SUAL3. Azərbaycan Respublikası iqliminin qısa şərhi.
Azərbaycan
Respublikasında
təsərrüfat
sahələrinin
inkişafı
və
yerləşdirilməsində,insanların məskunlaşmasında və əmək fəaliyyətlərində heç də
az əhəmiyyət kəsb etməyən təbii amillərdən biri də hava, külək,temperatur, günəş
radiasiyası, atmosfer təzyiqi,işıq,bulud, atmosfer yağıntısı,rütubət,ildırım
çaxması,şımşək elementlərini çzündə birləşdirən müəyyən ərazi üçün xarakter olub
çoxillik hava rejimi sayılan iqlim amilidir.Yaxşı haldır ki, Azərbaycan
Respublikası Yer Kürəsinin subtropik və mülayim iqlim qurşaqlarının təmasında
yerləşərək 65% subtropik, 33% mülayim, 2% yerli və cənubdan sızıb gələn tropik
hava kütlələrinin təsirindən formalaşan iqlim növü və 9 iqlim tipləri ilə xarakterizə
olunur.Ölkədə havanın maksimal temperaturu Culfada +44°C, minimal
temperaturu Naxçıvanda -37°C (1933-cü ildə),atmosfer yağıntıları 90-2767mm
(1959-cu ildə Gərgilanda), günəş radiasiyası 120-160 kkal kv/sm, illik günışli
saatların miqdarı 1800-2900 saat/il,fəal temperaturun həddi 4500-5000°C-ə
çatması müşahidə edilir.
Azərbaycan Respublikası iqliminin formalaşmasında ölkənin coğrafi
mövqeyi, relyefi, Xəzər dənizi, Böyük Qafqaz dağlarının şimaldan yerləşməsi,
beləliklə 8 növ hava kütlələri və atmosfer dövranı fəal iştirak edir.
|