin 

satılan 

məhsulun 

ekoloji 

keyfiyyətinin 

(təmizliyinin),  ekoloji  təhlükəsizliyinin  dövlət 

səviyyəsində təsdiq edilməsidir. 

 

EKOLOJĐ  SIĞORTA

  –  müəssisələrin  və 

təşkilatların,  həmçinin  vətəndaşların,  onların 

mülkiyyət və gəlir obyektlərinin ekoloji fəlakət və 

qəzalardan 

könüllü 


və 

ya 


məcburi 

sığortalanmasıdır  (dövlət  və  ya  kommersiya 

sığortası).  Sığorta  ödənişləri  nəticəsində  yaranan 

ekoloji 

sığorta 


fondları 

proqnozlaşdırmaya, 

həmçinin  ekoloji  fəlakətlərin  və  digər  oxşar 

fəlakət  və  qəzaların  qarşısının  alınmasına  və 

aradan qaldırılmasına istifadə edilir. 

 

EKOLOJĐ-ĐQTĐSADĐ  TƏNZĐMLƏMƏ

  – 

ümumiqtisadi  vasitələrin  istifadəsinin  üstünlük 



 

149


təşkil 

etməsi 


ilə 

təbiətdən 

istifadənin 

yaxşılaşdırılmasına  və  ətraf  təbii  mühitə  mənfi 

təsirin 

azaldılmasına 

yönəldilmiş 

tədbirlər 

kompleksidir. Ekoloji iqtisadi tənzimləmə, paralel 

olaraq, 


inzibati 

tənzimləmə 

üsulları 

(qadağanedici-məhdudlaşdırıcı)  ilə  qüvvədə  olan 

qanunvericilik  çərçivəsində  sıx  əlaqədə  olduğu 

kimi,  təhsil  və  maarifçilik,  məlumat,  təbliğat  və 

digər  ekoloji  fəaliyyətdə  gücləri  uzlaşdıran 

beynəlxalq  kooperasiyalar  çərçivəsində  də  sıx 

əlaqəlidir.  

Ekoloji-iqtisadi  tənzimləməyə  daxildir:  1)  ətraf 

mühitə  mənfi  təsir  göstərən  müəssisə  və  fiziki 

şəxslərə  qarşı  yönəldilmiş,  vurduqları  ekoloji 

zərərin əvəzinin ödənilməsinə, təbiətin qorunması 

haqqında  qanunvericiliyin  pozulmasına  görə 

cərimələr  yolu  ilə  tətbiq  olunan  tədbirlər;  2) 

müəssisələrə  (təşkilatlara),  həmçinin  ayrı-ayrı 

vətəndaşlara,  təbiəti  qoruyucu  tikililərin  və  s. 

tikintisində  və  yenidən  qurulmasında  onlar 

tərəfindən  az  tullantılı  və  ya  təbii  ehtiyatlara 

qənaət  edən  texnologiyaların  tətbiqi  zamanı 

verilən  kredit  və  digər  güzəştlər,  ekoloji 

ödənişlərin  təxirə  salınması  və  azaldılması  yolu 

ilə 

təbiətin 



qorunması 

tədbirlərinin 

həvəsləndirilməsi. 

Ekoloji-iqtisadi  tənzimləmənin  tərkib  hissəsi, 

təbiətin  qorunması  fəaliyyətinin  səmərəli  dövlət 

planlaşdırılmasının 

və 

maliyyələşdirilməsinin 



təşkili,  o  cümlədən  ümumdövlət  və  regional 

məqsədli 

proqramların 

təşkilidir. 

Statistika 

təcrübəsində  ekoloji-iqtisadi  tənzimləmə  ekoloji 

xərc  və  ödənişlərin  miqdarı,  həmçinin  təbiətin 

qorunmasında  onların  səmərəliliyi  haqqında 

məlumatların  yığılması  və  təhlili  yolu  ilə  həyata 

keçirilir. 

 

EKONOMETRĐK 

MODEL

 

– 



iqtisadi-

statistik modelin növ müxtəlifliyidir. Ekonometrik 

modelə,  adətən  özlüyündə  qarşılıqlı  əlaqəli, 

eynivaxtlı  reqressiyalı  tənliklər  və  bərabərliklər 

sistemlərini  əks  etdirən  ekonometrik  tənliklər 



sistemi  aid  edilir.  Dəyişənlər  eyni  zamanda  bir 

qrup tənliklərdə nəticə kimi, digər qrup tənliklərdə 

isə  şərt  kimi,  həmçinin  istehsalın  nəticəsi 

(səmərəliliyi)  ilə  əsas  fondlar  və  canlı  əmək 

ehtiyatları 

(xərcləri) 

arasındakı 

kəmiyyət 

əlaqələrini 

(reqressiya 

asılılığını) 

müəyyənləşdirən  istehsal  funksiyası  kimi  çıxış 

edə bilir.  

 

EKONOMETRĐK 

TƏNLĐKLƏR 

SĐS-

TEMĐ

    –  bir  sıra  iqtisadi  obyekt,  proses  və  ya 

hadisələri  təsvir  edən,  qarşılıqlı  əlaqəli reqressiya 

tənlik  və  bərabərliklər  sistemidir.  Xətti  tənliklər 

sisteminin    struktur  forması  aşağıdakı  şəkildədir: 

Ay

t

+Bx



t

=E

t



,  burada  A  –  məchul  parametrlərin 

matrisini  (m*m);  y

–  endogen  dəyişənlər 



vektorunu  (m*1);  B  –  məlum  parametrlərin 

matrisini  (m*k);  x

t

  –  ekzogen  dəyişənlər 



vektorunu  (k*1);  E

t

  –  müşahidə  xətalarının 



təsadüfi  vektorunu,  (m*1);  t=1,2,...,  T  – 

müşahidənin vaxtını göstərir. 

Ekonometrik 

tənliklər 

sisteminin 

xarakterik 

xüsusiyyəti  ondan  ibarətdir  ki,  endogen  dəyişən, 

tənliklər  sisteminin  birində  asılı  dəyişən,  başqa 

birində  isə  sərbəst  dəyişən  rolunda  ola  bilər. 

Ekzogen  dəyişənlərin  tərkibinə  laqla  endogen 

dəyişənlər daxil ola bilər. 

Ekonometrik  tənliklər  sisteminin  parametrlərinin 

eyni  vaxtda  qiymətləndirilməsində  daha  çox 

işlənilən  iki  addımlı  və  üç  addımlı  ən  kiçik 

kvadratlar metodlarıdır. 

 

EKONOMETRĐYA

  –  vacib  amillər,  iqtisadi-

riyazi  modellər  əsasında,  iqtisadi  obyekt  və 

proseslərin,  onların  qanunauyğunluqlarının  və 

qarşılıqlı  əlaqələrinin  riyazi-statistik  və  iqtisadi-

riyazi üsulların çoxluğudur.  

Ekonometriyaya  yalnız  statistik  məlumatlar  üzrə 

kəmiyyətcə 

müəyyənləşdirilmiş 

modellərin 

qurulması  üsulları  deyil,  həm  də  optimal  həllərin 

hazırlanması  və  əsaslandırılması,    iqtisadiyyatın 

bütün  səviyyələrində  mürəkkəb  sosial-iqtisadi 

sistemlərin işləmə proseslərinin modelləşdirilməsi 

ilə əlaqədar suallar da daxildir. 

Ekonometriya  riyaziyyatın  bir  çox  bölmələrində 

məsələnin 

həlli 


anlayışını, 

qoyuluşunu 

və 

üsullarını,  o  cümlədən  riyazi  statistikanı,  ehtimal 



nəzəriyyəsini,  xətti  cəbrin  üsullarını  istifadə  edir, 

stoxastik  quruluşlu  əks  və  yanlış  məsələlərlə  də 

əlaqəsi olur.  

Ekonometriyanın  standart  modellərinə  aiddir: 

müxtəlif  səviyyəli  iqtisadi  obyektlərin  istehsal 

fəaliyyətlərinin məsrəf və nəticələri arasında sabit 

və  qanunauyğun  qarşılıqlı  əlaqəni  ifadə  edən 

istehsal  funksiyaları;  əmək  məhsuldarlığının  amil 

modelləri; eyni vaxtlı reqressiya tənlikləri sistemi 

və s. 


 

EKSKLÜZĐV  ƏLAVƏ  MƏHSUL

  -  eyni  bir 

qrupun  əsas  məhsulunun  istehsalının  texnoloji 

prosesinin  gedişində  əldə  edilən,  lakin  hər  hansı 

bir  digər  qrupda    istehsal  edilə  bilməyən 

məhsuldur  (məsələn,  şəkər  istehsalında  əldə 

edilən  patka

).  Eksklüziv  əlavə  məhsul  müxtəlif 



məhsul növlərinin hazırlanması üçün əsas xammal 

kimi istifadə edilə bilər. 



 

EKSKURSĐYA-GƏZĐNTĐ 

XƏTLƏRĐ

 

birdəfəlik  gediş  biletləri  üzrə  fərdi  və  ya  qrup 

şəklində  gedişlə,  sərnişinlərin  dincəlməsi  və  ya 

yadda qalan, yaxud maraqlı yerlərlə tanış edilməsi 



 

150 


üçün nəzərdə tutulmuş, davamlılığı bir gündən az 

olan xətlərdir. 



 

EKSPERT 

QĐYMƏTLƏNDĐRMƏSĐ

 

– 



mütəxəssislər  qrupunun  –  ekspertlərin  kollektiv 

fikirlərinin yaranması, adi yolla (hesabat, başdan-

başa  və  ya  seçmə  sorğuların  aparılması  ilə  və  s.) 

məlumatların  əldə  edilməsi  mümkün  olmadıqda, 

tətbiq  olunur.  Ekspert  qiymətlərinin  alınması  və 

onların 


etibarlılığının 

yoxlanmasının 

xüsusi 

metodologiyası  hazırlanmışdır.  Daha  çox  məlum 



olan Delfi-üsulubeyin hücumu üsulu, sinektik və 

s.  üsullardır.  Ekspert  qiymətləndirməsinin  sadə 

üsulu – konyunktur məsləhətləşməsidir. 

 

EKSPERT 

QĐYMƏTLƏNDĐRMƏSĐNĐN 

DELFĐ-METODU

  –  ekspertlər  qrupunun 

sorğusu  əsasında  qiymətləndirmə  və  proqnoz 

məlumatlarının alınması üsuludur. Adını   Qədim 

Yunanıstanda  məşhur  olan,  taleyi  qabaqcadan 

söyləyən  Delfiya  kahininin  (rəmmalının)  adından 

götürülmüşdür. 

Bazarın 

statistikasında 

və 

marketinq  tədqiqatlarında  geniş  tətbiq  olunur. 

Hazırlıq  mərhələsində  tədqiqatın  məqsədləri 

müəyyənləşdirilir 

və 


növbələşdirilir, 

sorğu 


anketləri hazırlanır, ekspertlər qrupu seçilir. Sonra 

anonim 


anketləşdirmə 

(ekspertlər 

bir-biri 

haqqında  məlumata  malik  olmurlar)  həyata 

keçirilir.  Cavablar  növbələşdirilir  (sıralanır),  bir 

sıra  bölüşdürmələr  tərtib  olunur.  Mediana 

ekspertlərin  qrup  rəyi  kimi,  dispersiya  –  onların 

fikir  ayrılığının  səviyyəsi  kimi,  kvartillərarası 

məsafəyə  isə  (1-ci  kvartildən  3-cü  kvartilədək)–

rəylərin  razılaşdırılması  kimi  baxılır.  Əgər  fikir 

ayrılığı böyükdürsə, onda ikinci tur  keçirilir və bu 

turda 


qiymətləri 

kvartillərarası 

məsafənin 

hüdudunda  yerləşən  ekspertlər  iştirak  edir.  Bu 

zaman  onlar  digər  ekspertlərin  cavabları  ilə  tanış 

edilirlər və onlara ilkin rəyləri dəyişdirməyə icazə 

verilir.  Adətən,  bu,  qiymətlərin  yaxınlaşmasına 

gətirib  çıxarır.  Orta  kəmiyyət  ekspert  qiyməti  və 

ya  proqnoz  hesab  edilir.  Zəruri  hallarda  üçüncü 

tur keçirilir. 

 

EKSPONENSĐAL  ƏHALĐ

  (lat.  exponens  – 

göstərən)  –  riyazi  modeldir;  vaxta  görə  əhalinin 

artma  tempi    və  onun  təkrar  istehsalını  (yaş 

strukturu,  yaxud  sağ  qalma  funksiyası  ilə)  təsvir 

edir. 

Əhalinin 



ümumi 

sayının 


dəyişmə 

tendensiyasını  müəyyən  edən  ən  sadə  modeldir. 

Əgər  N(t)  –  t-anına  əhalinin  ümumi  sayıdırsa, 

onda 


eksponensial 

əhalinin 

dinamikası 

N(t)=N(0)e

rt

 olacaq, burada N(0) əhalinin ilk sayı, 



r  –  təbii  artım  əmsalı,  e  –  natural  loqarifmlərin 

əsasıdır.  q

>

0,  yaxud  r

<

0  olduqda,  əhalinin  sayı 

eksponensial qanuna görə artır, yaxud azalır. Əgər 



q=0 olarsa, onda əhalinin ümumi sayı daimi qalır. 

Bu  modeldə  yaş  strukturu  və  təkrar  istehsalın 

parametrləri  (doğum  və  ölüm)  haqqında  heç  bir 

şey  məlum  deyil.  Buna  görə  də,  müasir 

eksponensial  əhali  anlayışında  təkcə  r  yox,  həm 

də  təkrar  istehsal  prinsipini  nəzərə  alırlar. 

Eksponensial  əhali  stabil  əhali  nəzəriyyəsində 

mərkəzi  yer  tutur,  çünki  inteqral  tənlik  əsasında 

təkrar  istehsalın  parametrləri  arasında  əsas 

qarşılıqlı  əlaqələri  analitik  ifadə  etməyə  imkan 

verir:  

=





v

u

rx

dx

t

x

f

x

l

e

1

)



,

(

)



(

 

burada  u  və  v  –  reproduktiv  dövrün  ilk  və  son 



yaşı, l(x) – sağ qalma funksiyası, r – artım tempi, 

f(x,t) – doğum funksiyasıdır. 

J.Burjua-Pişa  eksponensial  əhalinin  iki  təsnifat 

metodunu  təklif  etmişdir.  Birinci  metod  verilmiş 

sağ  qalma  funksiyasının  l(x)  və  r  müəyyən 

qiymətlərini  nəzərə  alır.  Onlar  arasında  asılılığı 

ifadə  edən  düsturlar  eksponensial  əhalinin  əsas 

xarakteristikalarını  hesablamağa  imkan  verir.  Bu 

zaman  x-dən  x+d



x

-yaşadək  qadınların  payı  C(x) 

bərabərdir:  



=

ω



0

)

(



)

(

)



(

dx

x

l

e

x

l

e

x

C

rx

rx

 

Doğumun ümumi əmsalı:  



=



ω

0

)



(

1

dx



x

l

e

b

rx

 

Digər metod əhalinin müəyyən yaş tərkibinin C(x) 



hansısa  r  verilmiş  qiyməti  ilə  əlaqəsindən 

ibarətdir.  Bu  halda  r  ilə  C(x)  arasında  analitik 

asılılıq  var,  bu  da  eksponensial  əhalinin 

çatışmayan 

xarakteristikalarını 

hesablamağa 

imkan  verir.  Bu  zaman  doğumun  ümumi  əmsalı: 

b=C(0)

ömür 


funksiyası: 

rx

e

C

x

C

x

l

)

0



(

)

(



)

(

=



Buradan  əhalinin  təkrar  istehsalının  inteqral 

tənliyi aşağıdakı şəkil alır:  

=



v

u

rx

dx

t

x

f

e

C

x

C

1

)



,

(

)



0

(

)



(

dəyişiklik nəticəsində 



=

v



u

b

dx

t

x

f

x

C

)

,



(

)

(



            alınır. 

Eksponensial 

əhaliyə 

verilmiş 

doğum 

funksiyasının  f(x)  salınması  bir  modelə  gətirib 



çıxarır,  bunda  sərbəst  r  parametri  hesablama  r  – 

təkrar istehsalın inteqral tənliyinin həqiqi kökü ilə 

əvəz  olunur.  Belə  eksponensial  əhali  modelini 


 

151


A.C.Lotka  l(x)  və  f(x)  funksiyaya  müvafiq  olan 

stabil əhali adlandırmışdır. 

Đlk  əvvəl  eksponensial  əhali  yalnız  qadın  əhali 

üçün hesablanırdı. XX əsrin 40-cı illərində hər iki 

cins  üçün  ümumiləşdirmə  aparılmışdır.  Bu  halda 

eksponensial  əhalidən  aşağıdakıları  daimi  əhali 

kimi  ifadə  etmək  olar:  a)  oğlanların  doğulması 

payı;  b)  4  funksiyadan  üçünün:  qadınların  sağ 

qalması;  qadınların  yaş  üzrə  bölüşdürülməsi; 

kişilərin 

sağ 

qalması; 



kişilərin 

yaş 


üzrə 

bölüşdürülməsi. 



 

EKSPONENSĐAL 

HAMARLAMA

 



dinamika 

sıralarının 

hamarlaşdırılmasının 

yayılmış  üsullarından  biridir,  şəkli  dəyişdirilmiş 

ən  kiçik  kvadratlar  üsuludur,  bu  zaman  daha  son 

müşahidəyə onun böyük məlumat dəyərini nəzərə 

almaq  üçün  böyük  çəki  verilir.  Sürüşkən  orta 

eksponensial-ölçülmüş  və  ya  qısa  olaraq,  orta 

eksponensialların köməyi ilə həyata keçirilir. 

Müvəqqəti  sıranın  hamarlanması  zamanı,  səs-küy 

adlanan,  orta  eksponensial  riyazi  gözləmə 

sırasının  malik  olduğu  riyazi  gözləmə  ilə  eyni 

olur,  lakin  dispersiyası  kiçik  olur.  Eksponensial 

proseduranın 

şəkil 

dəyişmələri 



və 

onun 


ümumiləşdirilməsi  müxtəlif  xüsusiyyətli  adaptiv 

modellərin  bütöv  ailələrinin  yaranmasına  gətirib 

çıxarır. 

 

EKSPONENSĐAL 

HAMARLAMANIN 

FUNDAMENTAL 

NƏZƏRĐYYƏSĐ

 

– 



dinamika  sırasının  proqnozlaşdırılması  üçün 

istifadə  olunan  çoxhədli  uyğunlaşma  parametrləri 

ilə, X

t

sırasının çoxlu eksponensial hamarlanması 

ilə  alınan  müvafiq  ardıcıllığın  orta  eksponensial 

parametrləri  arasında  əlaqə  yaradan  nəzəriyyədir. 

Ümumi  halda  irəli  sürülən  fərziyyəyə  görə,  t 

anında  öyrənilən  sıra  n  ölçülü  çoxhədli  ilə  lokal 

təsvir  edilir,  r  addımda  proqnoz  isə  aşağıdakı 

düsturla ifadə olunur:  



n

t

n

t

t

t

t

a

a

a

a

X

τ

τ



τ

τ

,



2

,

2



,

1

,



0

...





)

(



+

+

+



+

=

 



burada   

t

n

t

t

a

a

a

,

,



,

2

,



0

...,



,



-  t  anına  müəyyən  etmək 

lazım olan parametrlərin qiymətləridir. 

Eksponensial 

hamarlaşmanın 

fundamental 

nəzəriyyəsi matris şəklində aşağıdakı kimi yazılır: 



t

t

Ms

=

 



burada,  s

t

 - orta eksponensial  ardıcıllığın 0<α<1 

sabit 

eksponensional 



hamarlaşması 

ilə 


hesablanmış  cari  qiymətlərinin  p=1,...,  n+1 

vektorudur; 



t

a

  -  çoxhədli  proqnozlaşdırılan 

parametrlərin lokal qiymətlərinin vektorudur; M – 

elementləri yalnız α – dan asılı olan (n+1) x (n+1) 

ölçülü matrisasıdır. 

 

EKSPONENSĐAL  TREND

 



bt

t

ae

=

 

funksiyası ilə göstərilən trenddir. b parametri sıra 



artımının  orta  illik  tempinə  uyğundur.  a  və  b 

parametrlərinin  funksiyası  (ln 



t

Y

=  b  ·t  +  ln  a) 

loqarifmalaşmadan sonra ən kiçik kvadratlar üsulu 

ilə  aparılır.  Bu  zaman  trenddəki  təsadüfi 

kənarlaşma multiplikativ formada olmalıdır.  

 

EKSTENSĐV 

ĐQTĐSADĐ 

ĐNKĐŞAF

 

– 



cəmiyyətdə  əmək  məhsuldarlığı  dəyişmədən, 

əlavə  resursların  cəlb  edilməsi  hesabına  həyata 

keçirilən  iqtisadi  artımdır.  Şərti  olaraq  ekstensiv 

inkişafı “eninə” inkişaf da adlandırırlar. 

 

EKÜ

  –  Avropa  Đttifaqı  ölkələrinin  Avropa  pul 

vahidi  olmuşdur.  1979-cu  ildə  Avropa  Đttifaqı 

üzvlərinin  –  ölkə  valyuta  “səbəti”  əsasında 

yaradılmışdır.  “Səbətin”  hər  bir  vahidinin  xüsusi 

çəkisi  Đttifaqın  məcmu  ümumi  daxili  məhsulunda 

ölkənin  payı  ilə  müəyyən  edilirdi.  Hazırda  ondan 

istifadə olunmur. 

 

EKVĐREPREZENTATĐVLĐK

  –  təmsilçi-

əmtəənin  siyahıdan  seçilməsi  şərtidir.  Təmsilçi 

əmtəə  istehlak  üçün  bir  çox  ölkələrdə  eyni 

dərəcəli standart olmalıdır. 

 

EKVĐVALENT 

MALLAR

 

– 

ödənişin 

qaytarılması  üsulları  altında  əvəz  edildikləri 

mallarla  görünüş,  keyfiyyət  və  texniki  baxımdan 

oxşar olan daxili və ya beynəlxalq mallardır. 

 

EKZOGEN  DƏYĐŞƏN



  -  modelləşdirilən 

obyektin  daxili  strukturundan  asılı  olmayan 

dəyişəndir.  Ekzogen  dəyişənin  təsiri  modeldən 

kənarda müəyyənləşdirilir. 

 

ELASTĐK  TƏLƏB

  –  qiymətlər  düşən  zaman 

artan  tələbdir  (ya  da  qiymətlər  artanda  onun 

azalmasıdır). 

Belə 


ki, 

qiymətlər 

düşəndə 

(qiymətlər artanda azalır) bütün satıcıların ümumi 

gəliri (bütün istehlakçıların xərcləri) artır.  

 

ELASTĐKLĐK



  –  amilin  (arqumentin)  hər  hansı 

kəmiyyətin 

artımını 

müəyyənləşdirən 

nisbi 

dəyişməsinin  xüsusiyyətidir.  Elastiklik  əmsalı  ilə 



ölçülür. 

Elastiklik  əmsalının  hesablanmasından  istehlakın  

tədqiqatlarında  geniş  istifadə  edilir.  Hər  hansı  bir 

əmtəənin,  onun  qiymətindən  asılı  olan  elastikliyi 

və 

istehlakçının 



gəlirdən 

olan 


elastikliyi 

fərqləndirilir. 

 


 

152 


Yüklə 17,41 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   182




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin