Azərbaycan Coğrafiyası Fənni Üzrə Kollokvium Suallarının Cavabları
SUAL 5. Müasir Azərbaycan Respublikası Dünya xəritəsində
Yüklə 0,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
SUAL 5. Müasir Azərbaycan Respublikası Dünya xəritəsində.
Müasir Azərbaycan Respublikasının sahəsi 86,6 min kv.km,paytaxtı Bakı şəhəri olmaqla şimaldan cənuba 400 km, qərbdən-şərqə 500 km məsafədə uzanaraq 38°25´-41°55´ şimal enlikləri ilə 44°50 ´-50°51 ´ şərq uzunluqları arasında Ön Qafqazda yerləşməklə 3472 km dövlət sərhədlərinə malikdir. Onun Xəzər dənizində Bakı və Abşeron arxipelaqları da olmaqla ərazisinin 60%-dən çoxu dağlıq relyefə malik olmaqla 18% ərazisi isə dəniz səviyyəsindən alçaqda yerləşir. Relyefin orta hündürlüyü 657 m təşkil edir. İqlimində 4 aparıcı iqlim tipi,mütləq maksimal t 44°C mütləq minimal t-33°C olmaqla 65% subtropik,33% mülayim iqlimlə səciyyələnir. Atmosfer yağıntıları 96-2767 mm arasında dəyişərək 33665 km ümumi uzunluğu olan 8359 çay, 5,1 kub km.ehtiyatı olan yeraltı sular, 4500- dən artıq ali bitki növü, 2,7 trln kub m təbii qaz ehtiyatı, 3-13 mlrd t neft ehtiyatı,dünyada 2-ci ahtiyatlı alunit yataqları mövcuddur. Azərbaycan Respublikasına (ümumxalq səsverməsi yolu ilə 5 ildən bir seçilən Prezident idarə edir, ali qanunverici orqan Milli Məclis, İcraedici orqan Nazirlər Kabinetidir. Ölkədə respublika idarəetmə üsulu mövcuddur.Onun Dövlət rəmzlərindən olan 3 rəngli bayrağı,gerbi,dövlət himnə,dili,pul vahidi vardır. Dövlət Bayrağı Respublika müstəqilliyinin simvoludur.Onun üzərindəki bərabər plçüyə malik mavi zolaq türkçülüyün, qırmızı zolaq müasirliyin və demokratiyanın ,göy zolaq isə islamçılığın rəmzləridir. Bayraq üzərində yerləşən ay və ulduz xoşbəxtliyin, firavanlığın,əminaman - lığın rəmzləridirsə , Dövlət Gerbi azadlığın və müstəqilliyin rəmzini əks etdirir. 27 may 1992-ci ildə qəbul edilmiş sözləri Əhməd Cavadın, musiqisi Üzeyir Hacıbəyovun olan Dövlət Himni Azərbaycan Respublikası dövlətinin müstəqilliyinin və milli birliyinin müqəddəs simvoludur. 8 guşəli ulduz isə ərəb- əks əlifba ilə Azərbaycan sözünü andırır.
2 mart 1992-ci ildən BMT-nin, 10 iyul 1992-ci il ATƏT-in , 25 yanvar 2001-ci ildən Avropa Şurasının, 24 sentyabr 1993-cü ildən MDB-nin üzvü olan Azərbaycan Respublikası şimaldan RF ilə -390 km, şimal-qərbdən Gürcüstanla - 480 km, Qərbdən Ermənistanla -1007 km, Cənubdan İranla-765 km, cənubi- qərbdən Türkiyə ilə -15 km, Xəzər dənizi ilə-825 km məsafədə sərhədlənir. Azərbaycan Respublikası 5 təbii vilayətə, 19 fiziki-coğrafi rayona, 10 iqtisadi-coğrafi rayona ayrılmaqla 66 inzibati rayona, 78 şəhərə, 262 sayda qəsəbəyə, 4255 kənd yaşayış məntəqəsinə, habelə 1 Muxtar Respublikaya malikdir. Müasir Azərbaycan Respublikası dövlət müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra bütün iqtisadi-siyasi sahələrdə öz suveren hüquqlarını gerçəkləşdirməyə və müstəqil siyasət yeritməyə başlamaqla onların aparıcı istiqamətlərini müxtəlif mülkiyyət formaları əsasında yaradılan iqtisadi sistem, bazar münasibətlərinə keçid və dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya təşkil etməkdədir. Get-gedə Azərbaycan Respublikası ölkənin sosial-iqtisadi inkişafında tarizdə dörülməmiş naaliyyətlərə, neft və qeyri-neft sektorunda irəliləyişlərə malik olmuş, habelə dünyada tanınan ölkəyə çevrilmişdir. İqtisadiyyatın bütün sahələrində aparılan islahatlar , qısa zaman kəsiyində insan kapitalının inkişafına, ölkədə yoxsulluq və işsizlik səviyyəsinin minimuma endirilməsinə, sosial infrastrukturun inkişafına, dövlət büdcəsindən sosial sahələrin inkişafına ayrılan maliyyə vasaitlərinin daha da artırılması hesabına əhalinin həyat səviyyəsinin davamlı yüksəldilməsinə imkan yaratmışdır. 2014-cü il 7-si iyula qədər Azərbaycan Respublikasının xarici ölkələrdə 57 səfirliyi, Beynəlxalq təşkilatlar yanında 5 daimi nümayəndəliyi, 9 baş konsulluğu, 7 təmsilçilik ofisi, 5 fəxri konsulluğu fəaliyyət göstərirsə, Azərbaycan Respublikasında isə xarici ölkələrin 58 dövlət səfirliyi, 4 baş konsulluğu, 10 fəxri konsulluğu, 20 beynəlxalq təşkilatın nümayəndəliyi fəaliyyət göstərməkdədir.
|