Ayaz Şıxalıoğlu: Asif Ata erməniyə qarşı deyil, erməniliyə qarşı-
dır.
Ağşın Ağkəmərli: Biz bir kəsə qarşı deyilik. Mənim qarşı oldu-
ğum öz cəhalətimdir.
Soylu Atalı: Mən istəyərdim söhbətimizin bu yerində iki məsə-
ləyə aydınlıq gətirim. Bu da Asif Atanın dünyabaxışının sunduğu
ideya baxımından çox önəmlidir. Məsələn, qardaşımız (Ağşın bəy)
deyir ki, Nəsimilik, Hürufilik bizim milli şüurumuzun bir araya gəl-
məsində azlıq edir. Daha doğrusu, bir araya gətirməkdə olanaqları
azdır. Asif Ata bunların hamısını özündə birləşdirir. Asif Atada
olanaqlar daha genişdir.
Kimsə deyə bilər ki, Asif Atanın fikri, düşüncəsi bizi necə bir
araya gətirir ki, bu gün çoxluq onun dediyini almır. Yəni belə bir
iddia ilə kimsə çıxış edə bilər. Burada “bir araya gətirib” məsələsinə
aydınlıq gətirmək istəyirəm. Bir var toplumun indiki çağda, indiki
durumundan irəli gələn münasibət. Bir var olmalı. Olmalı düşüncə,
olmalı fikir, olmalı təfəkkür. Olmalı aspektində düşünükdə dəyər-
74
ləndirib, qiymətləndirə bilərik ki, o olmalı xəttində, müstəvisində
bizi Nəsimilər, Füzulilər hara qədər bir araya gətirib, Ata hara qədər
gətirir. Biz Atanın ideyalarının içərisinə girəndən sonra bəlli olur ki,
bu bizim olmalı düşüncəmizi bir araya gətirir. Yoxsa o demək deyil
ki, toplum əlinə bayraq alıb, gəlib kəsdirməlidir qapını. Qardaşımızın
dediyi məsələ kimdəsə çaşqınlıq yarada bilər deyə, mən bunu izah
edirəm.
İkinci bir məsələ, qardaşımız deyir, erməni və ya fars bir millət
kimi formalaşıb, biz millət kimi formalaşmamışıq. Bu, hesab edirəm
ki, bir anlamda doğru olar, onlar bir millət kimi siyasi anlamda for-
malaşıb, mənəvi-ruhani anlamda formalaşmayıb. Biz də mənəvi-
ruhani anlamda formalaşmamışıq, üstəgəl, biz siyasi anlamda da cid-
di formalaşmamağımızla onlardan dala qalırıq. Qardaşımızın dediyi
fikrə də bu yönü istəyirdim artıram.
Millətin formalaşması. Lap götürək Fransanı. Fransa mənəvi-
ruhani baxımdan formalaşmayıb. Ancaq siyasi baxımdan formalaşıb.
Siyasi baxımdan da formalaşma əsasən bağlıdır dövlətçilik prinsip-
lərinə. İngilis də siyasi baxımdan bəs qədər formalaşıb. Yaxud rus
siyasi baxımdan yetərincə formalaşıb. Ancaq bu formalaşmağın
arxasında nə durur? Bu formalaşmağın gələcəkliliyi nəyə dayanır? –
İnsani-ruhani formalaşmağa. Toplumun, millətin insani-ruhani for-
malaşmasına. Əgər toplum insani-ruhani formalaşmayıbsa, onda
onun formalaşması dünyaya zərər gətirir. Məsələn, erməni siyasi cə-
75
hətdən az anlamda formalaşıb. Ancaq bunun siyasi cəhətdən for-
malaşması qan-qada gətirir, zədə gətirir. Ona görə gərəkdir ki, hər bir
toplum, hər bir xalq mənəvi-ruhani-milli formalaşsın. Asif Atanın da
çağırışı odur ki, bəşəriyyətin formalaşması millətlərin mənəvi-ruhani
formalaşmasından keçir. Siyasi formalaşmaq onun qurumudur. Siya-
si formalaşmaq onun keşikçisidir. Siyasi formalaşmaq əsas hədəf
deyil. Onun keçikçisidir, qoruyanıdır. Ancaq əsasən mənəvi-ruhani
formalaşma olmalıdır. Onda siyasi formalaşma uğurlu olar. Məsələn,
millətimiz mənəvi-ruhani millət kimi formalaşırsa, dövlətimiz forma-
laşır, onu dünyada təmsil edir. Mədəniyyətini, milli kimliyini qoru-
yur və b.
Ağşın Ağkəmərli: Bəzən din bir kəndir kimi inkişafın qarşısını
alır. 14-cü yüzildə buna son qoymağa çalışdılar. 15-16-cı yüzildə
Renesans dövründə bu qabarıq şəkildə özünü göstərdi. Din haki-
miyyəti, din kəndirləri bu millətin əl-ayağından ayrıldı. Bunlar başla-
dılar məsələyə bir az yenilik gətirməyə və çağdaşlaşmağa doğru get-
məyə. Bununla da sənaye baxımından, düşüncə baxımından irəli
getdilər…
Soylu Atalı: İlginc faktdır. Biz yenə də üzümüzü topluma tutub
deməliyik. (Biz özümüz öz dediyimizi bilirik, toplum bilmir).
Deməliyik ki, millətin mənəvi-ruhani formalaşması da dini anlam da-
şımır. Çünkü vurğuladınız ki, orta çağlarda Avropa Renesans dövrü
keçdi və Renesans dövrünü dinin dövlətdən etkisini ayırmaqla keçdi.
Din dövlətin üzərində elə bir hakim gücə çevrilmişdi ki, o, hər şeyi
əsasən mifik və xurafi məsələlərə bağlayırdı. Elmin qarşısını kəsirdi.
Bununla da dirçəliş (intibah) dayanmışdı. Ancaq burada ruhaniyyat
deyəndə biz bütünlüklə elmi fikri, düşüncəni, təfəkkürü içinə alan,
mənəviyyata dayanan bir olayı qəsd edirik. Onu gözə alırıq ki,
ruhaniyyat insanlaşmanın gedişata, topluma hakim olması deməkdir.
İnsanlaşma hakim olduğu sürədə, təbii ki, millət millət kimi hər
yöndə formalaşa bilər.
Səidə xanım: Bura gəlişimə şad oldum. Özüm üçün bəzi şeylər də
araşdırdım, mənən qidalandım. İçimdə yüngüllük də hiss elədim ki,
mənim üçün, xalqım üçün çarpışanlar, vuruşanlar var. Biz belə mə-
rasimlərdən uzaq olduğumuz üçündür, məndə həmişə belə fikir vardı
76
ki, biz belə gəlib belə də gedəsiyik. Ancaq indi görürəm ki, mənim
xalqımın sabahını düşünən insanlar, aydınlar var. Çox şad oldum.
Şəbnəm: Mənim üçün də yenilik, dəyişiklik oldu. Çox sağ olun.
“Ailə Günü” toplantısının “Qutsal Oxuma” hissəsində Atanın
“Təməl” ktabından hissələr oxundu.
Asif Atanın “Adam idraka çatmır, idraka çatmamaq günahdır”
fikrinə yönəlik Soylu Atalı fikirlərini bölüşdü:
Məsələn, toplumda deyirlər ki, oğurluq eləmək günahdır. Başqa-
sına qarşı yanlış davranmaq günahdır. Bu günahın təməli nədir? Ata
deyir ki, idraka yetməmək günahdır. Sən idraksız olduğun üçün
oğurluq edirsən. İdraksız olduğun üçün əyrilik edirsən. Mənəviy-
yatsız olduğun üçün oğruluq edirsən. Deməli, hər şeydə bir təməl
var. Təmələ yetmək gərəkdir. Hər kəs üzdə olanı görür, nədənini
görmür. Nədən (səbəb) böyük məsələdir. Necə ki, kainatın nizamının
nədəni Allah ideyasında görülür (Nədən, dediyimiz kimi yüksək
anlamdır), yaşamda da hər bir davranışın, gedişatın özünün bir
nədəni var. O nədəni dərk eləmədən yanlışları ortadan qaldırmaq ol-
mur. Mən yalan danışıram, niyə yalan danışıram? Niyə yalan danış-
mağımın fərqinə vara bilmirəmsə, dərk edə bilmirəmsə, yalanı yenə
danışacam. Gərək yalan danışmağımın nədənini dərk edim. İtirdiyim
nədir – mənəviyyat. Mənəviyyat nədir – filan şey. Nədən ayrılmışam
– idrakdan. İdrak nədir – filan şey. İdrak nəyi saxlayır, nəyi verir,
təməl məsələsi odur.
Ata saymır ki, oğurluq eləmək günahdır və b. Ata deyir Mənə-
viyyata çatmamaq günahdır. Mənəviyyata çatmırsansa oğrusan, həm
əyrisən, alçaqsan, satqınsan, hər şeysən. Çünkü mənəviyyatdan
arınan adam hər şey olur.
Ağşın Ağkəmərli: Bayaq siz dediyiniz ki, dur və düşün.
Atanın “Adam Kamilliklə Qeyri-Kamillik arasında qalır, günaha
batır” fikrinə yönəlik Soylu Atalı şərh verdi:Atanın bir çağırışı var –
“sən quruca bədən deyilsən”. İnsan dərk eləsə ki, o, quruca bədən
deyil, o, özündə ölməzlik həqiqəti daşıyır, bədəndən artıq olan hik-
mət daşıyır, onda o, dayanıb düşünər. Nə qədər ki, insan özünü
ölümlü bədənə tən görür, “bu gün varam, sabah yoxam” deyir, ondan
uğurlu bir şey gözləmə. Heç an ondan ədalət gözləmə, xeyir
77
gözləmə. Xalq olmaq gözləmə. Xalq ola bilməyən də xalqın başını
kəsir. Gərək mənaca xalq olmağı bacarasan. Xalq olmaq nə demək-
dir? Xalq olmaq özündən yüksəyə qalxmaq deməkdir. Xalqla sənin
aranda heç bir yadlıq olmur. Xalqın sənə verdiyi yüksək keyfiyyətləri
dərk eləmək deməkdir. Xalqın sənə verdiyi yüksək keyfiyyətləri dərk
edib xalqın özünə qaytarmaqdır. Onda ədalətli olursan, onda həqiqət-
çi olursan. Onda xalq olursan, xalqa gərək olursan. Yalnız özünü, öz
məişətini düşünürsənsə, onda sən xalq olmaqdan ayrılırsan. Xəlqi-
liyni itirən insan ədaləti itirir, vicdanı itirir, mənəviliyi itirir. Xalqın
sənə verdiyi nədir – mənəviyyat, vicdan. Sən ölürsən, xalqın sənə
verdiyi ölmür, xalqda qalır. Xalq onu yeni soylara (nəsillərə) verir,
davam edir. Sənin çatdığın ədalət, vicdan yeni biçimdə, yeni səpkidə,
yeni ahəngdə davam edir, yaşayır, var olur. Sənin araçılığınla ötürü-
lür gələcək soylara…
Atanın “Bir-birini əvəz edən tərəqqilər İnsanlığa çatmır” fikri-
nə Soylu Atalının şərhi: Hər şey insanlıqdan qıraqda baş verir. De-
yirlər ki, yeni texnologiyalar gəlişdi. Ancaq insan acından ölür. İnsan
bir tikə çörək tapa bilmir. İnsan xəstəliyin əlində əsir-yesir qalıb.
Yeni texnologiyanın gəlişməsi nə demək oldu? Sənin yeni texno-
logiyan, insan olaraq, məni məhv edir, heyvan səviyyəsinə salır. Ona
görə də tərəqqi insana çatmır, çünkü insanlıqdan qıraqda baş verir.
Tərəqqini yaradanlar öz içində insanlaşmır. Özüylə üz-üzə qalmır,
düşünmür, həqiqətə yetmir.
(“Ailə Günü” toplantısının sonunda Ulusəs Atalının “Sabahlı
İnamım” kitabı sunuldu – N.A.)
Nurtəkin Atalı: Bizim 37-ci ilimizin başlanğıcında Günev qarda-
şımızın kitabı çıxdı, sonradan Ulusəs bacımızın kitabı çıxdı. Atanın
belə bir sözü var idi: “Ata Fəlsəfəsi” sözündə inadkar bir niyyət də
yaşayır – Ata Fəlsəfəsinin Evladlar Fəlsəfəsinə çevrilməsi!”.
Evladların da kitablarının çıxmağı onu təsdiq edir ki, Evlad Amal
üstə yaşayır, fikirlərini yayır. Ata fəlsəfəsini davam edir.
Soylu Atalı: Baxın, Ata təsdiq edir ki, Atanın təfəkkür xəttində
onu davam edən insanlar onun kölgəsinə çevrilmir, onun işığına
çevrilir. Öz yaradıcılığıyla, öz artmasıyla, ömrüylə. Biz Atanın
kölgəsi, basqısı altında kiçik qalmırıq. Biz istəyirik ki, onun xalqının
78
içindən çıxan Evladları yüksəlsin, böyüsün, aydınlığa çıxsın, aydın-
laşsın (ziyalılaşsın).
Nurtəkin Atalı: Soylu Atalının bir neçə kitabı çıxıb. Sonra
mənim, Günevin və Ulusəsin. Bizim heç birimizin ağlımıza da
gəlməzdi ki, Ocağa gələndə bizim kitabımız çıxsın. Bu da onu təsdiq
edir ki, Ata bizim içimizdəki olanaqları aşkarlayıb. Bizim üçün
gözlənilməyən, inanılmaz bir olay Ocaqda yaşadıqca, illər keçdikcə
gerçəkləşdi.
Bu da yaşamın bəhrəsidir. Bu kitabda da Ulusəs bacımızın ayrı-
ayrı yazıları ilə ruhu ifadə olunub, fikirləri ifadə olunub. Qutlayırıq.
Soylu Atalı: Ən əsası Atanın dediklərinə söykənib, nələrsə deyə
bilərsən, çağıra bilərsən, orda bir özəllik var. Fərq ondadır ki, bu
kitabda Asif Atanın Evladlarını uğurla izləmə var. İzləyir və onu
doğru ifadə eləyir. Bu, Ocaq ortamına gələn, yenilənən bir çalardır.
Atadan sonra Evladı doğru görmək, dəyərləndirmək ayrı-ayrı hallar-
da, ayrı-ayrı fərdlər tərəfindən olub. Ancaq onun kitab səviyyəsinə
qalxması birincidir.
Nurtəkin Atalı: Bu münasibətə Azərabycan həsrətdir ki, bir insan
o biri insanın qədir-qiymətini bilsin, onu öysün, onun özəlliklərini
açsın.
Mən Ulusəsin ayrı-ayrı yazılarını topladım, istədim kitabça kimi
hazırlayam, Soylu Atalı dedi ki, mən ondan kitab hazırlayacam,
redaktə elədi, işlədi, beləliklə, kitab ərsəyə gəldi. Önəmlisi odur ki,
yaşayasan, yaradasan. Bir gün bu, toplu şəkildə bəhrəsini verəcək.
Davamlı olsun.
Ulusəs Atalı Ataya səcdə ilə sözünə başladı: Mənim həmişə söz
deməyə həsrətim olub, ancaq axır vaxtlar bu həsrət içimə girib, üzə
çıxmır. Kitab çıxandan hamı soruşur ki, hansı duyğuları keçirirsən.
Mənim duyğularım elə bil içimə axıb. İçi açıb deyə bilmirəm. Böyük
duyğular keçirsəm də ifadə eləyə bilmirəm. Kitab çap olandan sonra
özüm onu oxudum. Mənə elə gəldi ki, mən bu yazıları heç vaxt
düşünməmişəm, yazmamışam. Daha dərindən düşünəndə görürəm
ki, mənə tanışdır. Ancaq mənim özümü yeniləşdirir. Son illərdə bəlli
olaylarla bağlı durğunluq yaşayıram. Yazıları oxuyanda isə yazdığım
çağlar, Ocaqla bağlı dilə gətirdiyim duyğularımı paylaşdığım bir
79
dövrə gəlib çıxıram. Mənə müsbət etki göstərir. Nurtəkinə, başqa
əziyyət çəkənlərə minnətdarlığımı bildirirəm. Soylunun adını çək-
mək istəmirəm. Soylu bütün əməllərin Yükümlüsüdür. Yükümlü
sözü onun adına, taleyinə yazılıb.
Atalığı, Evladlığı sübut eləmək üçün, bizim yaşamımızı,
varlığımızı sübut eləmək üçün, bu varlığın mahiyyətini açmaq üçün,
xalqa çatdırmaq üçün, xalqla bir olmaq üçün, insan hansı duyğularla
yaşayır ki, xalq ola bilir. Bu duyğular yazılarda öz əksini tapır. Bu
mənim yaşadığım ömürdür.
“Ailə Günü”ndə iştirak edən Ocaqçılar və qonaqlar Ulusəs
Atalını kitabla bağlı qutlayıb ona uğurlar dilədilər.
“Ata Ruhunu Ürəyimizdə aparırıq!” səcdəsilə “Ailə Günü” sona
yetdi.
İşıq Ayı, 37-ci il. Atakənd.
(may, 2015. Bakı.)
80
Asif Atanın – İnam Atanın Mütləqə İnam Ocağı
Ata-Ocaq İlsırasının 37- ili
“Ulufərəh” Ailəsinin II Aylıq Törəninin
GEDİŞ YAZISI
Yer: İnam Evi; Tarix: 29 Çiçək Ayı, Dözüm Günü;
Başlanır: saat 18.30
Oda Törənin Ruhuna uyğun hazırlanır. Təşkilatca sorumlu
Göylü Atalıdır.
Tədbir “Ata Ruhuna pənah gətirmişik!” səcdəsiylə başlayır.
Törən qonuları:
1. Amallaşma, kamilləşmə, xalqlaşma hesabatı;
2. Xarakterimdə hansı boşluqlar var, bu boşluqlardan çıxmaq
üçün hansı addımı atıram?
Qutsal Oxuma: “Təməl” Kitabından bir hissə oxunur.
“Ataya Axşam Ricası”nı və “Dünyadakı Mütləqlə Axşam
Təması”nı – Üstün deyir.
“Ata Ruhunu ürəyimizdə aparırıq!”,
“Atamız Var olsun!” səcdəsiylə Gün başa çatır.
Gün’ün Carı:
“Ulufərəh”im – ulu sevdalı, gələcəkli Ömür yolum!
Dünya boyda, Yaşam boyda, İnsan boyda Amal dünyam!
– Sənə bağlıyam, Sənə güvənirəm!
Gediş Yazısını yazdı: Göylü Atalı
17 Çiçək Ayı, 37-il. Atakənd.
Qəbul olunur.
Soylu Atalı
Mütləqə İnam Ocağının Yükümlüsü
17 Çiçək Ayı, 37-ci il. Saray-Soylu.
81
Asif Atanın – İnam Atanın
Mütləqə İnam Ocağı
“Ulufərəh” Ailəsinin
“Ailə Günü” toplantısında deyilmiş fikirlər
Ocaq Günsırası ilə 29 Çiçək Ayı, 37-ci ildə (aprel, 2015) İnam
Evin-də “Ulufərəh” Ailəsinin “Ailə Günü” toplantısı keçirildi. “Ata
Ruhuna pənah gətirmişik!” səcdəsilə “Ailə Günü” başladı. “Ulufə-
rəh” Ailəsinin Yükümlüsü Göylü Atalı Ataya səcdə ilə sözünə başla-
dı: “Bu gün Ocağın “Ulufərəh” Ailəsinin 37-ci ildə 2-ci aylıq
toplantısıdır. Hamınıza “xoş gəlmisiniz” deyirəm. Birinci qonumuz
gələnəksəl olaraq Amallaşma, Kamilləşmə, Xalqlaşma hesabatıdır.
İkinci “Ailə Günü” qonusu – “Xarakterimdə hansı boşluqlar var?”
Bu yöndə söz deməliyik. Eləcə də gələn qonaqlar istər bu yöndə,
istər başqa yöndə söz deyərlər. Hələlik özüm hesabat vermək istə-
yirəm. Mənim son ilki Ocaqçılığım biryanlıdır. Amallaşmam hardasa
dağınıq gedir. Düşünəndə və davamlı olaraq özümə göz yetirəndə
sonuc da ortaya gəlir.
Xalqlaşma da arada olur. Ancaq davamlı bir gediş yoxdur.
Əməli olaraq Atanın Bitiqlərini çap eləmişəm. Mərasimdə də
ruhani hədiyyə kimi sunuldu. 8 Bitiyi latın abesiylə, 3 Bitiyi türk
abesiylə hazırladım. Sonra TAQ-ın tədbirini işləmişəm. Ara-sıra
Nurtəkinlə növbələşərək sayta yazılar qoymuşam. Bəlli hazırlıqlar da
82
var, səfir-liklərlə bağlı – Atanın rus dilində bir kitabını yazıb başa
çatdırdım. Növbəti iki kitabı da yazıram.
Halımla bağlı bir şey oxumaq istəyirəm.
Çelişkili, ikili yaşam sürürəm. Bir yanım Amala bağlıdır, bir
yanım yaşamın tələbinə. Mən Amala bağlıyam. Buna heç çağ şübhə
duymadım. Ancaq xarakterimdəki bir az tələskənlik, bir az lovğalıq,
bir az şöhrət, bir az tamah, bir az zamanla ayaqlaşmaq həvəsi. Bir az,
bir az yığılıb əngələ çevrilib. Sorunun gerçək tərəfini aşacam. Aşmaq
zorundayam. Başqa cür ruhaniyyatçı olmaram. İşin pis cəhəti də odur
ki, bu sorunlar məni xaraktersizliyə itələyir – özümü öz gözümdən
salacaq qədər. Hər şeyin fərqindəyəm. Yanlışlar özümə bəllidir, so-
nucu da. Qalır doğru yol tapıb ömrü qurmaq, qurulmaq. Mən öm-
rümün qədrini bilmirəm. Əslində bütöv baxanda bütün yanlışlarımın
nədəni xoşbəxt olmaq istəyidir. Sadəcə bu xoşbəxtliyi yanlış yerlər-
də, yanlış şeylərdə arayıram. Həyatın eyniyyətindən bezib mən də
evimə aldığım kiçik bir şeydən “xoşbəxt oluram”, filankəs xanım da.
Bu xoşbəxtliyin ömrü cəmi 3-5 saat, 3-5 gün olur. Sonra yeni bir
həvəs, yeni bir dilək. Görəsən, mənimlə filankəs xanımın fərqi nədir
onda? Ocaq dünya nemətlərindən imtinaya çağırmır. Ev-eşiyə diqqət
ayırmaq günah deyil. Həsr olunmaq, sevgini ora yönəltməkdir günah.
Dolayısıyla Ocağa xəyanətdir. Adama deyərlər, həyatı yaşamaq istə-
yirsən, həyatını yaşa. Niyə zorlanırsan? İş burasındadır, əminəm ki,
mən yalnız Amalda özümü tapıram. Bu gün dilədiyim həyata əlim
çatsa da, Amala yad olsam, heç bir şeyin anlamı qalmaz. Dünya
gözümdən düşər. Uşağın nəyə əli çatmırsa, ona can atır. Uşaqlıq
edirəm. Uşaqlığın naşılığını saxlayıb sorumluluğunu itirməklə. Özü-
mə acığım tutmur. Qınamıram da, qırılıram. Mənim əlimdə olan
maddi və ruhani olanaq, çağ kimdə olsaydı nələrə yetməzdi?! Mən
isə nə ömrümə, nə Ocağa layiq ola bilirəm. Maddi gərginliklərin
yaratdığı fərəhsizliklə mənəvi gərginlikdən ayrı qalıram. Ömrümün
gərəkliliyini, yüksək mənasını gözardı edirəm.
Xalqlaşmam olmayıb. Yanımda biri Batını yamsılayır, bununla
öyünür, bunu çağdaşlıq, qabaqcıllıq sayır, susuram. Çünkü özümün
ondan ciddi fərqim yoxdur. Ən yaxşı halda mən düşüncədə məsələni
həll eləmişəm, o yox.
Xalqlaşmam olmayub. Çünkü Batılı qiyafəsində Doğunu təbliğ
edə bilmirəm. Mən vətəni sevirəm, xalqıma inanıram. Qarşımdakı
adam vətəni sevdiyini deyir, xalqa inanmır. İnanmadığı üçün də
83
addım atmır. Mən inandığım halda addım atmıram. Deməli, nədəni
nə olursa olsun, mən daha çox ikiüzlüyəm bu məsələdə.
Xalqlaşmam yoxdur, çünkü yörəmi yalan sarıb. Mən susuram.
Çünkü özüm də yalan danışıram. Yalanımın aşkarlanacağından ra-
hatsız oluram. Yalanın varlığı ruhumu sarsıtmır, çünkü hamı kimi
alışmışam.
Xalqlaşmam yoxdur, çünkü ədalətsizlik görürəm, susuram.
Biganəlik görürəm, susuram.
Dünən işdə xadimənin halı birdən-birə pisləşdi. Başqa bir yolda-
şım bu ərəfədə çay içirdi. Heç nə olmamış kimi halını, tövrünü
pozmadı. Bu anda qızı ona yaxınlaşdı. Qızın da 7-8 yaşı var.
Yaxınlaşıb dedi: Ana, sən necə insansan? Orda insan ölür, sən burda
çay içirsən. Əslində bu, uşağın həssaslığı və insansızlığa etirazı idi.
Bu hal, təəssüf ki, hər yerdə var. Bütün toplumun halına yeriyib.
Mərasimdə Türkel ötəri bir məqama toxundu. İnsanların üzündəki
fərəhsizlik. Bunu əsasən maddiyyatsızlıqla bağladı, ümumiyyətlə,
toplumun ruhsuzluğuyla. Doğrudan da, birbaşa baxanda görünən
odur ki, heç kimin üzü gülmür. Hamının üzü fərəhsizdir, yəni
bədbinlik var hər kəsin halında. Hər kəs işsizlik basqısı altındadır.
Hər kəs ruzunu necə tapım, hardan tapım. Haramlığa getmək istəmir,
ancaq gediş, həyat ona sürükləyir. Məsələnin kökü yenə də gəlir
dirənir mənəviyyat məsələsinə. Yəni mənəviyyat yoxdur ki, bütün
bunlar baş verir. Deyirlər, ellə gələn bayramdır. Bu əslində el məsə-
ləsi də deyil. Yəni fərdi məsələdir daha çox. Fərdlərdən başlayır.
Çıxış yolu da fərdlərdən başlayır…
Atamız Var olsun!
Dostları ilə paylaş: |