Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Qarnizon və qarovul xidmətləri nizamnaməsinin təsdiq edilməsi haqqında

IX fəsil.

Qarovul nəfərlərinin hüquqları və vəzifələri

 

Qarovul rəisi

Ümumi vəzifələr

 

130. Qarovul rəisi qarovula tapşırılmış obyektlərin mühafizəsinə və müdafiəsinə, qarovulun şəxsi heyətinin döyüşə hazırlığına, onların düzgün xidmət etməsinə, hasarların, avadanlığın və aparatların, nəqliyyat vasitələrinin, postlarda və qarovul otağında rabitə, siqnalizasiya və yanğınsöndürmə vasitələrinin, həmçinin siyahıya uyğun qarovul otağında olan döyüş sursatının və digər əmlakın saxlanmasına və sazlığına cavabdehdir.

131. Qarovul rəisinin şəxsən və ya qarovul heyəti ilə birlikdə mühafizə olunan obyektlərə, saatdarlara, yaxud qarovul otağına aşkar basqın edildiyi hallarda xəbərdarlıq etmədən silah işlətmək hüququ vardır.

Bundan əlavə, qarovul rəisinin həbs edilənlər arasında iğtişaşın qarşısını almaqdan ötrü və ya qaçan həbs edilənə qarşı silah işlətmək hüququ vardır. Belə hallarda o, silah işlətməzdən qabaq səslə və ya havaya atəş açmaqla əleyhinə silah işlədəcəyi şəxsləri xəbərdar etməlidir.

132. Qarovul rəisinin vəzifəsidir:

qarovulun məqsədini, qarovul rəisi üçün təlimatı və qarovulun bütün nəfərlərinin vəzifələrini bilmək;

qarovulun şəxsi heyətindən öz vəzifələrini yaxşı bilməyi və dəqiq yerinə yetirməyi, yüksək sayıqlıq və intizam tələb etmək;

qarovulun köhnə rəisindən postlar tabelini, postların yerləşmə sxemini, qarovul rəisi üçün təlimatı və başqa sənədləri, döyüş sursatı olan yeşikləri, onların möhürlərini və açarlarını, həmçinin rabitə, siqnalizasiya və yanğınsöndürmə vasitələrini siyahı ilə qəbul etmək;

qarovulun köhnə rəisi ilə birlikdə təlimatda göstərilən mühafizə olunan ən mühüm əhəmiyyətli obyektləri xaricdən nəzərdən keçirməklə onların işıqlandırılmasını, hasarlarının və səngərlərinin saz olmasını, həmçinin qarovul otağını və hauptvaxtın vəziyyətini şəxsən, mühafizə olunan başqa obyektlərin vəziyyətini isə dəyişdiricilər və ya öz köməkçisi vasitəsilə yoxlamaq;

postlarda, mühafizə olunan obyektlərin hasarlarında, texniki mühafizə və siqnalizasiya vasitələrində aşkar edilmiş bütün nasazlıqlar haqqında postlar cədvəlində qeydlər etmək;

müəyyən edilmiş vaxtda növbəni postlara göndərmək, dəyişdiricilərin və qarovul nəfərlərinin öz vəzifələrini bilməsini yoxlamaq və onlara hər postda xidmət yerinə yetirmənin xüsusiyyətlərini xatırlatmaq;

ehtiyat qrupların döyüşə daim hazır olmasına, nəqliyyat, mühafizə, siqnalizasiya və rabitə vasitələrinin, qarovulun şəxsi heyətinin silahlarının və döyüş patronlarının sazlığına, təhlükəsizliyi gözləməklə silahların doldurulması və boşaldılması qaydalarına riayət edilməsinə, həmçinin qarovulun postlara gedən bütün nəfərlərində olan yandırıcı və papirosçəkmə ləvazimatının qarovul otağına qoyulmasına diqqət yetirmək;

qarovul otağında müəyyən edilmiş qayda-qanunu saxlamaq (229-240-cı maddələr);

hər dəfə növbə postlardan qayıtdıqdan sonra qarovulun şəxsi heyətini ehtiyat qruplarına ayırmaq və təlimatın göstərişlərinə uyğun onlara mühafizə olunan obyektlərə və ya qarovul otağına basqını dəf etmək və yanğınsöndürmə halları üçün tapşırıqlar vermək;

sutkada iki dəfədən az olmayaraq (bir dəfə gecə) saatdarların xidmət yerinə yetirmələrini, mühafizə olunan obyektlərin və hasarların vəziyyətini, rabitə, siqnalizasiya və yanğınsöndürmə vasitələrinin sazlığını postlar cədvəlində müvafiq qeydlər etməklə şəxsən yoxlamaq;

saatdarların xidmət yerinə yetirmələrini yoxlamaq üçün öz köməkçisini və dəyişdiriciləri vaxtaşırı göndərmək;

saatdar çağırdıqda və ya ondan müəyyən olunmuş vaxtda xidməti yerinə yetirməsi haqqında məlumat (siqnal) alınmadıqda, dərhal dəyişdiricini (öz köməkçisini) göndərmək və ya şəxsən posta getmək;

bu Nizamnamənin 140 və 141-ci maddələrini rəhbər tutaraq qarovul otağına icazəsi olan şəxslərdən başqa heç kimi buraxmamaq;

tutulub saxlanan şübhəli şəxslərlə qısa sorğu keçirmək, zərurət olduqda isə axtarış aparmaq və onlar haqqında qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə dərhal məlumat vermək;

qarovul heyətindən xəstələnənləri qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinin və ya onun köməkçisinin icazəsi ilə hərbi hissəyə, yaxud yaxınlıqda yerləşən müalicə müəssisəsinə göndərmək, qarovullar (hərbi hissə) növbətçisi vasitəsilə onların dəyişdirilməsini tələb etmək;

qışda şəxsi heyətin donmasının qarşısını almaqdan ötrü tədbirlər görmək;

saatdarın silah işlətdiyi hər bir halı yerindəcə araşdırmaq və bu barədə qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə dərhal məlumat vermək;

qarovulun dəyişdirilməsi haqqında və dəyişdirilmə zamanı gözəçarpan bütün nasazlıqlar barəsində qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə telefon vasitəsilə məlumat vermək.

133. Postda saatdar dəyişdirildiyi zaman hər hansı bir nasazlıq aşkar edilərsə, qarovul rəisi çağırışla posta gəlməli, nasazlığın səbəbini və xarakterini müəyyən edərək, saatdarın dəyişdirilməsi üçün əmr verməli, postda aşkar edilmiş nasazlıq barəsində qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə dərhal məlumat verməlidir.

134. Qarovul heyətindən hər hansı şəxs tərəfindən vəzifə borcu yerinə yetirilmədikdə, yaxud o, başqa nalayiq hərəkət etdikdə, qarovul rəisi zəruri tədbir görməli və bu barədə qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verməlidir. Nalayiq hərəkət bölmədə təhlil edilir.

135. Qarovul rəisi qəflətən xəstələndikdə bu barədə qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verməli sonra onun göstərişi ilə hərəkət etməlidir.

Dəyişdiricilərdən biri qəflətən xəstələndikdə qarovul rəisi onun vəzifəsini öz köməkçisinə həvalə etməli, yaxud özü şəxsən icra etməli və bu barədə qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verməlidir.

136. Qarovul rəisi qarovulu «Silaha» aşağıdakı hallarda çağırmağa borcludur:

mühafizə olunan obyektlərə, saatdarlara, qarovul otağına basqın və ya texniki mühafizə vasitələri ilə müvafiq siqnallar daxil olduqda;

həbs edilənlər arasında iğtişaş baş verdikdə və onların qaçmasının qarşısını almaqdan ötrü;

mühafizə olunan obyektlərdə və ya qarovul otağında yanğın, ya da təbii fəlakət təhlükəsi baş verdikdə;

qarnizonda (düşərgədə, hərbi hissədə) həyəcan elan edildikdə;

qarovulu yoxlayan şəxslər əmr etdikdə (241 və 242-ci maddələr).

Daxili qarovul ümumalay (ümumbriqada) axşam yoxlanışı zamanı da «Silaha» çağırılır.

Qarovulu «Silaha» çağırmaq üçün qarovul rəisi «Qarovul-Silaha» komandası verir. Bu komanda ilə şəxsi heyət 235-ci maddədə göstərildiyi kimi hərəkət edir.

137. Saatdarlara, saatdarların mühafizə etdikləri obyektlərə və ya qarovul otağına basqın edildikdə, qarovul rəisi təlimata görə hərəkət etməli və şəraitdən asılı olaraq, basqını dəf etmək üçün tədbir görməli, basqın haqqında qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə dərhal məlumat verməlidir.

Qarovul rəisi zərurət olduqda ehtiyat döyüş patronları, qumbaralar və onların partladıcıları olan yeşikləri açır. Yeşiklərdən götürülən döyüş sursatı haqqında akt tərtib edilir. Akt blankları əvvəlcədən hazırlanır və yeşiklərdə ehtiyat döyüş sursatı ilə birlikdə saxlanılır.

138. Əgər mühafizə olunan obyektlərin və ya qarovul otağının yaxınlığında ictimai asayiş pozularsa, qarovul rəisi onun bərpa olunmasından ötrü qarovulun qüvvəsindən istifadə etməli və bu barədə qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə dərhal məlumat verməlidir.

139. Mühafizə olunan obyektdə və ya qarovul otağında yanğını söndürmək üçün qarovul rəisi qarovulun qüvvəsindən istifadə etməli, eyni vaxtda yanğınsöndürmə komandasını çağırmalı və əmlakı xilas etmək üçün tədbir görməli, baş vermiş hadisələr haqqında qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə dərhal məlumat verməlidir.

Texniki ərazidə və ya mühafizə olunan obyektin yaxınlığında yanğın baş verdikdə, qarovul rəisi bu barədə qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verməli və onun göstərişi ilə hərəkət etməlidir.

Mühafizə olunan obyektdə təbii fəlakət təhlükəsi gözlənilən hallarda qarovul rəisi dərhal qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə və mühafizə olunan obyektin rəisinə məlumat verməli, mühafizə olunan əmlakı xilas etməkdən ötrü tədbir görməlidir.

Saatdarların həyatı yanğın və ya daşqın təhlükəsinə məruz qaldıqda, qarovul rəisi onlara elə təhlükəsiz yerlərə keçməyi əmr edir ki, onlar oradan mühafizə olunan obyektə nəzarəti davam etdirə bilsinlər, təhlükə sovuşandan sonra isə onları əvvəlki yerlərinə qaytarır.

140. Qarovul rəisi ancaq tabe olduğu (98-ci maddə) və onların müşayiət etdikləri şəxsləri, həmçinin qarovul təyin olunan bölük (batareya) komandirinin bütün birbaşa rəislərini, əgər onları üzdən tanıyırsa, qarovul otağına maneəsiz buraxır.

Bu şəxslərin qarovul otağına gəlməsi haqqında qarovul rəisi qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verməlidir.

Qarovul rəisi başqa şəxsləri qarovul otağına onların gəlişinin məqsədini, müvafiq sənədlərə əsasən gələnin şəxsiyyətini və onların buraxılış vərəqəsi olmasını müəyyən edəndən sonra buraxa bilər.

242-ci maddədə adları çəkilmiş rəislərin göstərişi ilə qarovulu yoxlamaq üçün gəlmiş şəxslər qarovul otağına ancaq qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinin və ya onun köməkçisinin (əgər qarovul ona tabedirsə, hərbi hissə növbətçisi köməkçisinin) müşayiəti ilə buraxıla bilər.

Qarovulu yoxlamaqdan ötrü gəlmiş öz hərbi hissəsinin zabitləri qarovul rəisi tərəfindən daxili qarovulun qarovul otağına onların şəxsi vəsiqəsinə və qarovulu yoxlamağa hüquq verən birdəfəlik vəsiqəyə əsasən buraxılırlar.

Qarovul rəisi düzgün tərtib olunmamış sənədlərlə gəlmiş şəxsləri saxlamalı, dərhal onlar haqqında qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verməli və sonra onun göstərişi ilə hərəkət etməlidir.

Qarovul rəisi qarovul otağına qarovulu yoxlamaq məqsədilə gəlmiş şəxslərin gəlişindən başqa, hər bir buraxılış haqqında postlar cədvəlinə qeyd etməlidir.

Qarovullar dəyişildiyi zaman qarovul otağına və mühafizə olunan obyektlərə qarovulu yoxlamaq məqsədilə gəlmiş şəxslərdən başqa heç kəs buraxılmır.

141. Qarovula qarovul rəisinin tabe olduğu şəxslər və ya onların birbaşa rəisləri, qarnizon qarovuluna isə həmçinin öz hərbi hissəsinin komandiri gəldikdə, qarovul rəisi onlara raport verir, məsələn:«Yoldaş general-mayor. Qarovulda xidmətim zamanı heç bir hadisə baş verməmişdir (və ya baş verib filan-filan). Qarovul rəisi leytenant Məmmədov». Qarovul rəisi raport verdiyi zaman qarovul otağında qarovulun oyaq növbəsi silahları götürmədən və xüsusi komanda olmadan «farağat» vəziyyəti alır.

Qarovul otağına hərbi rütbəcə qarovul rəisinə bərabər, yaxud ondan böyük başqa şəxslər gəldikdə, qarovul rəisi gələnə yaxınlaşır və özünü təqdim edir, məsələn: «Yoldaş mayor. Qarovul rəisi leytenant Mirzəyev», sonra 140-cı maddədə göstərildiyi kimi hərəkət edir.

142. Qarovul rəisi qarovulun tabe olduğu rəislər adından başqaları vasitəsilə sərəncam aldıqda, onlardan parolu soruşmalıdır. Aldığı sərəncamın düzgünlüyünə şübhə etdikdə, qarovul rəisinin hüququ var ki, onun düzgünlüyünü özünün əlverişli hesab etdiyi hər hansı vasitə ilə yoxlasın.

143. Ümumalay (ümumbriqada) axşam yoxlanışı keçirilərkən, qarovul rəisi göstərilən vaxtda qarovulu «Silaha» çağırır və onu qarovul otağının qarşısında sıraya düzür.

Orkestr «Şəfəq» ifa etməyə başladığı zaman qarovul rəisi «Farağat» komandası verib sırada öz yerində dayanır. Tapança ilə silahlanmış qarovul rəisi sıraya durduqdan sonra sağ əlini baş geyiminə yapışdırır və orkestr Azərbaycan Respublikasının Dövlət himnini ifa edib qurtardıqdan sonra onu aşağı salır.

Orkestr himni ifa edib qurtardıqdan sonra qarovul rəisi qarovulu qarovul otağına aparır.

144. Qarovul rəisinə qadağan edilir:

saatdarları dəyişmək, onların xidmətini yoxlamaq üçün və ya saatdarlar çağırdıqda, həmçinin mühafizə olunan obyekt rayonunda hər hansı hadisə və ya təbii fəlakət baş verdiyi hallar istisna olmaqla, qarovul otağından çıxıb getmək (qarovul otağından çıxıb getdikdə, öz əvəzinə köməkçisini, o da olmadıqda, dəyişdiricini və ya qarovul nəfərlərindən birini qoymalıdır);

telefonla şəxsi danışıq aparmaq;

qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinin icazəsi olmadan qarovul heyətindən kimisə buraxmaq;

saatdarların dəyişilməsi üçün postlar cədvəlində nəzərdə tutulmuş qaydanı qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinin icazəsi olmadan pozmaq;

qarovulun təminatı üçün ayrılmış nəqliyyat vasitələrindən təyinatına uyğun olmayaraq istifadə etmək.

 

Hərbi hissənin (birləşmənin) Döyüş bayrağının mühafizəsi üzrə qarovul rəisinin xüsusi vəzifələri

 

145. Qarovul rəisi hərbi hissənin (birləşmənin) Döyüş Bayrağının mühafizəsi üçün xüsusi məsuliyyət daşıyır.

Qarovul dəyişdirildikdə, o, köhnə qarovul rəisindən möhürlənmiş çexolda və ya şüşəli şkafda saxlanan Döyüş Bayrağını şəxsən qəbul etməli və bu zaman çexolun (şkafın) və möhürün sazlığını, eləcə də möhürü onun özündə olan izi ilə tutuşdurmaqla yoxlamalıdır. Çexolun (şkafın) və möhürün sazlığına əmin olduqdan sonra o, dəyişdiriciyə və saatdara Döyüş Bayrağını mühafizə etmək üçün qəbul etməyi əmr edir.

146. Qarovul rəisi Döyüş Bayrağını çıxarmaqdan ötrü ona hər dəfə hərbi hissə (birləşmə) komandirinin imzaladığı icazə vərəqəsi təqdim edildikdə, Döyüş Bayrağını ancaq hərbi hissə (birləşmə) qərargahı rəisinə və ya onun köməkçisinə (müavininə) verir.

Qərargah rəisi və ya onun köməkçisi (müavini) Döyüş Bayrağını qəbul edib çexolu açır. Döyüş Bayrağını çıxarır və qarovul rəisinin iştirakı ilə postlar tabelinə uyğun ordenlərin, orden lentlərinin, qumaşın, ucluğun və ağacın yerində olmasını və vəziyyətini yoxlayır. Bundan sonra qarovul rəisi postlar cədvəlində qeyd edir, məsələn: «Hərbi hissənin Döyüş Bayrağı filan ildə, ayda, gündə, saatda, filan ordenlərlə və orden lentləri ilə - №-li icazə vərəqəsinə əsasən verildi».

Döyüş Bayrağını qəbul etmiş zabit və qarovul rəisi bu qeydin altında imza edirlər. Yazılı icazə vərəqəsini qarovul rəisi özündə saxlayır.

Döyüş Bayrağı mühafizə edilmək üçün qarovula qaytarıldıqda, qarovul rəisi postlar tabelinə uyğun ordenlərin, orden lentlərinin, qumaşın, ucluğun və ağacın yerində olmasını və vəziyyətini yoxlayır, Bayrağın bayraqdar və ya assistentlər tərəfindən düzgün yığılmasına nəzarət edir. Çexol Döyüş Bayrağına geydirildikdən (Bayraq şkafa qoyulduqdan) və çexol (şkaf) gerbli möhürlə möhürləndikdən sonra qarovul rəisi möhürü onun özündə olan izi ilə tutuşdurub dəyişdiriciyə və saatdara Döyüş Bayrağını mühafizə etmək üçün qəbul etmək haqqında əmr verir. Döyüş Bayrağını mühafizə etmək üçün qəbul edəndən sonra qarovul rəisi postlar cədvəlində hansı ordenləri, orden lentlərini və hansı sayda qəbul etdiyi haqqında müvafiq qeyd edir; bundan sonra qarovul rəisi və Döyüş Bayrağını təhvil vermiş zabit həmin qeydin altında imza edirlər.

Qarovul dəyişiləndən sonra yazılı icazə vərəqəsi postlar cədvəli ilə birlikdə təhvil verilir.

Döyüş Bayrağı verildikdən sonra saatdar postdan çıxarılarsa, onun postdan çıxarılması və yenidən bu posta qaytarılması haqqında postlar tabelində müvafiq qeyd edilir.

147. Döyüş Bayrağının yanındakı post üçün təhlükə (yanğın və təbii fəlakət) yarandıqda qarovul rəisi şəxsən Döyüş Bayrağını xilas etməkdən ötrü tədbirlər görməlidir.

Qarovul rəisi hərbi hissənin Döyüş Bayrağı üçün yaranmış təhlükə və onun xilas edilməsi üzrə gördüyü tədbirlər haqqında hərbi hissə komandirinə dərhal məlumat verir və sonra onun sərəncamı üzrə hərəkət edir.

 

Saxlanclara (anbarlara) və parklara buraxılış zamanı qarovul rəisinin xüsusi vəzifələri

 

148. Qarovulun mühafizə etdiyi saxlanclara (anbarlara) buraxılış zamanı qarovul rəisinin vəzifəsidir:

təqdim edilmiş buraxılış vərəqəsini qarovul otağında olan müvafiq nümunə ilə tutuşdurmaq və gələnin şəxsiyyətini təsdiq edən sənədi yoxlamaq;

gələnin soyadının və vəzifəsinin qarovul otağında olan siyahıya uyğunluğunu yoxlamaq (112-ci maddə);

təqdim olunmuş möhürü (plombiri) qarovul otağında olan möhürün (plombirin) izi ilə tutuşdurmaq.

149. Təqdim edilmiş bütün sənədlər, həmçinin möhür (plombir) düzgün olduqda, qarovul rəisi gələnin saxlancları (anbarları) açmaqdan ötrü buraxılmasını dəyişdiriciyə əmr edir; təqdim edilmiş buraxılış vərəqəsini özündə saxlayır.

Qarovul dəyişildikdən sonra birdəfəlik buraxılış vərəqəsi postlar cədvəli ilə birlikdə təhvil verilir, həmişəlik buraxılış vərəqəsi isə mühafizə edilən obyektlər bağlanandan sonra təqdim edənə qaytarılır.

Qarovul rəisi postlar cədvəlində göstərilən tələblərə dəqiq əməl etməklə saxlanclara (anbarlara) daxil olmağa icazə verir. Qarovul rəisi tezalışan saxlanclara (anbarlara) ancaq postlar cədvəlində göstərilən ayaqqabılarla, neft lampası, odlu və soyuq silahları, ya da yandırıcı ləvazimatları olmayan şəxslərin buraxılmasına icazə verir. Bu, postlar cədvəlində də göstərilir.

150. Qarovul rəisi saxlancları (anbarları) açdıqda və ya bağladıqda bu barədə postlar cədvəlində qeyd edir, məsələn: «Filan ildə, ayda, gündə, saatda -- №-li buraxılış vərəqəsinə əsasən saxlanc (anbar, pul yeşiyi) açıldı (bağlandı)», bu qeydin altında saxlancı (anbarı) açmağa (bağlamağa) gəlmiş şəxslə birlikdə imza edir.

Hər hansı bir saxlanc (anbar) qarovulun dəyişilməsinə qədər mühafizə olunmaq üçün təhvil verilməyibsə, bu barədə təzə postlar cədvəlində qeydlər edilir və altında köhnə və təzə qarovul rəisləri imza edirlər, buraxılış vərəqəsi isə təzə qarovul rəisinə verilir.

151. Saxlanc (anbar) bir saatdan çox olmayan müddətə açılırsa, qarovul rəisi saatdarı postda saxlayır. Saxlanc (anbar) bir saatdan çox müddətə açılırsa, qarovul rəisi postlar tabelində göstərilən tələblərə uyğun hərəkət edir.

Saxlancın (anbarın) açıldığı müddət ərzində saatdarın postdan çıxarılması və onun yenidən həmin posta qaytarılması haqqında qarovul rəisi postlar cədvəlində müvafiq qeydlər edir.

152. Qarovul rəisi saxlanca (anbara) buraxılışa aşağıdakı hallarda icazə vermir:

buraxılış vərəqəsində göstərilən şəxs göstərilmiş gündə və saatda gəlmədikdə və ya müvafiq sənədləri olmadıqda;

siyahıda və ya buraxılış vərəqəsində göstərilən şəxsin əvəzinə başqası gəldikdə;

buraxılış vərəqəsi və ya şəxsiyyəti təsdiq edən sənəd düzgün tərtib edilmədikdə, möhürün izi ilə (plombirdə isə plombun izi ilə) və ya buraxılış vərəqəsi onun qarovul otağında saxlanan nümunəsi ilə uyğun gəlmədikdə.

Bütün göstərilən hallarda qarovul rəisi gələn şəxsi saxlayır, bu barədə postlar cədvəlində qeyd edir, qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verir, sonra isə onun göstərişinə əsasən hərəkət edir.

153. Qarovulların mühafizə etdikləri parklarda və ya maşınların (təyyarələrin, topların və digər döyüş texnikasının) dayandığı yerlərə 148-152-ci maddələrin göstərişlərinə əsasən buraxılmağa icazə verilir.

 

Hauptvaxt qarovulu rəisinin xüsusi vəzifələri

 

154. Hauptvaxt qarovulu rəisinin vəzifəsidir:

hauptvaxt rəisinin (hərbi hissə növbətçisinin) göstərişi ilə həbs kağızına, cinayət prosesini həyata keçirən orqanın qərarına əsasən hərbi qulluqçuları qəbul etmək, həbs edilənləri və tutulanları müvafiq kameralarda yerləşdirmək (4 saylı əlavə);

həbs edilənlərin kameralarının açarlarını özündə saxlamaq;

zərurət olduqda oyaq qarovul nəfərlərindən çıxarıcıya köməkçilər təyin etmək;

hərbi komendantın (qarovullar, hərbi hissə növbətçisinin) göstərişi ilə sərxoş halda hərbi intizamı pozduqlarına görə, həmçinin şəxsiyyətini təsdiq edən sənədləri olmadığına və ya düzgün tərtib edilmədiyinə görə tutulub müvəqqəti saxlananlar kamerasında yerləşdirilmiş hərbi qulluqçuları mühafizə üçün qəbul etmək;

köhnə qarovul dəyişilərkən kameralar üzrə həbs edilənləri hauptvaxt rəisinin (hərbi hissə növbətçisinin) imzaladığı adlar siyahısı üzrə şəxsən qəbul etmək;

qarovulun dəyişildiyi və xidməti zamanı divarların, tavanın, döşəmənin, pəncərələrin metal barmaqlıqların və s. bütövlüyünə diqqət verməklə həbs edilənlərin kameralarının vəziyyətini yoxlamaq;

həbs edilənlərin kameralarda hər gün səhər baxışını və axşam yoxlanışını keçirmək, onlarda icazə verilməyən əşyaların olub-olmamasını yoxlamaq; xəstələnənlər barəsində hauptvaxt rəisinə (hərbi hissə növbətçisinə) məlumat vermək; həbs edilənlər üçün müəyyən edilmiş gün nizam qaydalarına və onların saxlanması qaydasına dəqiq əməl edilməsinə diqqət yetirmək;

həbs edilənləri yalnız hauptvaxt rəisinin (hərbi hissə növbətçisinin) sərəncamı ilə işə, hamama və i.a. göndərmək; həbs edilənlər qayıtdıqdan sonra onlarda icazə verilməmiş əşyaların olub-olmamasını yoxlamaq; intizam qaydasında həbs edilmişlərin doldurulmamış silahla müşayiət olunmasını həyata keçirmək; cinayət prosesini həyata keçirən orqan tərəfindən həbs edilmiş şəxslər silahla müşayiət olunarkən konvoy nəfərinin silahı doldurmasını şəxsən yoxlamaq;

həbs edilənlər arasında baş vermiş iğtişaşın və onların qaçmasının qarşısını almaq məqsədilə qarovulu «Silaha» çağırmaq; zərurət olduqda qarovullar (hərbi hissə) növbətçisindən əlavə naryad göndərilməsini xahiş etmək;

xörəyin vaxtında gətirilməsinə və həbs edilənlərə paylanmasına diqqət yetirmək;

həbs edilənlərin xahişlərini, şikayətlərini (ərizələrini) və təkliflərini qəbul etmək və hauptvaxt rəisinə (hərbi hissə növbətçisinə) çatdırmaq;

qarovulda olan bütün çatışmazlıqlar və onların aradan qaldırılması üçün görülən tədbirlər barəsində hauptvaxt rəisinə və qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat vermək; baş vermiş hadisələr haqqında isə dərhal məlumat vermək.

155. Hauptvaxtda yanğın və ya hauptvaxtın yerləşdiyi rayonda təbii fəlakət baş verdikdə, qarovul rəisi qarovulu «Silaha» çağırmağa borcludur; dərhal yanğınsöndürmə komandasını çağırmalıdır, cinayət prosesini həyata keçirən orqan tərəfindən həbs edilmiş şəxsləri təhlükəsiz yerə çıxarmalı, onların mühafizəsini təşkil etməlidir, intizam qaydasında həbs edilənləri və tutulub saxlananları yanğın söndürülməsinə (təbii fəlakətlə mübarizəyə) və əmlakın xilas edilməsinə cəlb etməlidir; baş vermiş hadisələr haqqında qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə və hauptvaxt rəisinə məlumat verməlidir.

 

Qarovul rəisinin köməkçisi

 

156. Qarovul rəisinin köməkçisi qarovul rəisinə tabedir. Qarovul rəisi köməkçisinin vəzifəsidir:

qarovulun vəzifəsini, qarovul rəisi üçün təlimatı və bütün qarovul nəfərlərinin vəzifələrini bilmək;

qarovul dəyişdirilərkən qarovul otağını, həmçinin orada olan avadanlığı və əmlakı siyahı ilə qəbul etmək;

qarovul rəisi olmaqdıqda və ya istirahət etdikdə onun vəzifələrini yerinə yetirmək;

qarovul rəisinin sərəncamı ilə növbələri postlara göndərmək və saatdarların xidmətini yoxlamaq;

qarovul otağının girəcəyindəki saatdarların dəyişdirilməsi qrafikini tərtib etmək və onları dəyişdirmək;

qarovulun şəxsi heyətinin vaxtında qidalanmasına, avadanlığın, inventarın və əmlakın saz saxlanmasına, qarovul otağında və ona yaxın ərazidə təmizliyə və qayda-qanuna həmçinin vaxtında sobaların qalanmasına və işıqlandırmaya diqqət yetirmək;

qarovul rəisinin sərəncamı ilə saatdarların xidmətini yoxlamağa gedən şəxsləri müşayiət etmək.

157. Hauptvaxt qarovul rəisinin köməkçisi gündə dörd dəfədən az olmayaraq (onun iki dəfəsi gecələr) kameraların vəziyyətini və həbs edilənlərin onlar üçün qəbul olunmuş qaydalara riayət etməsini yoxlamağa borcludur (4 saylı əlavə).

158. Qarovul rəisi ağır xəstələndikdə , ağır xəsarət (yaralanma, travma, kontuziya) aldıqda və ya həlak olduqda (öldükdə), qarovul rəisinin köməkçisi onun vəzifəsini icra etməyə başlayır və bu barədə qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verir. ^[7]

 

Dəyişdirici

159. Dəyişdirici onun tabeliyində olan saatdarların düzgün və sayıq xidmət etmələrinə, vaxtında dəyişdirilmələrinə və postlara qoyulmalarına, postları düzgün qəbul etmələrinə və təhvil vermələrinə cavabdehdir. O, qarovul rəisinə və onun köməkçisinə tabedir və ancaq onların əmrlərini yerinə yetirir.

160. Dəyişdirici saatdara, mühafizə olunan obyektə, qarovulu dəyişmək üçün postlara və ya qarovul otağına qayıdarkən qarovul növbəsinə basqını dəf etməkdən ötrü şəxsən və qarovul növbəsi ilə birlikdə bu Nizamnamənin 173-174-cü maddələrində nəzərdə tutulmuş qaydada silah işlədə bilər.

161. Dəyişdiricinin ümumi vəzifəsidir:

öz postlarının sayını, onların yerlərini, onlara gedən hərəkət marşrutlarını, mühafizə və müdafiə (müşahidə, atəşaçma və hasarlama) şəraitini və hər bir postda saatdarın xüsusi vəzifələrini bilmək;

köhnə qarovulun dəyişdiricisindən möhürlərin (plombların) izlərini, saatdarları postlara qoyduqda isə mühafizə olunan obyektləri postlar tabelinə uyğun qəbul etmək, bu barədə qarovul rəisinə məlumat vermək;

qarovul nəfərlərini postlara aparmazdan əvvəl onların öz vəzifələrini bilmələrini, həmçinin papirosçəkmə və yandırıcı ləvazimatlarını qarovul otağında qoyub-qoymadıqlarını yoxlamaq;

qarovul nəfərlərini postlara aparmazdan əvvəl silahların düzgün doldurulmasına, postlardan qayıtdıqdan sonra isə düzgün boşaldılmasına diqqət yetirmək (106 və 107-ci maddələr);

hər növbə qayıtdıqdan sonra qarovul rəisinə növbənin dəyişilməsi, postların vəziyyəti, bütün nöqsanlar və onların aradan qaldırılması tədbirləri haqqında məlumat vermək;

ona tabe olan saatdarların xidmətini qarovul rəisinin icazəsilə yoxlamaq.

Hauptvaxtda qarovulun dəyişdiricisi bundan əlavə, ona tabe olan saatdarların mühafizə etdikləri həbs edilənlərin sayını bilməlidir.

162. Saatdarların postlara qoyulması və ya dəyişilməsi zamanı dəyişdiricinin vəzifəsidir:

köhnə qarovul dəyişdiricisi ilə birlikdə mühafizə olunan obyektin vəziyyətini, işıqlandırmanın, hasarların və səngərlərin sazlığını yoxlamaq;

saatdarın və postu qəbul edən qarovul nəfərinin postun təhvilinə və qəbuluna düzgün əməl etməsinə diqqət yetirmək, saxlanc (anbar, park) qıfıllarının, möhürlərinin (plomblarının), qaytanlarının mövcudluğu və vəziyyətini, pəncərələrin, metal barmaqlıqların, qapıların və divarların vəziyyətini mühafizə olunan hərbi texnikanın sayını, həmçinin rabitə, işıqlanma, siqnalizasiya, yanğınsöndürmə vasitələrini və post geyimini şəxsən yoxlamaq;

möhürü və plombu onların izləri ilə tutuşdurmaq;

dəyişilən saatdardan postda olduğu zaman bütün gördüklərini soruşmaq;

postu qəbul edən saatdara onun nəyə xüsusi diqqət yetirməsi barədə göstəriş vermək, qonşu postların harada yerləşməsini və mühafizə olunan postlara daha təhlükəli giriş yerlərini başa salmaq; yer sahəsində postun sərhədini və kənar şəxsləri hansı məsafədən posta yaxın buraxmaq qadağan olduğunu saatdara göstərmək; saatdarın ona, mühafizə etdiyi obyektə və ya qonşu posta basqın edildikdə, həmçinin yanğın və həyəcan zamanı nə edəcəyini bilib-bilmədiyini yoxlamaq;

saatdarların qarovul otağı ilə əlaqə saxlaması üçün təyin olunmuş siqnalları bilməsini yoxlamaq.

Postu qəbul edərkən (təhvil verərkən) möhürün (plombun) onların izləri ilə və ya mühafizə olunan maşınların (təyyarələrin, topların və ya digər döyüş texnikasının) miqdarı postlar tabelində göstərilən sayla uyğun gəlmədikdə, həmçinin hər hansı başqa nöqsanlar aşkar edildikdə, dəyişdirici 221-ci maddənin göstərişlərinə uyğun hərəkət edir.

163. Döyüş Bayrağı yanındakı postda saatdarı dəyişdirərkən, dəyişdirici çexolun (şkafın) sazlığını, onlardakı möhürləri yoxlamalı və möhürü özündə olan izi ilə tutuşdurmalıdır. Çexolun (şkafın) və ya möhürün nasazlığı aşkar edildikdə, qarovul rəisini çağırmalı və ona bu barədə dərhal məlumat verməlidir.

164. Dəyişdirici saxlancları (anbarları, parkları) açmaq üçün gəlmiş şəxslərlə birlikdə parka gəlir, möhürlərin (plombların) izlərini nəzərdən keçirir. Saatdar postlar tabelinə uyğun postda qalmalı olduqda, dəyişdirici postlar tabelində bu vaxt üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi vəzifələri onun yadına salır.

Dəyişdirici saxlanclara (anbarlara) girməyə postlar tabelində göstərilən tələblərə dəqiq əməl etməklə icazə verir.

165. Açılmış saxlanclarda saatdar dəyişilərsə, dəyişdirici posta girmiş saatdara saxlancın kim tərəfindən açıldığını və ya maşınların dayandıqları yerlərə buraxıldığını bildirir.

Saxlanclar (anbarlar, parklar) bağlandıqdan sonra dəyişdirici möhürlərin (plombların) izləri ilə posta gəlir ki, şəxsən saatdarın iştirakı ilə saxlancı (anbarı, parkı) mühafizə üçün təhvil verənlə birlikdə möhürlərin (plombların) və pəncərələrin, metal barmaqlıqların, qapıların, divarların vəziyyətini yoxlasın; dayanacaqlardakı döyüş texnikasını mühafizə üçün qəbul etdikdə maşınların, təyyarələrin, topların sayını yoxlasın, onlarda möhürlər (plomblar) olduqda isə onların izləri ilə tutuşdursun.

166. Qarovul rəisi və onun köməkçisi ağır xəstələndikdə , ağır xəsarət (yaralanma, travma, kontuziya) aldıqda və ya həlak olduqda (öldükdə), qarovul rəisi vəzifəsini birinci dəyişdirici müvəqqəti icra etməyə başlayır. O, baş vermiş hadisə haqqında qarovullar (hərbi hissə) növbətçisinə məlumat verməlidir. ^[8]