|
28.Müstəvi üzərində düzbucaqlı koordinant sistemi. İki nöqtə arasında qalan məsafə düsturu
M üstəvidə nöqtənin koordinatları dedikdə bu nöqtənin müstəvidə vəziyyətini təyin edən ədədlər başa düşülür.
Müstəvidə düzbucaqlı dekart koordinat sistemi belə daxil olunur: müstəvidə О nöqtəsi götürülür (koordinat başlanğıcı), bu nüqtədən bir-birinə perpendikulyar olan iki – Оx və Оy oxları (koordinat oxları) keçirilir. Əlverişli olmaq üçün fərz edilir ki, Ox oxu (absis oxu) üfuqi vəziyyətdədir və soldan sağa yönəlib, Oy oxu isə (ordinat oxu) şaqulidir və aşağıdan yuxarıya yönəlib. Bundan başqa ölçü vahidi seçilir.
N öqtənin x absisi dedikdə , bu nöqtənin ordinat oxundan olan məsafəsi başa düşülür və əgər nöqtə ordinat oxundan sağdadırsa, «+» işarəsi ilə, soldadırsa, «–» işarəsi ilə götürülür. Analoji qayda ilə nöqtənin y ordinatı daxil olunur (burada absis oxundan olan məsafə götürülür, müvafiq işarə ilə). Bu iki x və y ədədləri nöqtənin düzbucaqlı dekart koordinatları adlanır.
M nöqtəsinin koordinatları x və y isə, bu belə işarə olunur: M(x;y). Hər bir x və y ədədləri cütünə müstəvinin koordinatları bu ədədlər olan yeganə bir nöqtə uyğun gəlir və əksinə, müstəvinin hər bir nöqtəsinin müəyyən x və y koordinatlarə var.
O x və Oy oxları müstəvini rüblər adlanan 4 hissəyə bölür. M nöqtəsini O başlanğıcı ilə birləşdirən OM vektoruna M nöqtəsinin radius-vektoru deyilir. OM-in Ox-oxunun müsbət istiqaməti ilə əmələ ətirdiyi bucağı ilə işarə etsək, alarıq:
(1)
(1) düsturu ixtiyarı rübün nöqtələri üçün doğrudur.
Dostları ilə paylaş: | 
