Ekstrasistola normal yurak qisqarishlari bilan quyidagicha munosabatda bo’ladi: Alloritmiya, ekstrasistola bir necha normal yurak qisqarishlari bilan almashadi.
Bigeminiya, har bir normal yurak qisqarishidan so’ng, ekstrasistola kuzatiladi.
Trigeminiya, ikkita normal yurak qisqarishidan so’ng, ekstrasistola kuzatiladi.
Kvadrigeminiya, uchta normal yurak qisqarishlaridan so’ng, ekstrasistola kuzatiladi.
SHunday ekstarsistolalar ham borki, bitta normal yurak sistolasidan so’ng, bir necha ekstrasistolalar uchraydi.
Ekstrasistolani ikkita uchog’dan chiqayotgan patologik tahsirlovchilar yuzaga chiqarish mumkin, bunday ekstrasistolani parasistoliya deb yuritiladi.
Ekstrasitolani kelib chiqishida, nerv tizimini roli, yahni parasimpatik va simpatik tizimlar o’rtasidagi mutanosibligini buzilishi katta ahamiyatga ega.
Bundan tashqari: infektsiyalar, intoksikatsiya, ruhiy zo’riqishlar, klimat, atmosfera omillari hamda ichki organlarning reflektor tahsirlanishi natijasida kelib chiqadi.
Ekstrasitola juda ko’plab yurak qon tomir kasalliklarida yuzaga chiqadi.
Klinika: Bemorlarga, yurak xuddi to’xtab qolganday tuyuladi, buning sababida, uzoq kompensator pauza yotadi yoki bemor tomog’iga bir narsa urilganday tuyuladi, chunki, kompensator pauzadan so’ng, yurak kuchli qisqaradi. Ekstrasistola bilan og’riyotgan bemorlarni 2- guruxga ajratish mumkin:
1-guruxdagi bemorlarda pulg’s, arterial bosim pasaygan, diafragma ko’tarilgan, yurak “yotgan” xolda bo’ladi, bular asosan semiz odamlardir, ushbu bemorlarda ekstrasistola tinch xolatlarda ham uchrashi mumkin.
2-guruxdagi bemorlarda pulg’s tezlashgan, bu xolat ozg’in odamlarda kuzatiladi, ekstarsistola esa og’ir jismoniy ish bajargandagina kuzatiladi.
Bemorlarda ekstarsistola paytida pulg’s topganimizda, vaqtdan oldin, kuchsiz tebranishni sezamiz, bahzilari esa periferiyagacha yetib kelmaydi.
Auskulg’tatsiyada 2 ta oldindan keluvchi tonlar eshitiladi.
Tashxis qo’yish shifokordan ko’p narsani talab qilmaydi, pulg’s, auskulg’tatsiya va EKGni taxlil qilish lozim.
