Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi nizami adina əDƏBİyyat institutu

S
S
a
a
l
l
i
i
d
d
ə
ə
 
 
Ş
Ş
ə
ə
r
r
i
i
f
f
o
o
v
v
a
a
 
 
 
 
88 
bir janrdır. Roman və mif süjetləri arasında paralel addım-
lama  prosesi  ədəbiyyatda  yeni  janrın  yaranmasına  səbəb 
oldu.  Roman-mif  janrının  ilk  nümunələri  C. Coys, 
T. Mann,  F. Kafka,  Q. Markes  yaradıcılığında  özünü  gös-
tərdi.  Y. Lotman,  E. Meletinski  və  digər  tədqiqatçılar  ro-
man-mifi yeni janr hadisəsi kimi qəbul etmişdilər. Roman-
mif  kimi  qələmə  alınmış  əsərlərin  əksəriyyətində  genetik 
yaddaşa söykənən karnaval texnikası izlənilir. 
Roman-antimif  janr  formasına  aid  olan  Kəramət  Bö-
yükçölün «Çöl» əsərində Koroğlu obrazı dekonstruksiyaya 
edilir. Müəllifi tərəfindən romanın adı dastandakı baş qəh-
rəman Koroğlu obrazının adı ilə adlandırılıb. K. Böyükçöl 
əsərində təsvir etdiyi Koroğlu folklor dünyasının qəhrəma-
nı Koroğlu deyil (qeyd etmək lazımdır ki, əsərdə Koroğlu-
dan  başqa  Halaypozan,  Sarı  donlu  Selcan  xatun  və  digər 
dastan qəhrəmanları var), o, dastandan qopub gələn qəhrə-
man deyil, sadəcə adındakı simvolik məna ilə reallığı təs-
vir  edən  bir  obraz  kimi  yaddaşlara  hopur.  Müəllifin  sar-
kazmla qələmə almış olduğu bu əsərdə Koroğlu öz dastan 
prototipi  Koroğlu  kimi  İstanbul,  Dərbənd  səfərləri  etmir. 
Böyükçölün  qələmə  aldığı  «müasir»  Koroğlu  «Urusyetə» 
səfər  edir.  Burada  Koroğlu  «Çənlibel»  supermarket  açır. 
«Müasir» Koroğlu sələfindən irəli gedərək Amerikaya, qı-
sası Vaşinqtona səfər edir. Prezident Puşla (Buş) görüşərək 
İraq məsələləri ətrafında müzakirələr aparır. 
İlqar  Fəhmi  Koroğlu  və  Cəlalilər  hərəkatı  haqqında 
yazdığı «Qarğa yuvası» əsərində mifikləşmiş Koroğlu ob-
razına  müraciət özünü qabarıq göstərir. İ. Fəhminin  «Qar-
ğa  yuvası»  əsəri  bəzi  tədqiqatçılar  tərəfindən  yarımtarixi 
roman adlanır. Əsərin yarımtarixi roman olmasının səbəbi 
nədir? «Qarğa  yuvası»nda  yazar tərəfindən tarixi həqiqət-

---