Atalar deyir

yoluğ

: s

ə

f

ə

r)}. (evr

ən sonsuz baş quyruğu 

yığılmaz, boş bir güdül tutmaqilə

 

tıxılmaz)

. (h

ə

r kim g

əlmiş 

kəndi ömrün yaşamış)

. (yolçular bit

ə

r, yolçuluq sür

ə

r). 

k

əndi başın kəndin oy, bir eşidib minbir yor

. (

başın

: fikrin

). 

k

ə

ndi dilin itir

ə

n, dosd olamaz kims

ə

n

ə, danan olsa öz dilin, qara yaxsın 

üzün

ə

. 

k

ə

ndi dilin kiçildib, öz dilind

ə

n keç

ə

nl

ə

r. 

ata yurdun daşlayan, yaban yurda 

köç

ə

nl

ə

r. soyusuz k

öksüz avara, ağlar qalsın yavaya

. 

(taşlayan

: atan). 

k

əndi evin tüstüsü, göz çıxartmaz

. 

k

ə

ndi göz

ə

lliyin

ə

 

sığmayan, nisgilli ölür

. 

k

ə

ndi gözünd

ə

 seç

ə

 bilm

ə

z dir

ək, başqa gözdə

, 

soğursada, qıl seçir

. 

k

əndi qurtuluşun başqalardan bə

kl

ə

y

ə

n, 

yalnız kölə

l

ə

rdir. 

831. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

əndi manın bilmə

y

ə

n, özg

ə

sind

ə

 man arar. 

k

ə

ndi öz

ən işə

ns

ən, olduğuva güvə

ns

ə

n, içind

ə

kin gör

ə

rs

ə

n, böyüklügün 

öv

ə

rs

ə

n. önünd

ə

ki 

ə

ng

əli, oğub ə

zib en

ə

rs

ə

n. (

işə

ns

ə

n: 

inansan

). 

(güv

ə

ns

ə

n: tutunsan). 

k

ə

ndi özün d

əğişmək, birinci iş ə

rd

ə

md

ə

. 

k

ə

ndi usun yetinm

əz, ussuz görüb uslanqıl, başsız görüb başlanqıl

. 

(yetinm

ə

z: yet

ə

noq. kifay

ə

t edm

ə

z). (çevr

ə

d

ən öğrəşmə

y

ə

n, 

başarlıq edinə

m

ə

z). 

k

ə

ndi üçün d

əğişdirə

n özünü, yerd

ə

 qalmaz, 

çatar sanılmaz uca

. 

k

əndi üçün yuxlayan, qonşu üçün düş görmə

z. 

k

ə

ndi üçün yuxlayan, özg

ə

 

üçün düş görmə

z. 

k

əndi varına varlığına dəğə

r verm

ə

y

ə

n, kims

ə

d

ən qarşılıq güdə

m

ə

z. 

(

qarşılıq

: edgi. infial)

. 

k

əndi yazıvı elinlə

 

yaşa, elin yazısın kə

ndin il

ə

 yok. (

elinl

ə

: çevr

ə

nl

ə

). 

(elin: 

yadın

. özg

ə

nin. s

ə

nd

ən başqası hə

r kimin). 

k

əndi yoxlacın v

erm

ə

 d

ə

lir birin

ə

. 

(

yoxlacın

: cilovun. yelovun. 

yuların

. 

kontrolun). (d

ə

lir birin

ə

: d

əlirmiş birinə

). 

k

ə

ndi yolun, k

ə

ndi yasan, k

ə

ndin ol. 

832. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

əndi yurdun daşı ol, özgə

 

yurdun başı yok

. 

{k

ə

ndliyiv

ə

 yiy

ə

 

çıx, ərkinligin baş 

üsd

ə

). 

(

baş üsdə

: özü g

ə

lir)}. 

k

ə

ndi

mi uslu sandım, qıymam sə

n

ə

 m

ə

n dey

ə

nd

ə

n, d

ərin yaramı aldım

. 

k

əndin düşünə

m

ə

y

ə

n, çevr

əsin dincalıtmaz

. 

(düşünə

m

ə

y

ə

n: 

açıqlayaman

. 

t

əşrih edə

miy

ə

n). (k

ə

ndi durumun anlayamayan, çevr

ə

sin

ə

 

huzur, rahatlıq vermə

z). 

kəndin üstün tutan,baَşı yox, sanki çürük üzük, qaşı

 yox. 

k

əndin yığıb düşünmək başarı gücün artırar

. 

k

ə

ndin

ə

 don seç

ə

nm

ə

z, özg

ə

l

ə

r

ə

 don biç

ə

r. 

(boş, qanıqsız danışan)

. 

k

ə

ndin

ə

 güv

ən, güc yaradır, özünə

 

itgin, böyük yaradır

. 

(özün

ə

 itgin: 

yadırsanış

. özün

ə

 yad

). 

k

ə

ndin

ə

 güv

ə

nc ölünc

ə

 durur, özgüy

ə

 güv

ənc sınınca

. 

k

ə

ndin

ə

 inan, ist

ə

y

ə

 ulan. 

k

ə

ndin

ə

 küs

ə

n, çevr

ə

y

ə

 gülm

ə

z. 

(k

ə

ndin

ə

: k

ə

ndind

ə

n). 

k

ə

ndin

ə

 

yakışanı sev, hə

rk

ə

s

ə

 

yapışanı yok

. 

k

ə

ndini, çevr

ə

sini d

əğişə

nmiy

ən, özün qırmağa yazqın (

m

ə

hkum

). 

k

əndini artıq sevə

n, d

ə

rin sevgi yoxsunu. (

yoxsunu: m

ə

hrumu. faqidi)

. 

k

ə

ndini b

əğə

n

ə

n, k

ə

ndin

ə

 y

ə

h

ə

r yapar. (

çox n

ə

l

ə

r qatlanar). 

k

ə

ndini çox b

ə

y

ə

n

ə

n tez üzül

ə

r. 

833. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

əndini qınayan az azından, düşmə

z dil

ə

 

qınağa

. (

az 

azından

: 

k

ə

mk

ə

mind

ə

n. 

yavaşayın)

. 

k

ə

ndini qorumaq k

ə

ndini sevm

ək, olduğun yaşamaq, yaşamı sevmə

k. 

k

ə

ndini uslu sanan öyl

ə

sin

ə

 

tuş qalır, mə

n s

ə

n

ə

 

qıymam deyən, vurmuş 

yara d

ə

rind

ə

n. (

uslu: 

ağıllı

). (

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n). 

k

əndisi bağlı bir atıya, durdu başqasın qaldıra

. 

k

əndisin mutsuz bulan, başqaların mutlu bilə

r. (

gör

ə

r

). . 

k

ə

ndisiyl

ə

 

dalaşğan, topraq iç

r

ə

 

barışmış

. 

k

ə

ndiv

ə

 bax, k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n!! (

burnuvu soxma oyan buyana

). 

k

ə

ndiv

ə

 gör

ə

 

düşün, çevrə

n

ə

 

baxıb biçin

. (

biçin: t

ədbir qıl

. s

ə

yas

ə

t götür. )

. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ən bildiyin yapın

. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n evr

ə

ni qazan. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n özüv

ə

 inan. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n!. güv

ə

nc 

bir quş durur, içində

 uyur!. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n!. güv

ənc bir quş durur, içində

 

yatır

. (birin

ə

 güv

ə

n

ə

n, k

ə

ndin 

aldatır, güvə

ndir

ə

n, dosdun). 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, dayaq, ölünc

ə

 s

ə

n

ə

. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, 

ə

n göz

ə

llikl

ə

r s

ə

ni gözl

ə

yir!. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, heç n

ə

yi itirm

ə

d

ə

n öl. 

834. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, iki evr

ə

nin görür!. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, k

ə

ndiv

ə

 güm

ə

n, k

ə

ndiv

ə

 süy

ə

n

. (k

ə

ndiv

ə

 inan, k

ə

ndind

ə

n 

um, k

ə

ndiv

ə

 dayan). 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, k

ə

ndiv

ə

 süy

ə

n. 

(süy

ə

nm

ə

k: dayanmaq). 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, k

ə

ndivi edin. 

(özüv

ə

 inan, k

ə

ndiv

ə

 yiy

ə

l

ə

n, özüvü 

ə

ld

ə

 ed!). 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, könülc

ə

 sür

ə

n

. 

yoxsaki. -ilan kimi çalarlar, tikan kimi 

atarlar, 

ə

ld

ən varın, üzdə

n görkün alarlar!. 

(sür

ə

n: 

yaşa

. 

dad, h

ə

zz al) (görkün: göz

ə

lliyin). 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, n

ə

 

buruşsun nə

 

büzüşsün!

. 

k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n, n

ə

 it

ə

r. n

ə

 

qırılar

. k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n. n

ə

 itm

ə

sin, n

ə

 

qırılmasın!

. 

k

ə

ndiv

ə

 

inamın qalıncaya də

k, yoxdurur qorxu

. (özüv

ə

 olan güv

ə

ncini 

itirm

ə

yinc

ə

, qorxu yoxdur). 

(kişi üçün ə

n qorxuncusu, özün

ə

 

güv

ə

ncin itirm

ə

kdir. (

ə

n qorxuncusu: 

ən qorxunc olanı)

. 

k

ə

ndiv

ə

 inan, bacara bils

ən, bildiyin yapın, g

üv

ə

n

ə

 bils

ə

n. 

k

ə

ndiv

ə

 inan, güv

ə

nli barqal!. (

güv

ə

nli barqal: . güv

ə

nli ol, h

ə

r qaçan, 

h

əmişə

). 

k

ə

ndiv

ə

 

inan, tanrıvı bul

. 

(tanrı güvə

ncdir, h

ə

r kimin içind

ə

 

yatır)

. 

835. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

ə

ndiv

ə

 inan, -yapa bil

ə

rsin, -yapa il

ə

rsin, -

çıxa ilə

rsin. (

bil

ə

rsin: biliyin 

çatar. baca

rırsın

). (

il

ə

rsin: gücün çatar. 

bacarırsın)

. (

çıxa 

ilm

ə

k: üst

ə

l

ə

m

ə

k. nayil omaq). 

k

ə

ndiv

ə

 

qıymazı, özgə

y

ə

 

qıyma

. 

(qıymazı

: 

xoş görmə

diyivi). 

(qıyma

: 

xoş 

görm

ə

). 

k

ə

ndiv

ə

 

tapın, bildiyin yapın

. (

tapın

: sev. 

əğil

). 

k

əndivi altalayıb, güzgü düzün baltalama

. 

(a

ltalayıb

: alta qoyub. 

basaqarıb

. 

gizg

ə

l

ə

dib). (güzgü düzün: düz olan güzgünü). (man 

s

ə

nd

ə

dir, güzgüd

ə

 yox). (k

ə

ndi dalqa keçirib, güzgünü 

yazğıtma) (

yazğıtma

: ittiham edm

ə

). 

k

əndivi artıq düşüncəli sandıqca

 

ağrılar, acılar çoğalar

. 

k

əndivi artıq tanı, dosluqların bollansın

. 

k

ə

ndivi çaqqal bils

ən, qonşuvu tilki bil

. 

k

ə

ndivi d

əğiş uyqun ol yaşa, kəndivi unut başı vur daşa

. 

k

əndivi doğrutacaq doğrusuda qılınqıl

. 

(

doğrutacaq

: 

oluşduracaq

. müh

ə

qq

ə

q, 

b

ə

q

ə

rar ed

ə

c

ə

k). (

doğrusuda

: yönünd

ə

. istiqam

ə

tind

ə

). 

(

qılınqıl

: 

çalış

. 

talaşlan

. c

ə

hd el

ə

). 

k

əndivi düşün, başqadan üşün

. (k

əndivi düşün, özgə

d

ən üşün)

. 

k

əndivi düşün, işləri üşün

. (

üşün

: 

yığ

. toparla). (k

ə

ndivin köç

əri olduğuvu 

anlayıb düşündə, işlərivi yaşın boyuna uyar)

. 

(yaşıvın 

836. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

uzunluğuna, sürə

cin

ə

 uyarla, münt

ə

b

ə

q ed). 

(yarımçıq iş, 

yalınçıq yarın

. 

yarımçılıq işlər, yarınları boş qoyar, yarınları 

quramaz). 

k

əndivi düşün, kəndivi tanı, kə

ndivi bil!, dos deyirs

ə

n, k

əndi özün tanıtsın

. 

k

əndivi düşün, özgə

d

ən üşün

. (özg

ə

d

ə

n: yaddan). 

k

əndivi keçmişilə

 

yox olmuşunla 

ölç. (

k

əndivi keçmişilə

 

yox qalmışınla ölç

). 

k

əndivi qına, özgəsin sına

. 

k

ə

ndivi n

ə

rs

ə

l

ərin yoxluğuyla sıxışdırma, gözlərini bacardıqca yekə

 aç, 

yiy

ə

likl

ə

rivi iyi gör

ə

s

ə

n. 

(yiy

ə

likl

ə

rivi: 

malik olduqlarıvı)

. 

k

ə

ndivi n

ə

rs

ə

l

ərin yoxluğuyla sıxışdırma, gözlə

r

ini bacardıqca yekə

 aç, 

yiy

ə

likl

ə

rivi iyi gör

ə

s

ə

n. 

(yiy

ə

likl

ə

rivi: 

malik olduqlarıvı)

. 

k

əndivi sev, sevinci yaşat, kə

ndiv

ə

 inan, güv

ənci yaşat

. 

k

əndivi sına, özgəni qına

. 

k

əndivi sına, özgəsin qına

. (k

əndivi sına, özgəni qına

). 

k

ə

ndivi süt bils

ə

n, dosdun qaymaq bil. 

k

əndivi tanı, çə

kivi bil, ist

ə

kl

ə

rin 

sanağul gə

lsin. (

ç

ə

kivi: 

sınırıvı

. h

ə

ddivi). 

(

sanağul

: m

ə

'qul). 

k

əndivi tanı, kə

ndiv

ə

 güv

ə

n

 (yolçuluq içind

ən başlı)

. 

837. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

k

ə

ndivi tapa bils

ə

n, sevdiyin ala bils

ə

n, sevm

ə

diyin ata bils

ə

n, bel

ə

 mutlu 

yaşa bilsə

n, kimin ona sözü var, böyl

ə

 

yaşam, çoxlarının 

gözü var. 

k

əndivi topla sözü daşla, işi başla

. 

(k

əndivi topla sözü ötür, işi tut)

. (qorxmaz 

bir k

ə

r

ə

 ölür, qoraxaq min k

ə

r

ə

). 

k

əndivi umursanmadan, başqasın umrsanma

. (umursanma: ön

ə

ms

ə

m

ə

. 

ön

ə

m verm

ə

). 

k

ə

ndivi yoxla özg

əni boşla

. 

k

ə

ndivin n

ə

 

olduğun bilə

nd

ən son, başqalar sə

ni nec

ə

 

düşünür (

görür

) 

maraqlandırmaz

. 

k

ə

ndiyl

ə

 

barışanmıyan kəndinə qıyar

. (

oldağla barışanmıyan kəndinə qıyar)

. 

(

oldağla

: vaqiiyytl

ə

). 

k

əndli yağış istə

r, yapan (

b

ə

nna

) quraqlıq

. 

k

ə

ndliyiv

ə

 yiy

ə

 

çıx, ərkinligin baş üsdə

. 

(

baş üsdə

: özü g

ə

lir). (k

ə

ndi yurdun 

daşı ol, özgə

 

yurdun başı yok)

. 

k

ə

ndüv

ə

 salma gücü, k

ə

ndir

ə

 salda gücü. 

k

ə

nidiv

ə

 güv

ən, işivə

 

işən, baxdın çaparaq yetə

r

. (k

ə

nidiv

ə

 güv

ə

nib, 

gördüyün işə

 

inansan, baxdın çaparaq yetişə

r). 

k

ə

pp

ə

d

ə

 

yaşan, saray bəğə

nm

ə

z. 

(k