Аннақулов Исматулла

Kurs ishining vazifasi: Mehribonlik uyi tarbiyalanuvchlari bilan olib boriladigan pedagogik faoliyat va uning o`ziga xosliklari va pedagogika haqida bilimimni rivojlantirish.
Kurs ishining nazariy metodologik asosi: O‘zbekistonda “Yetim bolalar va ota-onasining qaramog‘idan mahrum bo‘lgan bolalarni ijtimoiy himoya qilishni kuchaytirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori va t a`lim to`g`risidagi qonunlar ham mavjud.Bular O‘zBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING 2008-yil 17-oktabrdagi 230-sonli” MEHRIBONLIK UYI TO‘G‘RISIDAGI NIZOMNI TASDIQLASH HAQIDA”gi QARORI VA O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 11 fevraldagi “Yetim bolalar va ota-onasining qaramog‘idan mahrum bo‘lgan bolalarni ijtimoiy himoya qilishni kuchaytirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qarori ham mavjud. 
Kurs ishining tarkibiy tuzilishi: Kurs ishi 2 bob 4 paragrif, adabiyotlar ro’yxati, ilovalar va umumiy xulosalardan ibora


I. BOB. BOQUVCHSIZ QOLGAN BOLALARNI MEHRIBONLIK UYLARIGA QAMRAB OLISH.


1.1.BOQUVCHISIZ QOLGAN BOLANING GO`DAKLAR UYIDA DASTLABKI TARBIYALANISH JARAYONLARI HAQIDA
Bolalaming asosiy ijtimoiy muammolari ularning psixofizioloi'ik maqomi va ular yashayotgan jamiyatning o b ’ektiv holatidan kelib chiqadi Haqiqiy, u yg’un oila hayotini k o ’rmagan bolalar ju d a kam holatda to ’liq oilaviy munosabatlarni qura olishadi. Bunday sharoitlarda ijtimoiy muhim qadriyatlar oila, nikoh, bolalar, ota-onalarning qadri pasayadi.
So ’nggi yillarda oilaviy aloqalar tizimi ishida ham inqirozli o ’zgarishlai ro’y berdi, chunki aksariyat ota-onalar bolalarini nafaqat ijtimoiy, balki fiziologik jih atd an ham ta ’minlay olmadilar. Kambag’allik va uning oqibatlaii bola, o ’smir olamini vayron etadi, chunki uning ota-onasi, tabiiy himoyachilari bolaning barcha ehtiyojlarini qondirishga qurbi etmaydi.
Qarovsiz qolgan bolalar - oilaviy aloqalarning barbod bo’lislii natijasidir. Ijtimoiy etimlar soni borgan sari oshib bormoqda. SHuning uchun davlat birinchi navbatda bolani oilada saqlab qolish va davlat muassasasiuii tarbiyalash uchun topshirishni oldini olishga barcha kuchini ishga solmoqda.
Agar bolani oilada saqlab qolish iloji b o ’lmasa, u uchun yangi oila qidirikuli
Biroq bolani yangi oila yoki tarbiya muassasasiga topshirayotganda bolaning
etnik guruhi, mahalliy an’analari bilan b o g ’liq muhitda qolishi uchun barclm
narsa qilinadi.
Har bir davlatda bola tarbiyasi va rivojlanishiga tegishli ijtimoiy qarorlni
tizimi tuzilmoqda va mustahkamlanmoqda. Ularga quyidagi variantlarni
kiritsak b o ’ladi: bolani o ’z oilasida saqlab qolish, o ’z oilasiga qaytarish, davlat ichida bolalikka olish, boshqa davlatda bolalikka olish, maxsus tarbiya
muassasalariga topshirish.
Agar bola bolalikka olinmasa yoki qabul qiluvchi oilaga topshirilmasa,
unda uning tarbiyasi va rivojlanishi bilan davlat muassasalari shug’ullanadi.
G o ’daklar uyida 3 yoshgacha b o ’lgan tashlandiq bolalar, tu g ’m a etimlar
tarbiyalanadi, keyinchalik ular bolalikka olinadilar yoki bolalar uyi hamda
maktab internatlarga o ’tishadi. Bolalar uyining maktab internatdan asosiy farqi,
uning tarbiyalanuvchilari shu atrofdagi maktablarda ta ’lim olishadi, maktabinternat tarbiyalanuvchilari esa o’sha muassasaning o ’zida ham yashashadi,ham ta ’lim olishadi.
O’z oilasidan boshqa jo y d a ulg’ayayotgan bola doimo g ’ayritabiiy
hodisadir. G o ’dak hayotining ilk haftalarida hayotga eng qulay sharoitlarda
onasiz tarbiya 90% holatlarda uning rivojlanishining buzilishiga olib keladi.
Intemat turidagi muassasalarda tarbiyalanayotgan bolalar ruhiy va emotsional
deprivatsiyadan azob chekishadi, sensor jihatdan och qolishadi, ular real
hayotdan ajratib olinganlar. Bolalar uylari, maktab-mternatlarining deyarli
barcha tarbiyalanuvchilari ruhiy jarohatni boshdan kechirishgan, bu esa
ularning rivojlanishi uchun yomon oqibatlarga olib kelishi mumkin. Bunday
bolalar chuqur ijtimoiy pedagogik qarovsizlik holatida b o ’lishadi. Ijtimoiy
tarbiya sharoitlari, emotsional-shaxsiy aloqalaming sustligi, oilaviy hayotning
imitatsiyasi ijtimoiy infantilzim, kommunikativ muammolarni keltirib
chiqaradi.
Bu vaziyatda g o ’daklar uylari, bolalar uylari, maktab-intematlar nafaqat
ta ’lim-tarbiya funktsiyalarini bajarishga qaratilganlar, ular bolaning normal
ijtimoiylashuvi, uning to ’liq rivojlanishini ta’minlashadi, nuqsonlarini
to ’g ’irlashadi, tarbiyachilarning huquqiy va psixologik himoyalarini
ta ’minlashadilar. Bu faoliyatda bolalar va o ’smirlarning psixologik
xususiyatlarini yaxshi tushunadigan ijtimoiy pedagog o ’z o ’miga ega.