Ajiniyoz nomidagi nukus davlat

III. XULOSA.
Shuni xulosa qilish mumkinki, Markaziy Osiyo hududi baliqlari haqida birinchi ma`lumotlar XIX asrning oxiri – XX asrning boshlariga to`g`ri keladi. Bu vaqtdagi ilmiy ishlar baliqlar faunasiga atalgan, ya`ni ularning biologiyasi, ekologiyasi, tarqalishiga va baliqlarning oziqlanishi bo`yicha ma`lumotlar birinchi marta keltirilgan. Bu hududning ixtiofaunasi (Kecler 1872, Berg 1905, 1908) ilk marta tadqiq qilingan. Tadqiqotchilarni Orol dengizi va uning atrofi o`zining unikal` ixtiofaunasi jalb qiladi. Dastlab baliqlarning turi, tarkibi, morfologiyasi tadqiq qilinadi. Karpsimonlar daryo, soy, ko‘l, suv ombori va ariq kabi, asosan, chuchuk va ba’zi turlari qisman sho‘rroq suvlarda yashaydi. O‘rta Osiyoda bu oilaning 57 ta turi uchraydi. Karpsimonlar issiqsevar bo‘ladi. Shuning uchun sovuq tomonlarda kamroq, issiq tomonlarda ko‘proq, ayniqsa, Osiyoning janubi-sharqida juda keng tarqalgan. Ularning, asosan, chuchuk suv baliqlari, likin, Orol sug‘yoni kabi o‘tkinchilari ham bor. Bo‘yi 6—8 santimetrdan 180 santimetrgacha yetadi, lekin mayda va o‘rta bo‘ylilari ko‘proq uchraydi. Jag‘ida tishlari yo‘q, halqum suyaklarida bir yoki 2—3 qator o‘rnashgan tishlari bo‘- lib, ular ovqatni chaynash vazifasini bajaradi. Og‘zining atrofi ustki tomondan faqat jag‘oldi suyagi bilan o‘ralgan bo‘lib, bu suyak ustki jag‘ bilan qo‘shilgan va harakatchandir. Suzuvchi pufaklari ichak bilan qo‘shilgan, ichaklarida oshqozon va pilorik o‘simtalari yo‘q, usti yirik tangachalar bilan qoplangan, lekin ba’zilari tangachasiz bo‘ladi. Ayrimlari (oq marka) yirtqich, boshqalari (zog‘orabaliq, qilichbaliq va hokazolar) umurtqasiz jonivorlar bilan, yana bir xillari (oq amur, xumbosh va hokazo) o‘simliklar bilan oziqlanadi. Chebaklar zooplanktonlar, ba’zan zoobentoslar bilan kun ko‘radi. Bir ekologik guruhga kiradigan turlarning urchish muddati bir-biriga juda yaqin bo‘lgani sababli ularda turlar va hatto urug‘lar orasida o‘zaro chatishib, duragay hosil qilish keng tarqalgan.
IV. Foydalanilgan adabiyotlar.

• 
  2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasin riovajlantrishning beshta ustvor yonalishi boyicha Harakatlar Strategiyasini “Xaliq bilan muloqat va inson manfatlari yili” da amalga ashirichga oid Davlat dasturini urganish boyicha Ilmiy-uslubiy risola. Toshkent “Manaviyat” 2017
  
• 
  “Baliqshiliq tarawin basqariw sistemasin jetilstiriw ilajlari haqinda” O’zbekistan Respublikasi pirizdenti qarari. O’zbekistan Respublikasi Prizdenti SH.M.Mirziyoyev Tashkent qalasi 2017, 1-may Erkin Qaraqalpaqistan gazetasi 4-may 2017.j № 57-58 (19988)
  
• 
  Allamuratov B.A. “K izucheniyu jiznennogo tsikla Bothriocephalus qowkongensis” izd-vo “Donish”, Dushanbe, 1969
  
• 
  . G.V.Nikol`skiy. «Rыbы basseyna Amura». izd. AN SSSR. 1956 g.
  
• 
  G.V.Nikol`skiy, V.B.Verigin. «Osnovы biologicheskie osobennosti belogo amura i tolstolobika i ix akklimatizatsiya v vodoemax strani rastitel`noyadnie ribi». M. Piщevaya promishlennost`. 1966 g.
  
• 
  I.F.Pravdin. «Rukovodstvo po izucheniyu rib». Izd. Pishevaya promishlennost`. M. 1966 g.
  
• 
  R.T.Tleuov. «Ribi Karakalpakii» Izd. «Karakalpakstan». Nukus-1973.