Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti Tarix və Coğrafiya Fakültəsi Orta Əsrlər Tarixi

Norveç XII əsrin sonu – XIII əsrdə.

Feodal münasibətlərinin inkişafı ilə ictimai mübarizədə kəskinləşdi. Bu mübarizə çox vaxt krala və onu müdafiə edən qulluqçu əyanlara qarşı çıxış formasını alırdı. ən böyük hadisə

Norveçdə baş vermiş vətəndaş müharibələri oldu.		Birinci	mərhələdə bu mübrizə taxt-tac
iddiaçılarının mübarizəsindən ibaret idi.	Lakin çox çəkmədən, bir tərəfdən cəmiyyətin
kəndli dövləti qüvvətləndirməkdə marağı	olan	feodallaşmış		elementləri	və	qulluqçu
əyanlar , digər tərəfdən isə , artmaqda olan istismardan			əzab	çəkən məzlum		kəndli
təbəbqələri bu mübarizəyə getdikcə daha fəal surətdə qarışmağa başladılar.					1174-cu		ildə
birgebeynerlər üsyanına fırıldaqçı Sverrir	başçıliq etdi.		Birgeynerlərn- yoxsullar				onun

qələbəsi ilə öz vəziyyətlərini yaxşılaşdıracalarına umid edirdilər. Lakin Sverrir (1184 – 1202) hakimiyyətə gəldikdən sonra iri torpaq sahiblərinin qqulluq adamlarının mənafeyinə uyğun siyasət yeritməyə başladı. Həmin iri torpaq sahibləri - qulluq adamları içərisində birgebeynerlər içərisindən çıxmışla vardır ki, bunlarda mübarizənin gedişində həmin mövqeyə qalxmışlar. Kilsə üzərində kralın ali hakimiyyətini bərqərar etməyə çalışan Sverrirlə ruhanilər arasında mübarizə o qədər şiddətləndiki papa kralı kilsədən kənar etdi, papa fərmanı ilə Norveçdə dini ayinlər qadağan olundu. Sverrir də, öz növbəsində, papanı müdafiə edən ali ruhaniləri Norveçdən qovdu. Kəndli üsyanları ara vermirdi. Çünki

feodallaşma prossesi və kəndlilərin müflisləşməsi müharibələr dövründə sürətlənmişdi. Xalq hərəkatı və , ancaq əski əyanlar və kilsə xadimləri Sverririn varisləri ilə barışdıqdan və yeni feodal sahibləri ilə birlikdə kral hakim iyyəti ətrafına toplaşdıqdıqdan sonra yatırıldı. Norveçdə kral hakimiyyəti XIII əsrdə kral Maqnus Qanuninin zamanında möhkəmləndi. O 1274 -cu ildə birinci ümumnorveç hüquq toplusu xatırlatdı kı, bu da vilayət, qanunnamələrini əvəz etdi. Yerli idarə orqanlarına kraldan asılı torpaq sahibləri- kralın vassalları başçılıq etməyə başladı. Kəndlilər siyasi həyatda iştirak etməkdən kənar oldular. Bununla belə, kilsə və dünyəvi torpaq sahibləri Norveç bondlarını şəxsi azadları qalıqlarından tamamilə məhrum edə bilməlidir. Norveçdə feodalizm zəif inkişaf etmişdi. Başqa skandinaviya ölkələrinə nisbətən isə daha zəif inkişaf etmişdi.