Asosiy qism I. Bob yarimo’tkazgichli yorug’lik manbalari va qabul qilgichlari

Mavzuning muammoli tomonlari va tekshirish o’bekti:
Fotopryomnik tayyorlash jarayoni murakkab va turli xil funksiyalarga ega bo’lib, bir qancha muammolarga uchrab qolinadi. Jarayonlarni ketma-ketlikda olib borish va yuqori aniqlik darajasida natijalarni tahlil qilib borishni talab qiladi. O’lchash jarayonlaridagi muammolarning qisqacha mazmuni keltirilgan.

• 
  Tashqi ta’sirlarning har doim mavjudligi (harorat, bosim, ortiqcha chang zarralari)
  
• 
  O’lchanayotgan parametrlarning bir - biriga bog’liqligi, kichik va o’ta kichik birliklarda hisob kitoblarni olib borilishi.
  
• 
  Foydalanilayotgan qurilmalar eskirganligi yoki yuqori aniqlik darajasida emasligi nazarda tutiladi.
  

Dissertatsiya ishining amaliy natijalari
: Ushbu Dissertatsiyani bajarishdan asosiy maqsad fan – texnika taraqqiyotini yanada rivojlantirish. Masalan:xavfsizlik, meditsina,tungi kuzatuv qurulmalari,optik kabellar orqali axborot uzatish va qabul qilishda IQ datchiklari muxim o‘rin egallaydi. IQ fotodatchiklari to‘lqin uzunligi ( λ>1.1 mkm ) dan katta bo‘lsa quyoshdan keladigan IQ nurlarni bemalol seza oladi. Bu IQ fotodatchiklardan FIK hozirgiga nisbatan kattaroq bo‘lgan fotoelement ham yaratishimiz mumkin.
Dissertatsiya ga qo‘yilgan asosiy vazifa kremniy materiali asosida sezgirligi yaxshi, moliyaviy jixatdan arzon, hajm jihatdan kichik va yuqori aniqlikka ega, olish texnalogiyasi ham qulay, oson bo‘lgan IQ fotodatchiklarini yaratish.
Tadqiqotning amaliy qo’llanishi:

• 
  An’anaviy fotoelementlar galliy (Ga) yoki surma (Sb) elementi orqali p – n o’tishlar hosil qilinib kelingan. Ularning foydali ish koeffisienti oshirish imkoniyatlari cheklangan.
  
• 
  Rivojlanib borayotgan yarim o’tkazgichlar fizikasi elementlaridan foydalanib, Si ga IV va V guruh kirishma atomlarini kiritib, binar birikmalarini hosil qilish imkoniyati yaratildi.
  
• 
  Fotopryomnikning infraqizil nur (IQ) sohasida ham ishlashi mumkinligi amalda yo’lga qo’yildi. Bu bilan foydali ish koeffisentini (FIK) oshirish, tannarxini arzonlashtirish, energiyaga bo’lgan talabni qisman qondirish imkoniyatini beradi.
  
• 
  Kremniy monokristalida nano o’lchamli ZnSe yoki CdTe atomlari binar birikmalirini hosil qilish fototok tashuvchilarni generatsiyalovchi quyosh spektrlarining infraqizil sohasidagi maksimal foydalanish imkonini beruvchi A^IIB^VI binar birikmalirini fotoelementlar ishlab chiqish imkoni mavjudligi aniqlandi va tayyorlandi.
  
• 
  Tadqiqotning amaliy natijalari keib chiqib nafaqat fotoenergetikada, balki nanoelektronika sohasida ham IQ o’ta sezgir datchiklar yaratish imkonini beradi.