Katta mongoloid irqi.
Terisi sarg'ish-jigarrang tusli. Yonoq-
lari juda kuchli rivojlangan. Teri osti to‘qi.masining qalin. ko‘z
yorig‘i qiyshiq
va gorizontal joylashmagan, tashqi uchi ichkisiga
qaraganda yuqoriroq joylashgan bo‘ladi. Ko‘z yorig‘i
ancha tor
va kalta. Sochlari qattiq. to’g'ri va asosan qora rangda bo'ladi,
Soqol-mo‘ylovlari yevropeoidlarga nisbatan kam. Yuzi birmuncha
cho‘ziq, lablari o‘rtacha qalinlikda, uchlamchi yung qoplami deyarli
bo‘lmaydi. Ularning asosiy qismi Osiyo qit’asida istiqomat qiladi.
Mongoloid
katta irqi shimoliy Osiyo, arktik, uzoq Sharq,
janubiy Osiyo, Amerika kabi tarmoqlarga ajraladi.
Mongoloid irqi
bilan yevropeoid irqi oralig‘ida ural, janubiy sibir irqlari bor.
Avstralo-negroid katta irqi.
Bu irq ikki tarmoqqa afrika
yoki negroid va okeaniya yoki avstroloidga ajraladi. Ular o‘rtasida
o‘xshashliklar bilan birgalikda sezilarli tafovutlar ham ko‘zga
tashlanadi. Negrlarning badanida yung qoplami kam yoki ko‘pincha
boimaydi. Avstraloidlar ayniqsa melaneziyaliklarda va popuaslarda
yung qoplami kuchli rivojlangan. Negrlarning boshlaridagi
sochlari
popuaslar yoki melaneziyalikiardagiga qaraganda ko‘proq jingalak,
Negrlarning peshonasi u rg 'ri, peshona do‘nglari yaxshi
ifodalansa Avstraloidlarning
peshonasi esa ancha qiya, qosh usti
ravoqlari kuchli, negrlarda esa sust rivojlangan.
Negroidlar Afrikada avstraloidlardan
mustaqil holda rivoj-
langanligining isboti ular egallab turgan hududlar bir-biridan ancha
uzoqda ekanligidir. Odamlarni irqlarga bo‘lishdatubandagi belgilar
antropologlaming diqqat markazida bo‘ladi [20]:
V boshdagi soch va uchlamchi soch qatlamining shakli
л!
bosh va yuzning kattaligi
V teri, ko‘z va sochning pigmentatsiyasi
V ко ‘z tuzilishi
V dermatolifika
V
qon guruhi
V tishlar shakli
V ta’m bilishning o‘ziga xosligi
V ko‘rish qobiliyati.
134
