Atalar deyir

821. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

keçmişə

 

dalıb, indivi yadma, uzağı güdüb, indidə

n qalma. 

keçmişə

 ''geç'' dedil

ər, ölmüşdü geçə

nm

ə

di. 

keçmişə

 

gümən güvən itirir, indiyə

 

inam güvən bitirir, yarına anan umud 

yetirir. 

keçmişə

 

qınaq yaramaz

. 

{son ökünüş yaramaz

. (ökün

üş

: 

püşmançılıq

. 

peşmançılıq)

. ( yaramaz: b

ə

r

ə

 verm

ə

z)}. 

keçmişi anma, gə

lc

əyi sanma, olduğu danma

. 

(keçmişləri xatırlama, 

g

ə

lc

ə

kl

əri düşünmə

 bel

ə, ama, oldaqları (vaqeiyyə

tl

ə

ri) 

danma, bulara göz yumma. 

(yaşam ürə

kl

ə

 

duyulur, başla 

sezilir, ayaqla sürülür. (oldaqla, olan kimi yerir). 

keçmişi ata bilsən, günüvü tuta bilib, yarını qoğa bilirsin

. (

qoğa bilirsin

: 

izl

ə

y

ə

 bilirsin). 

keçmişi bırax, hə

r n

ə

d

ə

n ir

əli yaşa!

. 

keçmişi bırax, indiyə

 

tutun, yarını utun

. (

utun: ut. apar). 

keçmişi bırax, ötmüşü unut, yaşam

aq üçün boyun uca tut. 

keçmişi boğdun, yenidən doğdun

. 

keçmişi boş ver, gə

lc

əyi xoş ver!

. 

keçmişi güzgü görsə

tm

ə

z. 

keçmişi quyla, gedəni tulla, olanın kulla

. (

ged

ə

ni: 

atanı

). 

keçmişi quylamadan dana qapı açılmız

. 

(dana: 

ışığa)

. 

822. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

keçmişi oyalamaqdansa, gə

lc

ə

yi oylan. 

(oyalamaqdansa: 

qurtdalamaqdansa). (oylan: 

düşün)

. 

keçmişi silsən, yarını bilsən daha yeğ

. 

keçmişi yaşadan, ''ölü''!

. 

keçmişi yoxla, yarını oxla, indidən başla

. (

oxla: amacla

). 

(keçmişi yoxla, 

yarını oxla, indini toxla

. (toxla: 

doğrut

. uyqula)

. 

k

eçmişilə

 

barışmıyan, döğük qabdan su içə

r. (

döğük

: 

sınıq

) (

könlü qırıq 

qalır)

. 

keçmişim uzun yaşım qıssa, endiyim dərin, ipim qıssa

. 

(endiyim: 

düşdüyüm)

. 

keçmişin duz dağıysa, duzğacığaz boş qalar

. 

(

duzğacığaz

: 

duzqabcağı

). 

keçmişin qoyma qala köz kimi kül

l

ə

r altda. 

alov düşsə

 

yandırar, keçə

nl

ə

ri 

andırar, nisgilləri qavırar, külün gözə

 

savırar

. (keç

ə

nl

ə

ri 

kor tutar). (keç

əni bırak, şimdini tut)

. 

keçmişin ömrü olmaz, nə

 

qısanmaz, nə

 uzanmaz. 

keçmişin yadı, acının dadı yaman

. 

keçmişin yok keçmişi

. 

keçmişin yükü yorquna düşə

r

. 

(yorulan keçmiş yükün çə

k

ə

ndi). 

keçmişində

 duran, g

ə

lc

əyini itirmiş

. 

823. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

keçmişində

 

düşünə

n, g

ə

l

ə

c

ə

yin itirir. 

keçmişində

 

olası umsuzluq, qapmasın mindiyin atdan yuların

. (

umsuzluq: 

umutsuzluq). (

yuların

: cilovun). 

keçmişində

 

olası yanlışlar,

 qoyma yönsün ir

ə

li g

ə

lc

ə

yivi. (

yönsün: yön

ə

tsin. 

sürsün

). 

keçmişində

 oylanan, g

ə

lc

əyini itirmiş

. 

keçmişindən ayrılıb atanmıyan, keçmiş yükün dartar yaşar

. 

keçmişindən qıranmaz, gə

l

ə

c

ə

yin quranmaz. 

keçmişinə

 güll

ə

 atan, g

ə

l

ə

c

əyin topuna düşə

r. 

keçmişinə

 qa

yğırma, gə

lm

əmişə

 

aldınma

. 

keçmişini dəğişmə

y

ə

 

çalışan, yaşamında yuxularla barışan, ölülə

rl

ə

 

qucaqlaşıb sarışan, dirilikdə

 

ölümlügün yaşarmış

. 

keçmişini dəğişmə

y

ə

 

çalışan, yaşamında yuxularla barışan, ölülə

rl

ə

 

qucaqlaşıb sarışan, dirilikdə

 

ölümlügün yaşarmış

. 

keçmişini, olan aşqı küysə

m

ə, danın atar yarın gə

lir, ilg

əri yür gün çıxa

. . 

(küys

ə

m

ə

: özl

ə

m

ə

. nisgill

ə

m

ə

. h

ə

sr

ə

tl

ə

m

ə

). (ilg

ə

ri: il

ə

ri

 ). 

keçmişini, olan aşqı küysə

m

ə, danın atar yarın gə

lir, ilg

əri yür gün çıxa

. 

(küys

ə

m

ə

: özl

ə

m

ə

). 

keçmişinin yolun gö

r

ə

n, g

ə

lc

ə

yin

ə

 yol açar. 

824. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

keçmişinlə

 

yaşasan, heç ummaram bir

 yenicik g

ə

l

ə

c

ə

k. 

keçmişivə

 üzülm

ə, günlük yaşa, yarın üçün süzülmə

. (

süzülm

ə

: xumarlama. 

xiyallanma

). 

keçmişivi dəğişmə

y

ə

 

çalışma, gündə

kin

ə

 

ə

ld

ə

kin

ə

 

alışma

. 

keçmişivi dəğişmə

y

ə

 

çalışsan, gə

l

ə

n günd

ə

 

yaşamağı unutqıl

. 

keçmişivin, sınavların sınıqların, qırıqların yol üstündə

n sil süpür. 

keçmişiylə

 

yaşayan, quru ağac suvaran

. 

keçmişlə

rd

ə

 

arama, xoş günlə

r

ə

 il

ə

ri. 

keçmişlə

rd

ə

 

demişlə

r. -

ə

ll

ər işləsin, ağzın dişlə

sin. indi deyilir: -k

ə

ll

ə

n 

işlə

sin, a

ğzın dişlə

sin. 

keçmişlə

rd

ə

 

yaşamaq, ölülərin işidir

. 

keçmişlə

rd

ən ıraqlaş, gə

lc

ə

kl

ərin yaklaşsın

. 

keçmişlə

rd

ə

n yad edm

ə

, g

ə

lm

əmişdə

n dad edm

ə

. 

(dad edm

ə

: dad alma. 

l

ə

zz

ə

t alma). 

keçmişlə

r

ə

 

ə

srikm

ə

, g

ə

lm

əmişə

 t

ə

lsinm

ə

 (t

ə

l

ə

sm

ə

). (

ə

srikm

ə

. heyifsinm

ə

). 

keçmi

şləri almaşmağa çalışma, sevə

n köç

ə

r segi çök

ər alışma

. (

çök

ə

r: 

öl

ə

r

). 

keçmişləri andıran !, için için

 

yandıran

. 

keçmişləri anmaqla yarın üçün çağ qalmaz

. 

825. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

keçmişlə

ri b

ə

k

ə

m

ə

m, g

ə

lc

ə

kl

ə

ri güd

ə

m

əm, indi varam yaşamən, yarın 

g

ə

l

ə

r gör

ə

m

ə

n. (

b

ə

k

ə

m

ə

m: b

ə

kl

ə

m

ə

m)

. 

keçmişləri qınama, hə

r n

ə

 

doğur keçmişdə

n

, 

bizd

ən doğar gə

l

ə

c

ə

k, 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n! 

(

doğar

: 

doğacaq)

. 

keçmişləri unutdum, indiligim doğutdum, yarınlara umuqdum

. 

keçmişlərim yuxuya döndü, ağız dadım ağuya

. 

keçmişlə

rin anaraq iç

ənin keçmişi yox, başı dönmüş

. 

ke

çmişlərin düşünən indisini itirir, yarınlara gecişir

. (

keçmişləri düşünə

n: 

keçmişlə

rind

ə

 batan). 

keçmişlərin şahısan, indi parça çörək acısan

. (

ırqıçlara man olsun

). (

ə

lli 

arxan ola xaqan, s

ə

n

ə

 

yox payı belə

 qan). (

ə

lli arxan olsada 

xan, s

ə

n

ə

 

yox payı belə

 qan). 

keçmişlərin yükünü, atanmıyan daşıyar

. 

keçmişlərin, yarınların acılıqı dadlıqı, yoxsa bu gün bir nə

rsiy

ə

 

yarımaz

. 

keçmişüvi söylə

m

ə, yarınları gözlə

m

ə

, indi s

ənindür yaşa, gə

l

ə

n g

ə

l

ərmiş 

başa

. 

keçs

ə

 gec

ə

 atsa dan, gizli yönl

ə

r açar yan. 

826. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

keçər oldu ö

mürd

ən, aylar ayı yaz ayı, yaşın keçib oldun sə

nd

ə

 

day dayı, 

n

ədir aldın keçə

nl

ə

rd

ən yaş payı, işlə

b qoydun odur 

s

ə

nd

ən qalmalı

. 

Kedi uzanamayacağı (yetişemeyeceği) ciğere, pis (mundar) der

. 

Kişi

, bir 

şeyi elde edemeyeceğini anlayınca kötülemeye başlar

. 

Ti

lki yetişemeyeceği üzüme ekşi dermiş

. 

(Bayram 

Özdemir). 

kef ç

ə

k

ə

nl

ə, şeh çə

k

ə

ninki tutmaz. 

kefenin cebi yok, 

Eli sıkı olup parayı harcamayan kimse parayı öbür 

dünyaya götürecek değil ya

. 

(Bayram Özdemir). 

kefi kök, qarnı tox, tanrıla işi yox

. 

Kefilin ya sa

çı, ya sakalı

, 

Borçlu borcunu ödemediği zaman, kefilin elinde 

ne var ne yok alınır

. 

(Bayram Özdemir). 

kefiv

ə

 d

ə

h dey

ə

 bils

ən tapacaqsan, yaşamında dadını

. (d

ə

h dem

ə

k: b

ə

s 

dem

ə

k. d

ənğ qurmaq

. 

e'tidalı sağlamaq)

. 

kefli dünya düz ova, çöldür açıq, hər adımdır

 bir t

ə

l

ə! az ged ıraq

. 

keflinin kağızı, meyxanada oxunur

. 

827. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

Kel ölür sırma saçlı olur

, Kör (görmez) ölür, badem gözlü olur. 

Kişi elinden 

giden şeyleri değersiz de olsa

, 

çok değerliymiş gibi 

abartarak anlatır

. 

(Bayram Özdemir). 

Kelin ilacı olsa başına sürer

, 

Kendi dertleri karşısında çaresiz olan 

insanlardan yardım beklenmemelidir

. 

(Bayram Özdemir). 

Kem söz, Kalp (kem) akça sahibinindir, kötü sözü, 

kalp parayı kimse kabul 

etmez. 

Bunlar döner dolaşır

, sahibine çevrilir. 

(Bayram 

Özdemir). 

Kendi düşen ağlamaz

, Y

aptığı hata yüzünden kendine zarar veren 

kimsenin yakınmaya hakkı yoktur

. 

(Bayram Özdemir). 

kes

ə

l

ər poş, qafalar boş

. 

(

poş

: pül

ənmiş

. 

şişmiş)

. 

keşgə

 

qadın çığırmasın, erkə

k 

əli çırpmasın

. 

keşgə

l

ər sarmasın dilin, qıl bitir ə

ld

əki işin

. 

(

keşgə

: 

kaş ki)

. (gör

ə

c

ək işivi qıl 

qutar). 

keşik yaşa, xoş yaşa

. 

(keşik

 (ç

ə

kik). uzun). 

keşikçisiz, açıq qapı nə

 girm

ə

z, 

əsrük başlu ağzu açuq nə

 d

ə

rm

ə

z. 

(

d

ə

rm

ə

z: dem

ə

z

). 

keşikçisiz, açıq qapı nə

 girm

ə

z, 

əsrük başlu ağzu açuq nə

 d

ə

rm

ə

z. 

(

d

ə

rm

ə

z: dem

ə

z

). 

828. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

ə

'b

ə

 

yıxmaq bir qandı, göyül yıxmaq min qandı

. 

k

ə

ç

ə

l öl

ər uzun saçlı, kor ölə

r ala gözlü olar. 

k

ə

ddi dizind

ən qızar, elat gözündə

n. 

k

ə

ddi, bir gün

ə

 b

ə

ddi. 

k

ə

f

ən almamış, gorun qazdırır

. 

k

ə

fil öl

ə

r, k

ə

f

ə

nsiz qalar. 

k

əklik demiş görüşməm, başın soxmuş qarnına

. 

k

ə

klik dursa havada, qartal durmaz yuvada! 

(tik

ə, açıq ağza düşə

r). 

(oynağan 

av, avçı ilə

 

tuş gə

l

ə

r). 

k

əklik öz qaqqıldısı ilə

 özün 

ə

l

ə

 verdi. 

k

ə

klik s

əsin çıxartdı, qırqı ona göz saldı

. 

k

ə

kliy

ə

 usan qarqa, itir

ər bayıq öz yerişinidə

. 

k

ə

kliyin dimdiyi qan, dili qan dimdiyi 

qan, ağa dinsə

 söz olmaz, nök

ə

r 

dindiyi qan. 

k

əl başa, qızıl darağ

. 

k

ə

l d

ərmanı öz başına

. 

k

ə

l il

ə

 k

ə

ll

ə

y

ə

 g

ə

l

ən buğa, buynuzsuz qalar

. 

k

əl ölür sırma saç olur

. (

ölü götü ballı olur

). 

k

əl ölür, sırma saçlı olur, kor ölür, badam gözlü olur

. 

829. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

ə

l

ə

m

ə

 börk qoyan yerd

ə

, k

ə

ll

ə

l

ə

r börksüz qalar

. 

(daşlara börk qoyan yerdə

, 

başlar börksüz qalar)

. 

k

ə

ll

ə

 g

ə

z

ən dananı qurd yeyə

r. 

k

ə

ll

ə

 olsa, könlün bulur. 

(baş olursa, könlün bulur)

. (könlün: huzurun. dincin). 

k

ə

ll

ə

 

varmış kə

ld

ə

d

ə

, birlik g

ə

r

ə

k k

ə

ll

ə

d

ə

. 

k

ə

ll

əvi sal işə

, 

başla işə

. (

iş başdan, ağrıq aşdan)

. 

(baş olmasa iş olmaz, aşın, 

yediyin güds

ən, ağrıq kə

s

ə

llik, x

ə

st

ə

lik üz verm

ə

z). 

k

ə

m k

ə

siklik ararsan, guzgül

ə

ri unutma. 

k

ə

m

ə

r dayça, az yey

ə

r yemi, göyd

ə

n axmasa, çor vurar demi. 

(k

ə

m

ə

r: 

qamar: kiçik at). 

k

ə

min gör

ə

n 

ucaldı, mə

nin gör

ən aşaldı

. 

(

aşaldı

: 

alçaldı

. 

aşdı)

. (k

ə

mlik tutan 

ucalar, m

ə

nlik tutan uçalar). 

k

ə

minm

ə

kl

ə

 uçuruq, m

ə

nm

ə

nlikdir uçurum. (

k

ə

minm

ə

k: alçaq könüllük 

edm

ə

k

). 

(uçurum: 

zavallıq)

. (

əroğlu alçaq könüllüklə

 

ucalır, 

özün donlardan, aldağçı görnüşlə

rd

ən qurtarır, qurralıqla 

zavallığa uğrur)

. 

k

ə

mlik tutan ucalar, m

ə

nlik tutan uçalar. 

{k

ə

min gör

ən ucaldı, mə

nin gör

ə

n 

aşaldı)

. (

aşaldı

: 

alçaldı

. 

aşdı)}

. 

k

ə

nd itl

əri tez tez didişə

r, qurd gördüyünd

ə

 

birişə

r. 

830. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

ə

nd olmasa uzaq itd

ə

n, qurddan itin, qorxusu n

ə

d

ə

n. 

(k

ə

nd uzaq olmasa, it 

quddan qorxmaz). (k

ə

nd olmasa uzaq itd

ə

n, it heç zaman 

qorxmaz qurddan). 

k

ə

nd uzaq olmasa, it quddan qorxmaz. 

k

əndi adalı, yarıc neylə

r. (

k

əndi insaflı, adil, ə

dal

ə

tli olan qazi aramaz). 

k

əndi başın dil açar, iki başa dil haçar

. 

(

başın

: 

ağlın)

. 

k

əndi başın kəndi yolun tutqılan, ömür bitə

r s

ə

nd

ə

n qalan iz olur

. {yol yola 

çatır, yoluğ uzur

. (