«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»
Yüklə 10,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 15.3-rasm. KMB muhitida ma’lumotlar bazasining shakllanisbi, faollasbuvi va faoliyat yuritish texnologiyasi 15.2.
|
sozlovchi
to‘plamlarning ko‘p tegishli tartibga soluvchi statistik vazifaning qo‘yilishi ADP kirish tilining shakllantirilgan bayonidan iborat. Dasturiy modullaming an’anaviy majmuasi va dasturiy ta’minlanishini yaratish va faoliyat yuritishning yuqorida bayon qilingan tamoyili asosida qo‘llanilayotgan ADPda tartibga soluvchi vazifalar, modullami echishni to ‘liq amalga oshiruvchi quyidagi namunaviy dasturlar ishlab chiqilgan: • birlamchi hisobotlami kiritish, nazorat qilish va yozish; • birlamchi hisobotlarga tuzatishlar kiritish; • m a’lumotlami shakllantirish; • yig‘ma hisobotlami bosib chiqarish. Tartibga soluvchi vazifalami echishda ADP dasturiy modellari va sozlovchi massivlaming o‘zaro aloqasi 15.3-rasmda berilgan. ADP asosida yuzga yaqin tartibga soluvchi statistik vazifalami avtomatlashtirilgan holda echish uchun tizimli va mahalliy AEIChning ishchi loyihalari ishlab chiqilgan va tadbiq etilgan. Ushbu paketlar tufayli mehnat xarajatlari 2-3 martaga qisqaradi va yaqin AEIChlami loyihalashtirish uchun qiymatiy xarajatlar ancha kamayadi hamda statistik axborotlar ishlab chiqishning namunaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini ishlab chiqish hisobiga ulardan foydalanish ham soddalashtiriladi. 377 15.3-rasm. KMB muhitida ma’lumotlar bazasining shakllanisbi, faollasbuvi va faoliyat yuritish texnologiyasi 15.2. Axborotlar ni elektron usulda ishlab chiqish majmualari Turli sohalarda hal etiladigan statistik vazifalar foydalanuvchi nuqtai nazaridan tartibga soluvchi va so ‘rov (tartibga solin- maydigan) vazifalariga bo‘linadi. Tartibga soluvchi vazifalar deganda statistik hisobot m a’lumotlarini qo'm itaning tegishli darajasida ishlab chiqish vazifasi tushuniladi. Har bir tartibga soluvchi vazifa, qoidaga ko‘ra, statistik hisobotning b a’zi bir aniq shakli yoki bir necha shaklining shakllanishi bilan bog‘liq. Bunday vazifalam i echish uchun yaqin vaqtlarga qadar axborotlami elektron usulda ishlab chiqish majmualari (AEICH) 378 yordamida amalga oshiriladigan axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan keng foydalanilgan. Davlat statistika qo‘mitasida AEIChning ikki turi faoliyat yuritmoqda, ular shartli ravishda tizimli va mahalliy AEICH deb ataladi. Hozirgi vaqtda AEIChdan foydalanish asosan tizimli xarakterga ega, bu bir qator sabablar bilan belgilanadi: Birinchidan, tartibga soluvchi vazifalarni echishda Davlat statistika qo‘mitasining turli darajadagi hisoblash qurilmalari ishtirok etadi. Ikkinchidan, AEIChning faoliyat yuritish texnologiyasi statistik hisobotlar quyi darajadagi korxonalar va tashkilotlardan birlamchi hisobotlami kelib tushishidan boshlab, Davlat statistika qo‘mitasning yuqori darajada yig‘ma hisobotlami (jadvallami) ishlab chiqishiga qadar bo‘lgan barcha bosqichlami qamrab oladi. Bunda har bir keyingi darajadagi texnologiya oldingi darajadagi texnologiyaning mantiqiy davomi bo‘ladi. Davlat statistika qo‘mitasida AEICH loyihalashtirishni avtomatlashtirish uchun m o‘ljallangan turli xildagi paketlar keng qo‘llaniladi. Ulami ishlab chiqish asosiga quyidagilar kiritilgan: a) turli tartibga soluvchi vazifalar uchun m a’lumotlami ishlab chiqishni ta’minlovchi dasturiy modullaming yagona majmuasidan foydalanishga asoslangan tashkiliy uslubiyot birligi; b) axborotlami ishlab chiqishda iqtisodchilar, operatorlar mehnatining eng kam sarflanishi va SHK resurslaridan oqilona foydalanishga ega iqtisodiy texnologiya; v) vazifalar parametrlariga qayta dasturlamasdan ayrim o ‘zgartirishlami kiritish imkoniyatini asoslab beruvchi statistik vazifalar qo‘yilishidagi o ‘zgarishlar va qo'shimchalarga nisbatan dasturiy ta’minlanishning mosligi va k o ‘p variantligi; g) barcha tartibga soluvchi vazifalar uchun m a’lumotlar ishlab chiqish jarayonlarini qurishning yagona uslubiyotini asoslab beruvchi turlarga ajratish va bir shaklga keltirish; d) axborotlardan ko‘p marta va ko‘p vazifali foydalanish maqsadida ulami hisoblash tizimiga bir marta kiritishni asoslab beruvchi m a’lumotlami ishlab chiqishning integratsiyasi. 379 Axborot xizmati ko‘rsatish vazifalarini echish uchun axborot- kommuni-katsiya texnologiyalarining ikki turi: Yüklə 10,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|