Aleya shoes export

2.1.1-jadval
“Urgut Tekstil SHifer” MCHJ tida 2020-2021 yillardagi sotilgan mahsulot hajmining dinamikasi tahlili
(ming so‘m)

№	Yillar	Sotilgan mahsulot hajmi jami	Mutloq o‘sishi			O‘zgarish sur’ati, %
			O‘tgan yilga nisbatan	Bazis yil (2014)ga nisbatan	O‘tgan yilga nisbatan		Bazis yil (2014)ga nisbatan
1.	2019	6705140,8	-	-	100,0		100,0
2.	2020	14945302,9	8240162,1	8240162,1	222,9		222,9
3.	2021	17070958,3	2125655,4	10365817,5	114,2		254,6

.
Albatta, korxonada sotilgan mahsulot hajmining ko‘payishi ijobiy holat hisoblanadi. CHunki, sotilgan mahsulot hajmining ko‘payishi korxonada foyda miqdorini ko‘paytiradi. Bunday natijalar korxonaning moliyaviy xolati yaxshilashib borayotganligidan dalolatdir. SHu sababli “Aleya shoes export” MCHJ da mahsulot sotish hajmini yanada oshirish chora tadbirlarini ishlab chiqish lozim. Mamlakatni modernizatsiyalash sharoitida ishlab chiqarish korxonalarining ishlab chiqarish salohiyatini asosiy maqsad, xo‘jalik yurituvchi sub’ektning moliyaviy holati, uning daromad, foyda va zararlari tarkibidagi strukturaviy o‘zgarishlar to‘g‘risida aniq va ishonchli ma’lumotlarga ega bo‘lishdan iborat.

2. 
   ”Urgut tekstil shifer” MCHJti ishlab chiqarish salohiyat bilan bog‘liq asosiy vositalar va aylanma mablag‘lar holati tahlili
   

Tahlil qilinayotgan “Aleya shoes export” MCHJning mulkiy holatini buxgalteriya balansi asosida tahlil qilishda ularni tavsiflovchi ko‘rsatkichlar hisoblab chiqiladi, ularning bir yildagi va qator yillardagi o‘zgarishlari aniqlanadi (2.2.1-jadval).

2.2.1-jadval
“Urgut Tekstil SHifer” MCHJ mulkiy holati tahlili
(ming so‘m)

№	Ko‘rsatkichlar	2021 yil boshiga	2021 yil oxiriga	Farqi (+,-)	O‘zgarish sur’ati,%
1.	Korxonaning mol-mulki qiymati, shu jumladan	10484775,8	13189353,5	2704577,7	125,8
1.1.	Uzoq muddatli aktivlar	2877536,3	2254511,1	-623025,2	78,3
	Asosiy fondlar	2847396,3	2224371,1	-623025,2	78,1
	Uzoq muddatli investitsiyalar	5002,5	5002,5	-	100,0
	Uzoq muddatli debitorlik qarzlari	25137,5	25137,5	-	100,0
1.2.	Aylanma mablag‘lar	7607239,5	10934842,4	3327602,9	143,7
	Tovar moddiy-zahiralar	4222105,9	7638204,2	3416098,3	180,9
	Kelgusi davr xarajatlari	4020,4	5992,9	1972,5	149,1
	Debitorlar	2686681,4	1191800,9	-1494880,5	44,4
	Pul mablag‘lari	194431,8	51344,4	-143087,4	26,4
	Qisqa muddatli investitsiyalar	500000,0	2047500,0	1547500	409,5

Keltirilgan 2.2.1-jadval ma’lumotlaridan ma’lum bo‘lishicha, “Aleya shoes export” MCHJning mol-mulki, ya’ni xo‘jalik mablag‘lari 2021 yil boshida 10484775,8 ming so‘mni tashkil etgan bo‘lsa, ushbu ko‘rsatkich 2021 yilning oxiriga kelib 2704577,7 ming so‘mga yoki 125,8 foizga oshgan.

“Aleya shoes export” MCHJ xo‘jalik mablag‘lari tarkibida uzoq muddatli aktivlar 2021 yil oxirida 2254511,1 ming so‘mni tashkil etib, yil boshiga nisbatan 623025,3 ming so‘mga kamaygan. Uzoq muddatli aktivlar summasining kamiayishi asosan asosiy vositalarning kamayishi hisobiga sodir bo‘lgan. Qolgan uzoq muddatli investitsiyalar va uzoq muddatli debitorlik qarzlari summasi yil boshidagiga nisbatan o‘zgarmagan.
Tahlil qilinayotgan 2021 yil oxiriga kelib, “Aleya shoes export” MCHJ mulki tarkibida aylanma aktivlarning o‘sishi 143,7 foizni tashkil etib, 3327602,9 ming so‘mga oshgan. Aylanma mablag‘lar tarkibida 2016 yil oxiriga kelib tovar moddiy-zahiralar 180,9 foiz, kelgusi davr xarajatlari 149,1 foiz va qisqa muddatli investitsiyalar 409,5 foizga o‘sgan bo‘lsa, debitorlar (44,4 foiz) va pul mablag‘lari (26,4 foiz) kamaygan.
Tovar moddiy-zahiralar summasi asosan ishlab chiqarish zahiralari va tayyor mahsulotlar evaziga ko‘payganligi aniqlandi. Albatta ishlab chiqarish zahiralarining mavjudligi ishlab chiqarish jarayonining uzluksizligini ta’minlash uchun zaruligini inobatga olsak, ushbu ko‘rsatkichni ijobiy baholasak bo‘ladi. Ammo, yil boshiga nisbatan yil oxiriga kelib tayyor mahsulotlar summasining 3562624,7 ming so‘mga (3859777,1-297152,4) oshaganligi salbiy holatdir. Ushbu ko‘rsatkich korxonada mahsulotlarni sotish yaxshi yo‘lga qo‘yilmaganligidan va reklamadan yaxshi foydalana olmayotganligidan dalolat beradi. Bu holat korxonada mahsulotlarni sotish yo‘llarini topish zarurligidan dalolat beradi.
Korxonalar moliyaviy holatini umumiy baholashda ularning mablag‘lari dinamikasini va tarkibi o‘zgarishini tahlil etish katta ahamiyatga ega, chunki, mablag‘larning dinamik va tarkibiy o‘zgarishi moliyaviy holatni aniqlovchi omillardan biri bo‘lib hisoblanadi.
SHu ko‘rinishda korxona mablag‘lari manbalarining dinamik va tarkibiy o‘zgarishlar ko‘rsatkichlari, korxona tovar-moddiy zaxiralari ya’ni moddiy aylanish mablag‘larning dinamik va tarkibiy hamda tahlil natijalariga binoan tegishli xulosalar qilinadi va tavsiyalar beriladi.
Iqtisodiy tahlilda umumiy nisbiy ko‘rsatkichlar korxonalar faoliyatining iqtisodiy holatini umuman ifodalashga yordam beradi. Umumiy nisbiy ko‘rsatkichlar sifatida jami aktivlar tarkibida uzoq muddatli va joriy aktivlarning ulushi aniqlanadi (2.2.2-jadval).