Atalar deyir


kişisin :  adamın) .  ( yarqış



Yüklə 13,34 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə91/106
tarix25.03.2017
ölçüsü13,34 Mb.
#12340
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   106

kişisin

adamın)



(

yarqış

: köm

ə

k)



kimin


ə

 

baxır döş gə



lir, kimin

ə

 



baxır düşüngə

lir. 


(

döş gə

lir

göğüslə


nir. 

şişinir)


. (

düşüngə

lir

oylanır


. fikirl

əşir)




847. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kimin


ə

 bayram, kimin

ə

 qarqam. (



qarqam: qaqram

qısınca


işkə


nc

ə

). 



kimin

ə

 hay, kimin



ə

 vay. 


kimin

ə

 k



əndi başı yük olur, kiminə

 özg


ə

 da


şı baş olur

(kimisi k



ə

ndi 


axmaqlığına yanır, kimisi uyduğü kiminin)

. (


uyduğü

: mürüd 


olduğu)

kimin



ə

 qat-qat, kimin

ə

 

ac yat, kiminin başında tac, kimi ac yalavac, kiminin 



saçı var, kiminin ə

l

ə



yi. 

kimin


ə

 qat-qat, kimin

ə

 ac yat. 



kimin

ə

 yalan satmaz, düzün



ə

 büzün qatmaz. 

{düzüt: (

açıq)


. h

ə

lal}. 



(

büzün

pozun. h


ə

ram). 

kiminin başında tac, kimi ac

-yalavac. 

Kiminin devesi (parası)

kiminin duası



Zenginlerin parasından 

yararlanılarak, yoksulların da duası alınarak işler 

yürütülür. 

(Bayram Özdemir). 

kiminin hayı, kiminin vayıdır

kiminin sacı var, kiminin ə



l

ə

yi. 



kiminki torbada, kiminki ortada. 

kiminsə tünü bitər kiminsə günü atar

kimisi acanda, kimisi tapanda. 



(b

ə

y. yoxsul). 



848. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kimisi duyğuların ə

ld

ə

 



ə

sir, kimisi varki 

ə

s

ə



n yell

ə

 



ə

sir. 


kimisi duz yeyir, kimisi susur, kimisi yava (

yavuz


) sanur, kimisi sanculanur. 

(kimisi yava sanır, kimisi sancılanur

). 

kimisi edm



ə

k ist


ə

yir, 


kimisi arzılır edsin, sonağu edən aparır

. (


sonağu

sonunda. aqib

ə

t). 


kimisi evr

əni başla döndürür, kimi evrənin başına dönür

kimisi k


ə

ndi üçün ye

ngi yaşamlar yaradır, kimisi başqaların çırpa vurur can 

alırı!


kimisi ölür, kimisi dirilir ölüml

ə



kimisi öz yazını özü yazır, kə



ndi sinin k

əndi qazır,

kimisi sanur, kimisi sanculanur. 



(

kimisi yava sanır, kimisi sancılanur

). 

kimisi top oynadır, kimisi to



punan oynur. 

kimisi tün

ə

 

çıxar kimisi günə



kimisi utanınca qızarır, kimisi qızarınca utanır

kimisin


ə

 

ağa dedim, qul kimi aldı mə



ni. 

kimisin


ə

 

sevgi sevinc qaynağı, kimisində



 nisgil kitir 

oyaldır


kimki ola ayquraq, tezc

ə

 çatar barquqa. 



(ayıq olan dilə

yin


ə

 

qıvraq ulaşır)



kiml


ə

 

batır kimlə



 

yatır, kimlə

 

qaçır kimlə



 

qalır, yalan dünya, yaman dünya

kiml


ə

 evli bilm

ə

s

ə



n, haçan ölg

ə

n duymasan. 



849. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kiml


ə

 oldun olgil

ən, uzaq olqıl yaltaq, daltaq, qaltaqdan

kiml



ə

r üçün h


ə

r n


ə

s

ə



n, k

ə

ndin üçün heç n



ə

s

ə



n, k

ə

ndin üçün h



ə

r n


ə

 ol, 


k

ə

ndin üçün k



ə

ndin ol. 

kiml

əri deyir ''ağıllı kişi oracan yalan danışmalıdıki, poxu çıxmıya''



kiml


əri var yaxcıları görənmir, dadlı acı iyi pisi seçə

nmir. 


kiml

ə

rinin soysopuda b



ə

ll

ə



nm

ə

z, kütbeyini quddasanda t



ə

pr

ə



nm

ə

z!. 



kimlik qavramı cicik duyqusun daşır

kimlik öğə



si dild

ə

 



yatır, oda çağunla çapır

. (


çağunla

: z


ə

man


ə

 il


ə

). 


kimlikl

ə

rin t



ə

rs uvad üzü var. 

kimlillik, olduğuz yerdən başlır

kimliyi yaradan, seçiml



ə

rdir!. 


kimliyi yüks

ə

k, soyu n



ə

 g

ə



zir. 

kimliyin gücü kölg

ə

sind


ə

. (


kölg

ə

sind

ə

: etgisind

ə

). 


(kölg

ə

 kimlik gücünün 



yansısıdır)

kimliyin seçimindir, gür



əşə

nd

ə



 ölür, yatanda. 

kimliyini bilm

ə

y

ə



n, özg

ə

 elg



ə

 

yem olmuş



(elg



ə

: mill


ə

t

ə



). 

Kimsenin ahı kimsede kalmaz

kötülük yapanın



yaptığı kötülük yanına 

kalmaz. 

Muhakkak bir gün çıkar

(Bayram Özdemir). 



kims

ə

 k



ə

ndi ölümün görmür!. 



850. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kims


ə

 kims


ə

nin almaz ür

ə

yin, ancaqki ala k



ə

ndi ür


ə

yin


. (ancaqki: m

ə

g



ə

rki)


kims


ə

 özün


ə

 gör


ə

 don biç


ə

r. 


kims

ə

 s



ən üçün yaşamaz, kəndin üçün yaşa

kims



ə

 verm


ə

z bildiyini özgüy

ə

, göz


ə

l gör


ə

r ver


ə

r inam güzgüy

ə, yağar 

külü qar yerin

ə

 

başına, ölər yeri olmaz yeri daşına



kims


ə

d

ə



 

yaxcılıqların unutsa, sən yaxcı olmağı unutma

kims


ə

d

ə



n ummaz, kims

ədən küsmə

z. 

kims


ə

d

ə



n yarmaz m

ə

n



ə

 g

ə



lsin m

ə

d



ə

d. 


kims

ə

l



ər var yapmazları yapmış olur yaşamın, kimsə

l

əri yapdıqları yapmış 



olur yaşamın

kims



ə

l

əri qaldıran süpürgə



di, endir

ə

n süpürg



ə

 

sapı



kims


ə

l

ə



rl

ə

 



qonuşmağa söz tapmaz,

 kims


ə

l

ə



rl

ə

 



qonuşmağı son tapmaz

(son tapmaz: son bilm



ə

z). 


kims

ə

n



ə

m yox s


ə

nd

ə



n özg

ə

 ya ilah. 



kims

ə

ni küçüms



ə

m

ək, başsızlıq, büyütsə



m

ək qorxaqlıqdır

kims


ənin çırağı, danacan ya

nmaz. 


kims

ənin çırağı, danacan yanmaz

(kims


ənin çırağı, danadan yanmamış)

kims



ənin manğın yetirsə

 

sanğa bil, sə



nd

əki manğı yetirmiş özgəğə

(

manğın



aybın)


. (

sanğa

: s


ə

n

ə



). (

özg

əğə

: özg


ə

y

ə



). 

851. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kims


ənin oy başına qapınmadan, kə

ndiv


ə

 güv


ən bildiyin yapın

kin 



imandan, acığ başdan edə

r. (


başdan

ağıldan



). 

kinli ür


ək sözlü olar, sevşə

k ür


ə

k d


ə

rdli. 


kiri kir açar, sirri sir açar. 

kırıx düşmə

, karvan yürür ömür keçir. 

kirişlər üzüldü, yaylar basıldı

Kırk hırsız bir cılbağı soyamamış



Hiçbir şeyi olmayandan kim ne

 alabilir?

 

(Bayram Özdemir). 



kirpik gözün çitidi (

ç

ə



p

ə

ridir



). 

kirpikd


ə

 

yaxındır, ama görə



 bilmirs

ə

n. 



kirtü dirlik 

ə

c



ə

lsiz ölm


əkdir, tanrı birlə

 h

əmişə



 

olmaqdır


. (

kirtü

doğru


h

ə



qiqi). 

Kısa günün karı (kazancı) azolur

Kısa bir zaman çalışarak elde edilen 



kazanç doyurucu olmaz. 

(Bayram Özdemir). 

Kış kışlığını, kuş kuşluğunu gösterir (yapar) yapar

Doğa yasaları 



değişmez, her varlıkta kendi özelliklerini yansıtır

(Bayram 



Özdemir). 

kişi (


adam

) öz ayağından yıxılır

. (

kişi yanılmasa, qul olmaz)



kişi (


adam

) sevdiyind

ə

n incim


ə

z. 


852. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kişi (erkek dişi) yaşlandıqca filozoflaşır

kişi (


insan

) nec


ə

 

başarır öylə



d

ə

 



yaşayır

kişi (



insan

) unutmaqla umut (

ümid

) tapır


kişi açarı gəzir, sıçan bacanı

. (

kişi bacarı gəzir, sıçan bacanı



). 

kişi ağzı sözsüz, qazan altı közsüz olması

n. 

kişi ağzıyla tanınar





yalqu (insan) 

orulmuş

 

qab, yazılsa ağzı alqınar)



. (insan 

pül


ənmiş tuluğ kimidir, ağzı açılsa içi dışa axar, çıxar)



(orulmuş





horulmuş



(urulmuş)



üfürülmüş

. pül

ənmiş)


kişi altın görər, altına girmə

z. 

(

altına girmə



z: boyun 

əğmə


z). 

kişi arğanın bulur

(arğanın


aradığın)

. (g

ə

z



ə

s

ən ardıca kim dan atacaq, 



güll

ə

n



ə

n göylü çim

ə

n gün çatacaq). 



kişi ayağdansa, başdan böyüsün

kişi ayaqdan yıxılar, başdan qalxar



. (

düşman ayaqa, dos başa baxar)

(düşman ayaqa baxdıqda, sənin yıxılmağıvı öz



l

ə

r, güd



ə

r, dos 


başa baxmaqda sənin ucalmağıvı ölçə

r). 


kişi ayaqdansa, başdan böyüsün

kişi başa gəldiyin yaşar, dayanırsa, bükə



tl

ər aşar


(bük



ə

tl

ə

r: (< bük) b

ə

tl



ə

r. 


mane'l

ə

r). (



dayanırsa

: dir


ə

nirs


ə

). 


kişi başdan qoxar

(adam k



ə

ll

ə



si il

ə

 adam olur). {beyin 



yoxsa, baş qovqa)

(qovqa: kovqa



boş qab, oyuq

boşqa



 (< 

boşqab)}




853. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kişi başı hə

r n

ə

yind



ə

n güclüdür. 

kişi başın pozanda ''söz'' düzə

nd

ə



 söz. 

kişi bildiklə

rinin 

ə

siri, bilm



ə

dikl


ə

rinin yesiri. 

(yesiri

ə

s



ə

 

ə



s

ə

 



ardıcan gə

zil


ə

n). 


kişi bildiyi də

r

ək yaşır, öğrəşdiyi yok



. (d

ə

r

ə

k: q

ə

d



ə

r). 


kişi bildiyican görür, gördüyücan yox

kişi böyüklər qarşında əğilmə



kl

ə

 dirs



ə

l

ə



r. 

kişi büldüğücan görür, gördüyücan yox

kişi çün yiyə



 

qarnı tox ola, yaraşır gözü yuxulu ola

kişi demə



z, dedi dönm

ə

z



(iyid aytmaz, aytdı qaytmaz)

kişi dəlik daşla, dişi qə



l

əm qaşla alınmaz

(d



əlik daş

: d


əğərli daş)

. (q


ə

l

ə



qaş


: göz

ə

llik simg



ə

si). 


kişi dərdlisi değingən olur, sapın incisi düğülgə

n. 


(düğülgə

n

tez tez düğün 

düşə

n). 


kişi dilə

yinc


ə

 

danışır, duyan biliyincə



 

qanır


. (dil

ə

yinc

ə

: dil


ə

diyi kimi). 

(biliyinc

ə

: bilgisic

ə

). 


kişi dili altındadır

{dilin d



ə

rgit


ə

 d

əğir



(d

ə

rgit: süfr

ə

)}. 



yumşaq dillə

 süfr


ə

y

ə



 

çatılır


kişi dilin dansa

, su çox yatsa acar. 

(acar: küfl

ə

n

ə



r). 

kişi dilin, it yiyə

sin, at min

ənin, quş yuvasın tanır



854. 

 


Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kişi diliylə

 

doğur, dil



iyl

ə

 



yaşır, diliylə

 ölür!. 


kişi doslarından azar

kişi doydudğu yerdə



 

yox, doğduğu yerdə

 

olmalıdır



(# kişi doğdudğu yerdə

 

yox, doyduğu yerdə



dir). 

kişi dönümə

 söz ver

ə

r, ölüm



ə

 yox. 


kişi dustaq içrə

 

sınanmaz



kişi düşünürsə

 

bağıramaz, bağırırsa düşünə



m

ə

z. 



k

işi elinin, qonşu qonşunun güzgüsü olur

kişi ə


skiy

ə

r, 



ə

skilm


ə

z

. (



ə

skiy

ə

r

qarıyar


. qocalar

). 


kişi ə

ti dirikl

ə

 

dadır



. (

adam 


ə

ti diri olurk

ə

n d


əğə

ri var). 

kişi ə

ti, dirikl



ə

 

dadır



. (

adam 


ə

ti diri olurk

ən dadlıdır

). 


kişi gə

r

ək dar ağacın yıxmağa, qadam gə



lsin 

dar başına çıxmağa

kişi görə



nin söylür, toyuq gör

ə

nin çöplür. (



çöplür: dimdiklir

). 


kişi gücün dinclikdən alır, bulğan qoparır

(



bulğan

: qiyam


ə

t). 


(

qoparır

salır)



(doyub azanlar artığın yeyə

r). 

kişi günü elinən, balığın günü gölünə



n (keç

ə

r). 



kişi gürəş 

itir


ə

r, k


ə

ndin yox. 

(gür

əş

döğüş



. mubariz

ə

). 



kişi güvə

ncd


ə

n soxular. 

(kişi inanandığı yerdən çalınar)

kişi harda varsa yaraqlı gə



r

ə

k. 



855. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

kişi heç yanılmaz, bilir isə

, dey

ə

n sözün, bulur is



ə

, duyan sözü. 

(insan heç 

zaman yahalmaz, m

əğbun çıxmaz, danışdığı sözü başa 

düşürsə, (dediyi sözü, ağzından çıxan sözü başa düşürsə

), 

eşitdiyi sözü anlayır isə



) (bulur is

ə



anlamın tapır isə

). 


kişi içi gözə

ls

ə



, üzü çirkin, gen

ə

 



xoş gə

lir, içi çirkins

ə

, üzü huri, gen



ə

 

turş 



g

ə

lir. 



kişi içi sözü ilə

 

açılır, işi ilə



 kimg

ə

tilir. (



kimliyi tanqatılır, tə

sbit olur). 

kişi için, söz açar

(için: 1. içind



ə

 

olanı



. 1. ruhun). 

(kişi kimliyin söz açar)

. {söz 

kişinin baylığı



. (

baylığı

varı yoxu



. devl

ə

ti)}. 



kişi iki aynap gə

lm

əz yaşama



. (aynap: dövr

ə

). 



(adam iki k

ə

r



ə

, dövr


ə

 

yaranmaz



). 

kişi


 iki kökd

ə

 



durur, doğma dil, doğma topraq

kişi işdə



 

ərir, qızıl odda

kişi işdə



 g

ə

r



ək, balığ suda

kişi işə



 

çalışmaqla aşınır

kişi işin alıqlama 



(

özg



ənin işin, qılığın, lağa qoyma

). 


kişi ititsə

 

tanrım bitirə



r. 

kişi kəndi kökün danırsa, topraq onu yadırqar, kişi kəndi kökün tanırsa, 

topraq ona yağırdar

(onu yağırdar)



. (

yadırqar

: q


ə

rib sayar). 



856. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

(

yaxırqar

ə

ziz tutar). (



yağırdar

: kök


ə

ld

ə



r. 

yağa doldurar

b

ə



sl

ə

r. 



yağ tökə

r. 


yağ tökə

r. 


yağdırar)

kişi kəndi qulu, çox uzağa qaçılmaz, uzunluğu yaş buyruğu, çox



 

qıslığı 


danılmaz, çox uzluğu sayılmaz

(



Yüklə 13,34 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   106




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin