Axborot texnologiyalari evolutsiyasi Reja

---

Axborot texnologiyalari evolutsiyasi
Reja: 
1. 
Axborot texnologiyalari evolyutsiyasi – axborot texnologiyalari taraqqiy etishining 
asosiy bosqichlari. 
2. 
Axborotlarni taqdim etish tizimlarining rivojlanishi 
3. 
Axborot texnologiyalarining rivojlanish tendensiyasi. 
Tayanch tushunchalar: Axborot texnologiyalari evolyutsiyasi, rivojlanish tendensiyasi, 
taqdim etish tizimlari 
Axborot texnologiyalari taraqqiy etishining asosiy bosqichlari 
Axborot texnologiyasining rivojlanishi bir nechta bosqichlarni o„z ichiga oladi. XIX asrning 
ikkinchi yarimigacha axborot texnologiyasining asosini pero, siyohdon va buxgalteriya daftari 
tashkil etgan (qo„l axborot texnologiyasi). 
Kommunikatsiya (aloqa) paket (rasmiy hujjatlar solingan konvert) yuborish orqali amalga 
oshirilar edi. Axborotni qayta ishlash mahsuldorligi o„ta past bo„lib, har bir xat alohida, qo„lda 
ko„chirib olingan. Qaror qabul qilish uchun bir-biriga qo„shiladigan hisob-kitobdan boshqa 
axborot ham bo„lmagan. 
“Qo„l” axborot texnologiyasi o„rniga XIX asr oxirida “mexanik” texnologiya kirib keldi. Yozuv 
mashinasi, telefon, diktafonning kashf etilishi, jamoa pochtasi tizimining takomillashuvi – bular 
bari avvaliga axborotni qayta ishlash texnologiyasida, so„ng ish mahsuldorligida sezilarli 
o„zgarishlar yuz berishiga zamin bo„ldi. Mohiyatan, mexanik texnologiya mavjud muassasalarda 
tashkiliy tarkibining shakllanishiga yo„l ochib berdi. XX asrning 40-60 yillarida “elektr” 
texnologiyasi paydo bo„lib, u echib almashtiriladigan elementlarga ega elektr yozuv 
mashinkalari, oddiy qog„ozdan foydalanuvchi nusxa ko„chirish mashinasi, portativ 
diktafonlardan iborat edi. Aynan shu vositalar hujjatlarni qayta ishlash sifati, soni va tezligini 
oshirish hisobiga boshqarish faoliyati yaxshilandi. Ko„pgina zamonaviy muassasalar «elektr» 
texnologiyasiga asoslanadi. 
1960 yillarning ikkinchi yarmidan esa “elektron” (yoki “kompyuter”) texnologiyasi yuzaga kela 
boshladi va axborotning shaklini emas, mazmunini o„zgartirishga urg„u berila boshlandi. 
Ma‟lumki, boshqaruvning axborot texnologiyasi axborotni qayta ishlash bo„yicha eng kamida 
quyidagi muhim uchta tarkibiy qismga ega bo„lishi lozim: hisobga olish, tahlil va qaror qabul 
qilish. Bularni kompyuterlarda amalga oshirish tobora murakkablashib bormoqda. Chunki, o„zida 
sanoqsiz ma‟lumotlarni jamlagan “qog„ozlar dengizi” tobora kengayib bormoqda.