32
Asif Atanın – İnam Atanın Mütləqə İnam Ocağı
Ata-Ocaq ilsırasının 37-ci ili
“Atagün” Ailəsinin I “Ailə Günü”nün
Gediş Yazısı
İlsıra: 27 Günəş Ayı, Qismət Günü; Vaxt: saat 16:00-da; Yer: Atagün
Eli.
“Ailə Günü” Günev Atalının evində keçirilir. Öncədən Oda Ocaq
Ruhuna uyğun biçimdə hazırlanır. Bayraq, stol üstünə çiçək, yazı üçün
qələm-kağız, foto və görüntü çəkilişlərini yerinə yetirmək araçları və b.
Hazırlıq işlərinə Elana Atalı sorumludur.
“Ailə Günü” – “Ata Ruhuna pənah gətirmişik!” səcdəsilə başlayır.
Sonra ayaq üstə Ata Sözündən (Günev seçir) bir parça oxunur.
Törənin qonuları:
1) Amallaşma, Kamilləşmə, Xalqlaşma hesabatı.
2) Ocaq – Toplumun, bütövlükdə insanlığın (bəşərin) yönünü qutsallığa
çevirmək üçün yaranıb.
3) Dini gedişləri aktivləşdirən nədənlər. Dində insanlar qutsallığa deyil,
zorakılığa meyil edirlər.
“Ailə Günü”nə qatılan qonaqlara söz verilir.
“Ailə Günü”ndə ruhani hədiyyələr sunulur.
Qutsal oxuma: “Hüquqdan Haqqa” Bitiytindən bir parça oxunub
aydınlaşdırılır.
“Ata Ruhunu ürəyimizdə aparırıq!”,
“Atamız Var olsun!” səcdəsi ilə Gün başa çatır.
CARLAR:
Asif Ata İnamı – Ulusal Özünüqoruma Sistemi!
Ata Amalı – İnsanı yaşadan ruhaniyyat özülü!
Gediş Yazısını yazdı: Soylu Atalı
25 Günəş Ayı, 37-ci il. Atakənd.
(mart, 2015. Bakı).
33
Asif Atanın – İnam Atanın Mütləqə İnam Ocağı
“Atagün” Ailəsinin I aylıq törənində
deyilmiş fikirlər
“Ailə Günü”nün quralları yerinə yetirildikdən sonra Ailənin
Yükümlüsü Günev Atalı Ataya səcdə ilə sözə başladı: “Gedişat”
yazımızda bir tələb var – “Ata Sözü”ndən seçib oxumaq. Bilirsiniz
ki, bu günlərdə xalqımızın ulusal dəyərlərindən biri olan Novruz
bayramı keçirildi. Bu bayram anlamına görə hiss olunmadı, ancaq
süfrə bəzəkləri göstərildi. Ona görə mən bu gün oxumaq üçün Atanın
“Novruzluğumuz” yazısını seçdim.
(Günev Atalı adı vurğulanan yazını oxudu – S.A.)
İndi mən əsas qonumuza keçirəm, Amallaşma, Kamilləşmə,
Xalqlaşma hesabatı verirəm. Amallaşma ilə bağlı Asif Atanın
Mütləqə İnam bitiyindən özümləşdirib yazdığım hissələri oxumaq
istəyirəm.
(Burada Günev “Mütləqə İnam”dan ümumiləşdirdiyi parçaları
oxudu – S.A.)
Kamilləşmə əməli ilə bağlı deyə bilərəm ki, Amallaşdığım dərə-
cədə artıram, mənəvi durumum yerində saymır, irəliləyir. Son ay
ciddi düşündüm: həyatımda nə yenilik və nə gerilik var deyə.
Anladım ki, əslində bundan sonra mənim həyatımda gerilikdən söz
gedə bilməz. Bəs irəlilik varmı, nədə özünü göstərir?! – Yaşantıla-
rımı, düşündüklərimi ümumiləşdirib desəm, bu soruya necəsə cavab
34
vermiş olaram. Bu gün Yurdumuzda çoxlu sayda çalışqan qurumlar
yaranıb ortaya çıxır, ancaq gedişatın əyilməsinə qarşı dirəniş
göstərən bir qüvvə var, o da Asif Ata Ocağıdır. Bir neçə gün öncə
İbrahim Elxasgilin köyündə söhbət edirdik. Dünyanın gözü qaba-
ğında hər cür dağıdıcılıq edən İŞİD adlı qüvvədən söz düşdü.
İbrahim Elxas söz açıb dedi ki, mənim dərin bilgilərim olmasa da,
fəhm edirəm ki, əgər Asif Ata Ocağı öz gücünü yeni bir aşamaya
çıxarmasa, yenidən sürətini artırmasa, bu xalqın gələcəyi sual altına
düşəcək. Çünkü İŞİD və bu kimi başqa faktlar Azərbaycandan çox
aralı deyil, başqa sözlə, Azərbaycan izlədiyimiz bu təhlükələrin heç
birindən sığortalanmayıb. 21-ci yüzildə Allahu-əkbər bağırıb insanı
yandırır, bir ucdan doğrayırlarsa, buna qarşı hansı ideya ilə, qüvvə ilə
dayanmaq olar, toplumu dirənişə qaldırmaq olar?! Ona görə biz
deyəndə ki, Asif Atanın Baxışı Qurtarıcı Olaydır, heç də bəlağətə yol
vermirik. Baxın, İŞİD-çilərə qoşulmaq üçün Türkiyədə bir qrup
haqqında bu günlərdə televiziyadan eşitdim. Sonra öz-özümə düşün-
düm ki, görəsən onlar oraya nə üçün getmək istəyirlər?! Əslində bu
gün dini gedişlər insanların ağlını, ürəyini heç eləyir, onların qutsal-
lığa yetmək olanaqlarını aradan qaldırır. Bununla da insanların içində
heyvanlıq baş qaldırır, heyvanlıq yırtıcı əməllər ortaya gətirir. Baş
kəsmək, qan tökmək, maddi nələrsə əldə etmək istəyi özünün də
həyatını təhlükəyə atır, ailəsinin də, vətəninin də, millətinin də. Ərəb
belə acınacaqlı əməllərə sarılır, bizim insanlar da onlara qoşulur.
Soylu demiş, bu elə Məhəmmədin davamıdır. Bu necə Allahın
böyüklüyünü təsdiq eləməkdir ki, “onun şah əsəri olan” insanı diri-
diri yandırır, heyvan kimi başını kəsirsən?! Mən özüm burada
insanlığın gələcəyi ilə bağlı qorxuya düşürəm. Bəs kim bunun
qarşısını alacaqdır?! Ona görə biz deyirik ki, Asif Atanın Ocağı söz-
ideya-əməl ortaya qoymaqla ulusal və hətta bəşəri dirəniş yetirir.
Bundan başqa qüvvə yoxdur bu yöndə çaba göstərən. Varsa, kimsə
mənə göstərsin, mən də bilim. Dünya əyilib, bütün çalışmalar,
əməklər də onu daha da əyməyə yönəlib. İzləyənlər, seyr eləyənlər
də öz başının hayına qalıb. Hamı özünün bugününü düşünür…
Xalqlaşma yönündə də bir neçə kəlmə deyim: Bu əməlimin birin-
ci çaları “İnamlı İllərimin Harayı” kitabımın işıq üzü görməsidir.
Mən özüm onu bir daha oxudum və ürəkləndim, çünkü Ocağımızı
tanıtmaq baxımından uğurlu bir bitikdir. Təbii ki, bu bitiyi araya
gətirdiyi üçün mən Soyluya səcdəli minnətdarlıq edirəm. Onun üzə-
rində Soylu böyük əmək qoyub, bilirəm ki, asan deyil, onun bil-
35
gisayarda yazılması, redaktə olunması, dönə-dönə yoxlanılması,
tərtib olunması ağır zəhmət istəyir. Soylu bu zəhmətlərin altına hər
zaman ürəklə girir. Soylu hər birimizin əlindən Asif Ata kimi tutub
qaldırır, böyüdür. Hər zaman vurğu edirəm ki, Soylu Atalı mənim
üçün Asif Atadan sonra bənzərsiz qurucu, qayğıkeş, özündən keçən
bir şəxsiyyətdir. Ona mənim münasibətim ancaq səcdəli münasi-
bətdir. O öz ömrü, ərdəmliyi ilə bunu qazandı. Baxmayaraq ki, mən-
dən bir il sonra Ocağa gəlib, cismani yaşı da 10 il məndən kiçikdir.
Ancaq mən onu özümün ağsaqqalım, böyüyüm sayıram, Asif Ataya
layiq bir pillədə durur. Bu gün bizim üçün, Asif Atanın cismani
yoxluğundan yaranan boşluğu doldura bilir. Soylu Asif Ataya layiq
olduğu dərəcədə səcdə olunası ləyaqət göstərir. Bütün bu addımları
özü üçün atmadı, Asif Atanı davam eləmək üçün atdı.
Sonra, Soylunun yaratdığı maraqdan Tolstoyun “Etiraflarım”
əsərini oxudum. Bundan başqa “Anna Karenina” əsərini oxudum.
Doğrusu o kitabın həcmi məni yordu. Baxmayaraq ki, rus kübar
toplumunun həyatını dolğunluğu ilə təsvir edir, ondan bəhrələnmək,
öyrənmək üçün bu həcm yormayacaq dərəcədə az da ola bilərdi.
Bununla belə, Tolstoyun böyüklüyünə heç bir şübhəm yoxdur, Soylu
demiş, “Tolstoy, həyatın anlamını olayların üzərinə qaldıran sənət
dahisidir!”.
Sonrakı əməli işim İnam Məbədinin tikintisi ilə bağlı olub.
Bütünlükdə ikicə gün işləsəm də, uzun zamandır maddi sorunlardan
yana ara verdiyim tikinti işini qabağa apardım. Bərk yel vardı,
36
çətinliklə işləyirdik, hətta azarlamağımla sonuclanan bir çalışma
oldu. İndi sağlıq durumumu qaytarmışam, böyük istilər düşməmiş işi
önəmli bir aşamaya gətirib çatdıracam. Bu mənim xalqlaşma işimin
bir hissəsidir. Orada gedən iş, danışıqsız hər kəsə söz deyir.
Bunlardan başqa tək-tək fərdi görüşlərim də davam edir.
Dünən bir nəfərlə, 20 il sonra görüşdüm və ciddi söhbət elədim.
Ocaq haqqında elə igiləndi ki, Bakıda keçirilən tədbirlərimizə qatıl-
maq istəyini bildirdi. Bakıya dönməsəydi, bu gün Ailə Günü”müzə
qatılacaqdı. Mən ona Ocaq ədəbiyyatları bağışladım. Danışdıq ki,
telefon bağlantısı quraq, gəlsin-getsin.
Fikirlərim bu qədər. Atamız Var olsun!
İndi qardaşımız Soylu Atalını dinləyək. İstəyərdim, öncə Elana
danışsın, ancaq nədənsə o, Soyludan sonra danışmaq istəyir. Şəxsən
mən Soylunun çıxışından sonra söz deməyə çətinlik çəkirəm. Soy-
lunun o cür yanğılı, heyrətli çıxışından sonra söz demək asan deyil.
Soylu Atalı: Mütləqim, Müqəddəsim, ulu peyğəmbərim Asif
Ataya – İnam Ataya ali səcdə ilə! Ocaq ilsırasının 37-ci ilində
Atagün Ailəsinin 1-ci aylıq toplantısına hesabat verməzdən öncə
Bayrağımızı öpür və Ataya səcdə qılıram.
Öncə bir neçə məsələyə aydınlıq gətirmək istəyirəm. Sonra dü-
şündüyüm, sonuca vardığım fikirlərimi bölüşəcəm. Birinci deyə-
cəyim məsələ, biz bir sıra hallarda nələrisə izah eləməklə giriş
veririk, sonra Atanın adı ilə sözümüzə davam edirik. Bu cür gələnəyi
aradan qaldırmaq gərəkdir. Birbaşa Atanın adı ilə sözə başlamaq, hər
şeyi bundan sonra demək doğrudur. Öncələr mənim özümdə də bu
hallar olub. Biz hesab etmişik ki, ilkin olaraq nələrisə izah etməliyik,
bu izahlar da sanki yardımçı sözlərdir, sonra əsas sözə başlayanda
Atanın adı ilə başlamalıyıq. Əslində bu doğru deyil, sözmüz yardım-
çı və əsas olmaqla bölünmür, birbaşa Atanın adı ilə başlamalıyıq.
Sonra, qardaşımızın “izin versəydi Soyluya səcdə eləyərdim” demə-
si. Belə ifadə işlətdi. Bu gərək deyil. Bunu oluşdurmaq zərərdir.
Niyə? Biz Azərbaycanda peyğəmbərlik olayı yaradırıq. Uzun yüzil-
lərdir xalqın həyatında sıradan çıxarılmış “özünü qoruma sistemi”ni
bərpa edirik. Başqa sözlə onu yenidən yaradırıq. Nə ilə yaradırıq –
peyğəmbərlik olayı ilə. Azərbaycanda “Özünü qoruma sistemi”
Babəkin yenilməsindən sonra başlayıb. O vaxtdan biz özümüzə gələ
bilməmişik. Biz çox passionar xalqıq. İçimizdə güclü enerji var və
çox gözəl ulusal olanaqlar var. Onu ayrı-ayrı çağlarda aşkarlaya bili-
37
rik. Onu biz Babəkdə aşkarladıq, Nəsimidə aşkarladıq, indi də Asif
Atada aşkarladıq. Hər birinin arasında, aşağı-yuxarı yarımminillik
zaman olub. Mən başqa olayların adını çəkmirəm, deyək ki, Asif
Atanın “Azərbaycanımız-Azərbaycanlığımız” dəyər sistemində adla-
rını çəkdiyi olayların. Mən vurğu edirəm ideoloji-ruhani faktları-
mızın adlarını. Babək ruhaniyyat olayıdır, özündən min beş yüz il
öncəki Zərdüştlükdən qaynaqlanan bir dünyagörüş. O Zərdüştçülük
ki, onun da özülündə Tanrıçılıq dururdu. Deməli, Xürrəmdinlik
türkün öz içində daşıdığı ruhani olanaqları idi ki, bu da Babəkdə
özünü aşkarladı. Babəkdən yarımminnillik sonra bu olanaqlar Nəimi-
də, Nəsimidə özünü göstərdi. Baxmayaraq ki, Hürufilikdən öncə də
böyük olaylar vardı – Sufilik vardı. Sufilik də bir təriqət idi,
Hürufilik də. Ancaq Sufilik milli özünüqoruma sistemi deyildi. Hü-
rufilik isə, daşıdığı məna gücündən asılı olmayaraq, milli özünü-
qoruma sistemi idi. Məna gücü dedim, biz onu Asif Atanın Mütləqə
İnam Dünyabaxışı ilə tutuşduranda üstünlüyü Asif Ataya veririk.
Ancaq bunu ona görə eləmirik ki, biz Asif Atanın Yolunda-yıq, onun
davamçılarıyıq. Asif Ata bizim olduğu qədər Hürufilər də bizimdir.
Məsələ Hürufilərin təriqət, Asif Atanın isə bütöv bir Dün-yabaxış
olmasındadır. Bax, biz onları bu məsələ ilə fərqləndiririk. Hürufilər
bir təriqət olaraq İslam dünyabaxışının içindən ayrılıb ortaya çıxdı.
Bir az da İslamın ayrı-ayrı atributlarını özlərində göstərmək xətti
(indiki dilnən desək, taktikası) tutdular. Yəni ayrıca bir dünyabaxış
kimi çıxmadılar ortaya. Dünyabaxış daha geniş, daha sistemli bir
olaydır. Bu Olayın etkisi də geniş və sistemli olur. Təriqət isə,
dediyimiz kimi, yanlışları qırağa qoyaraq içindən çıxdığı Baxış
Sisteminin üzərində qurulan qalxınma (inkişaf) tendensiyasıdır.
Qayıdıram milli özünüqoruma sistemi məsələsinə. Hürufilərdən
yarımminil sonra Asif Ata Olayı ortaya gəldi. Özündən öncəkilərin
üstünlüklərindən yararlanaraq yeni bir dünyabaxış araya gəldi. Bu
dünyabaxış qədimliyin üstün milli-insani özəlliklərini içinə almaqla,
onu xalqa qaytarmağa başladı. Eyni halda, özünün yaratdığı yeni
ruhaniyyat olayı ilə dağılmaqda olan milli-bəşəri sivilizasiyanın
yönünü dəyişmək işinə girişdi. Bu, çox incə, ancaq həm də, çox ciddi
məsələdir.
Yeri gəlmişkən, burda başqa bir məsələyə də aydınlıq gətirmək istə-
yirəm. Dedik ki, Asif Ata dünyabaxış sistemidir, Hürufilik təriqətdir.
Min ildən bir az artıq vaxtda bizim xalqımızın içində gedən ruhani
proses, bu məsələyə dayanmaqla, ciddi öyrənilməli, araşdırılmalı
38
məsələdir. İçimizdən Xürrəmdinlik dünyabaxışı yarandı. Bunun
mayasında insanın, millətin özgürlük tələbi dayanırdı. Ərəb özünün
güclü xilafət ordusu ilə millətimizi qırğına verib Xürrəmdinliyi
ortadan qaldırdı, fəlsəfəsini yandırdı. Sonra Hürufilik ortaya çıxdı.
İslam xilafətini sarsıtmağa başladı. İslamın yaratdığı cahil, azğın
toplum Hürufiliyin yaradıcılarını edam edib bu prosesi də əngəl-
lədilər. Üstündən yarımminil də keçdi. Asif Atanın timsalında milli
varolmanın yeni dalğası başladı. Onun da haqqında, içəridən və dışa-
rıdan, qarışıqlıq yaratmağa, balaca-balaca təriqətlərə bölünmüş kimi
göstərməyə çalışırlar. Bu işdə İran daha çox maraqlıdır. Sapı bizdən
olanların diliylə ara-sıra bu yöndə təbliğatlar elətdirir, elətdirəcək.
Dışarıda qıraq qüvvələrin qucağında oturanlar da bu işə qoşulur,
qoşulacaqdır. Onlardan biri öncələr Güntay adı ilə Ocaqda olmuş
Cavanşir Maniçehr İspər oğludur, əslən Ərdəbillidir, indi Finlan-
diyada onun-bunun dəyirmanını fırlatmağa çalışır.
Biz Asif Atanın ünvanına püskürdülən üfunətlərə qarşı hazırıq,
Ocaqsevərlər də belə şeylərə hazır olmalıdır. Mən yetərincə açıq
danışıram. Biz heç bir məsələni özünəyarar biçimə salmağa çalış-
mırıq, həqiqətəyarar biçimdə vurğulamağa çalışırıq. Hər bir fikir
həqiqətəyarar olduğu dərəcədə insanın, yaxud Qurumun özünəyarar
olur. Biz də həqiqətlə özümüzün arasında sınır deyil, birlik yaradırıq.
Ona görə olanı qırağa qoyub olmazı demək, nəyisə nəyə görəsə
hesablamaq, bunu deməyim, onu deyim, birdən belə olar, elə olar…
“Birdən” söhbəti yoxdur Ocaqda. Yenə deyirəm, Ocaq xalqın mi-
nillik özünüqoruma sistemidir. Burada qıraq fikirlər, qıraq deyilişlər
ola bilməz, yan yön ola bilməz. Axıra kimi doğru olan deyilməli,
mənasız pünhanlıq rədd edilməlidir. Mən hər zaman demişəm, biz
özümüzü döyürük, yanlışlarımızı görüb ortadan qaldırırıq, bizi
qıraqdan döyməyə gərək yoxdur.
Asif Atanın ölümündən sonra Ocaqda dağılmalar oldu, hərə bir
yanda Ocaq adına çabalar göstərməyə çalışdı, özünü Ocaq adına,
Ocağı öz adına sunmaq istəyənlər oldu, bu gün də var, bundan sonra
da olacaq. Ancaq bilmək gərəkdir ki, ayrı-ayrı adamların Ocaqçılıq
adına iddia etməsi Ocağın təriqətə bölünməsi anlamına gəlmir. Bunu
düşünmək böyük yanlışlığa yol verməkdir. Bunu arı niyyətli yurd-
sevər insanlar düşünə bilməz, çaşdırmaq istəyiylə pis niyyətli
adamlar yaya bilərlər. Asif Atanın Ocağında təriqət yoxdur və olma-
yacaq. Niyə yoxdur və niyə olmayacaq? İndi buna aydınlıq gətirmək
istəyirəm. Birinci, Hürufilik təriqətinin adını elə-belə çəkmədim.
39
Təriqət yol deməkdir. Bu yol kiminsə, kimlərinsə həvəsi ilə yaran-
mır. Hürufilik təriqətini yaradanlar möhtəşəm təfəkkür yiyələri idilər.
Bunlardan başqa da təriqətlər olub. O təriqətləri yaradanlar da sıra-
dan adamlar deyil, onların təfəkkürü var, ideyası var. Nə dərəcədə bu
ideyalar dolğundur, yaxud yanlışlıdır, bu, məsələnin ayrı yanıdır.
Təriqət yaradanda iradə var, cəsarət var, düşüncə var, onu ortaya
qoyur. Asif Ataya qoşulub Ocaqdan ayrılanların hansı birinin təriqət
yaradacaq qədər təfəkkürü var, heç birinin. Onlar toplumun haylı-
həşirli gələnəklərinə qarışıb öz məişət yaşamlarını sürürlər. Ən yaxşı
halda, onlar internetdə sosial şəbəkə çalışqanlarıdır (fəallarıdır).
Onların hansı birinin elə cəsarəti var ki, Asif Atanın Ocağının
içindən təriqət yarada və Asif Atanın hansı yanlışlarını ortaya çıxara
bilərsən ki, durub yeni yol yaratmaq istəyinə düşəsən?! Bu mümkün
deyil. Niyə? Asif Atanın Ocağı sağlam milli və insani özüllər
üzərində yaşayan insanların Ocağın bütün prinsiplərini qoruması və
yaşatmasıdır. Ocaqdan qıraqda olanlardan birini göstərin ki, ağır
zəhmətlərə qatlaşıb Ocağın bütün tələblərini yerinə yetirsin. Eləcə
də, umacaqsız olaraq, yurdunu qarış-qarış gəzib Atanın ideyalarını
xalqının insanlarına verməyə çalışsın, özündən keçsin, rahatlığını
pozsun, kimdir o?! Asan deyil Ocaq olmaq, Yolu yaşatmaq. Bunun
üçün böyük milli-insani ərdəmlik və hünər gərəkdir. Alverçiliknən
uğraşıb, arada bir internetdə Asif Atanın bir yazısını paylaşmaq
Ocaqçılıq hünəri deyil. Asif Ata ölən gündən bu çağa kimi hər kəs
Ocağın yaşamını, çalışmalarını (fəaliyyətini) gəlib araşdırsa, görəcək
ki, Ocaq bizim hünərimizlə bir xətt üzrə, bir nizamla yaşadılıb və
yaşadılmaqdadır. Ocağı Ocaqdan başqa həyatı olmayanlar yaşada
bilər. Ocağı Ocaqçılıq vərdişiylə yaşatmaq mümkün deyil, aşiqlik
gərəkdir, hünər gərəkdir, beyin gərəkdir, ürək gərəkdir. Ayrı-ayrı
adamlar Asif Atanın çağında Ocaqçılığa vərdiş etmişdilər, indi də
özlərini Ocaq adlarıyla sunurlar. Bu gün Ocağı milli-insani açıdan
geniş araşdıranlar yoxdur, sabah Ocağın bütün yönü araşdırılıb üzə
çıxarılacaq. Bu gün özünü aldadanlar heç nəyi dərk eləmirlər. Elə
bilirlər ki, toplumu üzdə aldatmaqla özünə təsəlli vermək ruhani
yaşamaq deməkdir. Deyil! Bir daha vurğu edirəm, Ocağı quran,
qoruyan, yaşadan fərdlər ayrı, Ocaqçılıq adına iddia edən vərdişkar
fərdlər ayrı. Bu baxımdan Asif Atanın Ocağında heç bir təriqət-filan
yoxdur, olmayacaq da. Ocaq birdir – bir xətdir! Niyə olmayacaq, biz
deyirik Ocaqda təriqət-filan olmayacaq, bu elə-belə təbliğat üçün
deyilmir. Nə vaxtsa, kimlərsə nəsə yarada bilər, ancaq o yeriməyə-
40
cək. Niyə? Baxın, İslam dünyabaxışdır, bu baxışın ortasında (mərkə-
zində) Allah dayanır – insandan qıraqda, insanla birliyi olmayan bir
qüvvə. İnsan özündən qıraqda ideal saydığı bir qüvvə yaradır və
həmin qüvvə ilə özünü yönəldir (idarə edir). Sonucda yanlış
yönəldir, doğru yön yarada bilmir, çünkü o qüvvə uydurulmuş qüv-
vədir. Uydurulmuş qüvvə ilə özünü düzgün yönəldə bilməzsən həqi-
qətə doğru. Ancaq insan həqiqətsiz yaşaya bilmir, o daim doğrunu
axtarır. Ona görə də İslamın tələbləri özünü doğrulda bilmədikcə,
yeni axtarışlar oldu, təriqətlər ortaya çıxdı. Demirəm ki, Allah
ideyasına qarşı idi bu təriqətlər, ancaq doğru olmayan gerilədici
yönləri inkar eləməklə yeni gedişlər edirdilər.
Asif Ata ortaya qoyur insanı və insan üzərində İnsanlaşma harayı
çəkir. İnsan içində Mütləq daşıyır, yəni içində allah daşıyır. İnsanın
içində allah olmaq olanağı (imkanı) var. Dini kəsim buna inanmır,
necə yəni insanın içində allah var. Onlar allahı insanüstü fövqəladə
bir qüvvə kimi təsəvvür elədiklərinə görə, insanın içində allah
olanağının olmasını ağıllarına yaxın qoymurlar. İnsanın içindəki
allahlıq olanağı Evrənin (kainatın) iç qüdrəti olan Dünyalığın bir ça-
larıdır. Bunun adı İnsanlıqdır. İnsan içindəki olanaqları aşkarladıqca
– İnsanlaşdıqca, içindəki allaha tən yaşayır. Allahlıq olanağına tən
olmaq nədir – baxın, Asif Ata insanlığa özgün (aid) olan anlayışların
adını çəkir və hər birinin qarşısında “mütləq” sözünü işlədir. Əslində
“mütləq” sözünü işlətməmək də olar. Ancaq hər kəs, dünya, gedişat
nisbi ilə barışdığına görə Ata hər bir insani keyfiyyəti “mütləq”
sözüylə birgə çəkir: mütləq ədalət, mütləq həqiqət, mütləq dostluq,
mütləq atalıq, mütləq analıq. Buna yetirsən, allahlıq odur. Nisbiyə
yetirsən allahlaşmırsan, allahnan sənin aranda sınır qalır. Bununla da
sən insanlaşmırsan, mahiyyətinə yetmirsən. Görürsünüzmü, Asif
Atanın “İnsanlaşın, İnsanlaşdırın” çağırışı üzdəki sözdən oluşan
deyil, nə qədər dərin məna daşıyır.
Din insanla allah arasında uçurum yaradır, deyir sən bəndəsən,
allah səndən çox uzaqdadır, hündürdədir. Bununla da din ayaq yeri
saxlayır ki, yeni təriqətlər ortaya çıxsın. Asif Ata o ilgəyi vermir,
barmaq keçirib ora-bura çəkəsən. İnsanın üzərində vurğu edir. Ona
görə Asif Atanın müstəvisi üzərində dayanıb demək ki, mən də bu
yana yol açacam, mümkün deyil. Bu müstəvinin bütün xətləri
İnsanlaşma çağırışına bağlıdır : “İnsanlaşın – İnsanlaşdırın, Bəşərin
qurtuluşu İnsanlaşmaqdadır!”. Ayrı nə desən onun içində olacaq. So-
sial sorunlarımı çözmək istəyirsən, dünyanın pozulmuş gedişatınımı
41
çözmək istəyirsən, hamısı bu prinsipin içindədir, ayrı deyil.
İndi başqa bir çaları aydınlaşdıraq. Asif Ata deyir insan içində
Mütləq gəzdirir. Başqaları da deyir bu necə mümkündür. Bizə
bəziləri təəccüblə baxır ki, “mütləqim, müqəddəsim Asif Ata” deyir-
siniz. Axı Asif Ata necə mütləq ola bilər?! – Biz onların diqqətini bir
məsələyə çəkmək istəyirik. Baxın, hər kəs öz fiziki-cismani
yaşamında hər şeyi mütləq istəyir. Adam gedir bazardan kartof alma-
ğa, seçib ən yaxşıları alır, yalvarsan da bir az ora-burası göyərmiş
kartof almaz. Ev tikəndə onun kimi, bağ salanda, meyvə yığanda
onun kimi. Niyə bütöv olana, mütləq olana can atırsan, razılaşmırsan
adi olanlarla. Burada bütün olanaqları açıb ortaya qoy-maq və
yararlanmaq istəyirsən. Niyə fiziki-cismani yaşamında nisbi ilə
barışmırsan, mütləq olana can atırsan, ancaq ruhunda, mənəviyyatın-
da mütləqə yetmək istəmir, nisbi olanlarla barışırsan?! Mütləqə
yetməni mümkünsüz sayırsan. Asif Ata isə mümkünlü sayır. Özü
buna yetir, sənə də deyir ruhunda nisbi olanlarla barışma: qardaşlı-
ğında nisbiliklə barışma, dostluğunda nisbiliklə barışma, sədaqətində
nisbiliklə barışma, məhəbbətində nisbi olma. Onda gör dünya necə
gözəl olacaq. İndi bunu hər kəs bacaracaqmı, yox, hər kəsin işi deyil.
Allah kütləvi olmur, təkcələrin işidir. Bacaranlar yol yaradacaq,
mənəviyyat nizamı yaradacaq, gedişatı buna yönəldəcək. Bununla
belə, kimin nəyi bacarıb-bacarmamağından asılı olmayaraq, hər kəs
buna can atmalıdır. Çünkü insan yaşamının anlamı budur. İnsanların
ağlına bu həqiqət gec girir, çünkü mütləqə tən yaşamaq əzabına,
zəhmətinə qatlaşmaq istəmir. Onu adi saxlayan tələblərdən imtina
eləmək istəmir, nəfsinin başına bir qapaz vurmaq istəmir. Tamahının
öhdəsindən gələ bilmir. Ona görə mütləqləşə bilmir. İçindəki
balacalığa haqq vermək üçün deyir insan mütləq ola bilməz. Asif Ata
isə ömrü ilə sübut edir ki, insan özüylə uğraşarsa, içindəki olanaq-
larını üzə çıxara bilər, içindəki mütləqə tən yaşaya bilər, kamil ola
bilər. “Kamil” sözü boşuna yaranmış söz deyil, kamil olmaq fizikanı,
biologiyanı üstün bilməkdə deyil, ruhu, mənəviyyatı arı, duru
olmaqdadır, düşüncəsi, idrakı arı, duru olmaqdır, iradəsi arı, duru
olmaqdır, imtinanı bacarmaqdır, inamı arı, duru olmaqdır, inamına
inamsızlıq qatmamaqdır.
Baxın, (Günevgil) deyirsiniz Asif Atanın Ocağı pozulmuşluğa
qarşı dirəniş göstərən yeganə olaydır. Axı Ocaqdan qıraqda da türk-
çülük sevgisi az deyil. Ona görə bunu deyirsiniz ki, Ocaqdan qıraq-
dakı addımlar, ağır səslənsə də deməliyik ki, üzdən atılır. İş kültürdə
42
gedir, mədəni qatlarda gedir. Bəli, ərəb qafası ilə yaşayaraq, ərəb
psixologiyasının etkisi altında çabalayaraq heç vaxt ulusal qalxınma
tarixini (milli inkişaf tarixini) özümləşdirə və dirçəldə
bilməyəcəksən. Ərəbçilik sənin ruhuna doğma deyil, yaddır, səni
qorumur, mənimsəyir. Səni ayağa salır, sənə deyir mənim ümmə-
timsən, millət deyilsən. Millət deyilsənsə sənin mədəniyyətin, tarixin
və bunları ifadə eləyən dilin sənə yar olmayacaq. Deməli, Dünya-
baxış olayı çox önəmli məsələdir. Asif Atanın Ocağı Dünyabaxış
üzərində quruculuqla uğraşır. Elə-belə qınaqlarla uğraşmır, – filan
şey pisdir, filan şey olmamalıdır, biz millət kimi geridə qalmışıq,
yaxud biz türküz, hamıdan yaxşıyıq. Ocaq belə üzdəkiliklə (zahiri-
liklə) özünü aldatmır.
Deyir İnam gərəkdir, inanmaq gərəkdir. Nəyə inanmaq?! – Milli
kimliyin özülündə duran incilərə inanmaq gərək, onu görə bilmək,
sevə bilmək və yaşatmaq gərəkdir. Bunun üzərində dirçəlmək, içini
ortaya qoymaq – Olmaq gərəkdir! Onda ulusal kimliyini təsdiq
edərsən, bəşər səviyyəsinə qalxarsan. Bunu heç bir fəlsəfə, heç bir
din, dünyabaxış deməyib. Ən yaxşı halda deyib arı-duru ol, ancaq
bunu deməyib. Bunu Asif Ata deyir.
Deyir ki, bu qoşullar (şərtlər) içrə sən milli qüvvəyə çevrilə-
cəksən. Milli qüvvəyə çevriləndən sonra xalqın başında duran sən
olacaqsan. O zaman sən xalqa qarşı yağı olmayacaqsan. Yiyə ola-
caqsan. Yiyəlik başlayacaq ondan sonra. Bəli, ondan sonra gözləmə-
yəcəksən ki, görək Azərbaycanda 9 milyon insan nə vaxt kamil-
43
ləşəcək. Heç vaxt xalq kütləvi şəkildə birdən-birə kamil olmayacaq.
Hər kəs yaşamında doğulduğu çağdan ölənədək özü öz ömrünü ka-
milləşdirə bilər. Kimsə kamilləşdirəcək, kimsə kamilləşdirməyəcək.
Ancaq Sistem yaranmalıdır. Milli strategiya deyirlər onun adına. O
strategiya olmalıdır. Milli strategiyanı nə yaradır? Milli şüuru ayaqda
saxlayan, milli şüuru dirçəldən və qabağa aparan özül prinsiplər
yaradır onu. O da Asif Atanın yaratdığı dünyabaxışdır. Biz ona görə
deyirik qurtuluş Asif Atadadır. Ona görə deyirik ki, əsil döyüş, əsil
mübarizə Asif Atadadır. Demirik ki, mübarizələr yoxdur. Var. Ancaq
deyirik ki, əsil mübarizə, əsil, həqiqi, dərin milli özünüqoruma
sisteminin yaranması bağlıdır Asif Atanın yaratdığı dünyabaxışa.
Sonra, mən qayıdıram söhbətimin öncəsinə. Günevin dediyi Soy-
luya münasibət məsələsində bir məqamla bağlı etiraz elədim. Adama
deyərlər ki, sizin hədəfiniz insan deyilmi? İnsana münasibətin niyə
döşündən itələyirsiniz? Yox, biz insana münasibətin döşündən
itələmirik. Hətta deyirik ki, insanın insana münasibəti layiq olduğu
dərəcədə yalnız səcdəli münasibət olmalıdır. Səcdə münasibəti yox,
səcdəli münasibət. Səcdə münasibəti tək-tək olaydır. Niyə? Mən
burda təvazökarlıq elədimmi? Təvazökarlıq eləmədim. Burada bizim
başladığımız bir iş var, bir məsələ var. O məsələyə hər hansı bir
səviyyədə kölgə düşməməlidir. Paralellik yaratmaq olmaz. Biz
peyğəmbər veririk, onunla paralellik yaratmaq özünüuydurma olar.
Söz yox, biz Peyğəmbərin kölgəsi deyilik. Onun davamçılarıyıq. Biz
onun işinin, təliminin, yolunun öyrətmənləriyik. Balaca söhbət deyil
bu. Evlad sözü öyrətmən deməkdir. Nəyi öyrədir? Milli ruhu, milli
kimliyi, insani kimliyi, insani gələcəyi və i.a. Bu gün biz Azərbay-
cana peyğəmbər verdiyimiz üçün, peyğəmbərlik hadisəsi yaratdı-
ğımız üçün bizim əsasən səcdə münasibətimiz bir anlamlı olaraq Asif
Atanın üzərində dayanır. Ona dayanıb biz Peyğəmbəri verməliyik
axıra qədər. Çünkü qurtuluş peyğəmbərdədir. Çünkü bizim içimizdə
yad dünyabaxış peyğəmbəri ilə oturur. Bizim içimizdə xalqımızın
onu əyən peyğəmbərə münasibəti Göyə münasibət kimidir. Mən onu
qısqanmıram, əgər o bizi qurtarıcı olsaydı, mən də ona səcdə
eləyərdim. Mən də ona o cür münasibət bəsləyərdim. Mən ona o cür
münasibət bəsləyə bilmirəm, çünkü o bizi qurtarmır. O (yəni
Məhəmməd) istəyərəkdən, istəməyərəkdən bizi endirib. Bizim milli
özünüqoruma sistemimizi dağıdıb. Öz yaratdığıyla, öz ümmətçiliyiy-
lə, öz daha nələriylə, öz yalanlarıyla bizim özünüqoruma sistemimizi
dağıdıb. Onun yurdumuzdan çıxmasını istəyirsənmi? Onun etkisinin
44
sənin xalqının ürəyindən çəkilməsini istəyirsənmi? Onda sənin Asif
Ataya münasibətinin bir anlamı var – xalqın gələcəyinə münasibət.
İndi qayıdıram belə bir məsələyə. Bəzən görürsən vurğu edirlər,
anlamırlar. Çünkü heç bir məsələni axıra qədər düşünmür, uğraş-
mırlar. Elə ağına, bozuna baxmadan nə gəldi danışırlar. “Şəxsiyyətə
pərəstiş” sözü atıblar ortaya. Sən demə, biz də Asif Ataya Şəxsiyyətə
pərəstiş səviyyəsində münasibət bəsləyirikmiş. Anlamırlar ki, Şəx-
siyyət ayrı şeydir. Şəxsiyyətə sevgi olmalıdır də. Sən niyə ağaya
münasibətlə Şəxsiyyətə münasibəti qarışdırırsan. Məgər Asif Ata
ağadır? Niyə sən Stalinə, Xomeyniyə, lap elə Teymura münasibətlə
Asif Ataya münasibəti qarışdırırsan?! Onlara sevgili münasibət
əyilmədir, bu münasibətdə sevgi anlamını itirir. Asif Ataya isə səcdə-
li münasibət yüksəlmədir. Səcdə ürəyin gücüdür, ürəyin böyüklü-
yüdür. Səcdə eləyən ürək çox möhtəşəm ürəkdir. Xudbin ürək deyil,
balaca ürək deyil. Balaca ürəyin səcdəsi olmur. Böyük ürəyin səcdəsi
olur. Çünkü böyük ürək böyük həqiqəti içinə ala bilir. Anlaya bilir,
dərk edə bilir. Qurtarıcılıq həqiqətini dərk edir. Mənim qurtarıcımdır.
Onda yaranır o hal, onda yaranır o səcdə. Onda yaranır o sevgi. Şəx-
siyyətə sevgi olmalıdır. Şəxsiyyətdir bu! Stalin şəxsiyyət idimi? Si-
yasi anlamda da şəxsiyyət ifadəsi işlədirlər. Ruhani-mənəvi anlamda
o şəxsiyyət deyil. Məni zəlil günə qoyan necə Şəxsiyyət ola bilər?!
Qarışdırmayın, ağlınız olsun! Asif Ata məni qurtarmağa gəlib. İmtina
edə-edə, qurban verə-verə, hər şeyindən imtina elədi, gəldi məni
qurtarmağa. Çiynini verib mənim ayağımın altına ki, yüksəlim, xalq
olum, sən də deyirsən şəxsiyyətə pərəstiş. Mənim ağlımı elə işıqlan-
dırır, mənim ürəyimi elə qüvvətləndirir, məni elə heyərtləndirir, o
heyrətin qabağında mən ona ayrı cür münasibət bəsləyə bilmərəm.
Bir də görürsən sənin körpə uşağın elə naz edir, elə cilvələnir ki,
az qala yemək istəyirsən. O münasibətdir ey o. Orda bəyəm şəxsiy-
yətə pərəstiş var?! Orda uydurmaq var? İnsan duyğularına qarşı çıxıb
niyə bu duyğuları öldürürsünüz? İnsanın içində sevmək, səcdə
eləmək eşqi, hərarəti var. Niyə öldürürsən onu. Niyə xudbinləşirsən.
Nəyin var sənin? Haqq edənə münasibət bəsləyərlər. “Çörəyi ver
çörəkçiyə, birini də üstəlik”.
Baxın, Asif Ataya münasibət məsələsiylə bağlı çox qısqanclıqlar,
paxıllıqlar qaynayır Azərbaycanda. Bu qısqanclıq təkcə onun yaşıd-
ları içində qaynamır, ondan sonrakı nəslin içində də qaynayır. O
səviyyədə qaynayır ki, durub Asif Ata haqqında müsahibə götürür.
Hansısa keçmişdə Ocaqdan çıxmışın birindən. O nə qanır Asif Ata
45
kimdir. O, satılmış, ələ alınmış, idarə olunan, yönəldilən bədbəxtin
biridir. O Asif Ata haqqında nə deyəcək? Bir adam ki, Babəki heç
edir, bir adam ki, Nəsimini heç edir, bir adam ki, Şah İsmayılı heç
edir, sənin bütün dəyərləinin üstündən xətt çəkir, o nə qanır Asif Ata
nə deməkdir? Baxın, ona görə bu məsələlərdə biz ayığıq, neylədiyi-
mizi də gözəl bilirik, ağlımız da uşaq deyil, özümüz də uşaq deyilik.
Xalqın kimliyini gözəl tanıyırıq. Mənəvi olanaqlarını da gözəl tanıyı-
rıq. Münasibətdə yalanı heç kim bizə sırıya bilməz.
Görün, heç bir peyğəmbərdə ruhani dövlət idealı yoxdur. Asif
Atada var. Nədən yarandı? Yenə insana münasibətdən. Dövlət insana
münasibəti çox aşağılayıb. Dövlət hesab edir ki, insanı basqı altında
saxlamaq gərəkdir. Basqı altında saxlayarsan o sənin kölən olar,
üzünə ağ olmaz. Onu yönləndirə, idarə edə bilərsən. Anlamır ki, in-
sanı nə qədər basqı altına salarsan, bir o qədər simasını itirir,
yaltaqlanır, xəyanətləşir, satqınlaşır, təhlükəyə çevrilir. Üzünə gülər,
ancaq sənin özün üçün də təhlükəyə çevrilər. İnsanı simasızlaşdırma.
Simasız təhlükədir. Yaxud da demirəm insanı sərbəst burax. İçi
yaranmamış, qurulmamış insanı sərbəst buraxarsan, özbaşınalıq edər,
sorumsuzluq edər. Onlara orta, gözəl, qızıl münasibət yaratmalısan.
Bu məsələ ümumi topluma özgündür. Nədən qaynaqlanmalıdır o
münasibət? İnsana inam ideyasından. Dövlət isə bunun tərsinə gedir.
İnsanı basqı altına alır və simasızlaşdırır. Dövlət insanı simasızlaşdı-
ran aparat, qurum olmalı deyildi. Dövlət insanı qurtaran, yönəldən,
bəşər səviyyəsində təmsil eləyən qurum olmalı idi. Asif Ata o ideya-
nı ortaya gətirib. Burada yenə onun qonusu, diqqəti gəlib insanın
üzərində dayanır.
Xalqlaşma işiylə bağlı bir neçə kəlmə söz deyim. Sizi çox
yükləyib yormaq istəmirəm. Ötənlərdə xalqlaşma məsələsiylə bağlı
fikir demişdim. Bizim Ocaqçılarımız elə hesab edir ki, xalqlaşma
yalnız insanlarla canlı ünsiyyət deməkdir. Xalqlaşma təkcə insanlarla
canlı ünsiyyət demək deyil. Mən gördüyüm işləri sadalamayacam
sizi yormamaq üçün, vaxtınızı almamaq üçün.
Ulusəsin kitabını hazırladım, ondan öncə Günevin kitabını hazır-
ladım. Bu özü xalqlaşma işidir. Tədbir işləyirik, mətbuata çıxardırıq,
bu xalqlaşma işidir. Nə iş görürüksə, xalqlaşma işidir. Çünkü xalqın
gələcəyi üçün hazırladığımız zəmindir. Bəli, xalqlaşmanın birinci
şərti, özəyi odur ki, insanlarla canlı ünsiyyət qurasan. Ancaq hesabat
verirkən onu da demək, bunu da demək gərəkdir. Bəzən Ocaqçılar
hesaba gəlməyən işlər görürlər, hesabat verəndə deyirlər bu ay xalq-
46
laşma işim olmayıb. Yaxşı, ünsiyyətin olmayıb, başqa işlərin ki,
olub. Bunu vurğulamaq gərəkdir. Mən xalqlşamamla bağlı ona görə
geniş demirəm ki, bilirsiniz, mənim hər zaman fərdi və kütləvi
görüşlərim olur. Bunu da sitələrimizdə yazıb yayırıq. Mə-nim ən çox
işim xalqlaşmadır. Mənim xalqlaşma işim Asif Atanın öldüyü gün-
dən başlayıb. Yəni sistemli olaraq ordan başlayıb. Asif Atanın sağlı-
ğında da çox ciddi xalqlaşma işləri görmüşəm. Borçalıda Asif Atanın
9 görüşünü təşkil etmişəm. Bu elə-belə bir məsələ deyil. Masallıda
təşkil eləmişəm, sonra Bakıda və s. Sistemli şəkildə isə xalqlaşma
işim Asif Atanın ölümündən sonra oldu, görüşlər keçir-məyə başla-
dım. Üst-üstə yüzlərlə orta, yüksək oxullarda, mədəniyyət evlərində,
tarix-diyarşünaslıq muzeylərində, redaksiyalarda ayrı-ayrı aydınlarla,
gənclərlə, sadə insanlarla çoxsaylı görüşlərim olur. Davamlı şəkildə
Asif Atanı, o çağdan bu çağa qədər, verməyə çalışmışam. İdeya ola-
raq, prinsip olaraq, xalqın qurtarıcısı olaraq.
Bununla da mən sözümü bitirirəm. Çox sağ olun dinlədiyinizə
görə, təşəkkürlər! Sözümü Atamızın sözüylə bitirirəm.
Yükümüzdən Böyük Fərəhimiz yoxdur!
Atamız Var olsun!
Atamızın bayrağını öpürəm.
Günev Atalı: Bu qədər ehtizazlı, bu qədər gözəl, vəcdli bir…
Fikirləşirəm ki, buna nə qədər qulaq assam yorularam? Mən elə başa
düşürəm ki, nə qədər nəfəsim gəlir, mən qulaq assam yorulmaram.
Çünkü insan hər cümlədən güc alır, böyüyür. Böyüdükcə, ucaldıqca
yorulmaq əhvalı ondan uzaqlaşır. Çox sağ ol, qardaş.
İndi Elana buyursun söz desin.
Dostları ilə paylaş: |