Ma’lum san’atning
o`ziga xos obrazlarda imkoniyatlarini yuzaga chiqara olish
mahorati san’atkorga bog`liqdir. Har san’at turining o`ziga
xosligi voqelikni estetik
o`zlashtirish usuli bilan belgilanadi. Jamiyat ijtimoiy-estetik ehtiyojlarining o`sishi,
ishlab chiqarishning rivojlanishi bilan badiiy ijodning yangi Shakllari paydo bo`ldi:
San’at
turlari:
•
raqs
•
kino
•
me’morchilik
•
dekorativ-amaliy san’at
•
haykaltaroshlik
•
tasviriy san’at
•
grafika
•
musiqa
•
teatr
•
adabiyot
•
badiiy fotografiya
•
televidenie
Me’morchilik - ishlab chiqarish kuchlari taraqqiyoti darajasiga bevosita
bog`liq. Me’morchilik inshootlari insonning amaliy ehtiyojlariga xizmat qiladi. U
insonning xususiy va ijtimoiy ehtiyojlariga mo`ljallanadi. Me’morchilikdagi
badiiy
ifodalilik inson ehtiyojiga xizmat qiladi, jamiyatning moddiy va ma’naviy darajasini
belgilaydi. U moddiy madaniyat vositasi bo`lib, jamiyat estetik tasavvurlarini
mujassamlagan badiiy ijod turi hisoblanadi.
Jamiyat ehtiyojlari, uning faoliyati
xarakterini ifodalash me’morchilikning qimmatini belgilaydi. Ammo me’morchilik
hayot voqeligini ifoda etmaydi. Uning o`zi o`Sha hayotning bir qismidir.
Haykaltaroshlikda inson uch o`lchovda (balandlik, hajm, uzunlik) tasvirlaydi.
Uning bo`yog`i qattiq materialdir (yog`och, pishgan loy, tosh, metal). Haykalda inson
ham
tasavvurdagi makonda, ham real makonda beriladi. Uni o`yish va yasash bilan
bunyod qilinadi. U inson
gavdasining proportsiyalarini, uning mimika va jestlarini,
makondagi figuraning holatini ko`rsatadi. Biroq
haykalning imkoniyatlari
cheklangan. Unda insonning tabiat, maishiy muhit bilan
munosabatlari bevosita
berilmay, ba’zi elementlar bilan unga ishora qilinadi. Haykalda insonning tipik obrazi
yaratiladi. U zo`r kuch bilan estetik idealni tasdiq etadi.
Dostları ilə paylaş: