§3. Fəal təlim metodları [20; 288-294] Fəal təlim zamanı istifadə olunan üsullar təlim strategiyalarının qurul-
masında və təhsilin həyata keçirilməsində əhəmiyyətli yer tutur. Pedaqoji
ədəbiyyatlarda onun müxtəlif növlərinin olduğu göstərilir. Məsələn, beyin
həmləsi, BIBÖ, klaster(şaxələndirmə), anlayışın çıxarılması, söz assosasiyala-
rı, müzakirə, akvarium, rollar üzrə oyun, Venn diaqramı, layihələrin hazırlan-
ması və s.
Beyin həmləsi Bu üsul «əq!i hücum» da adlandırılır. Şagirdlərdə yeni mövzuya maraq
oyatmaq, habelə onların nəyi yaxşı (və ya pis) bildiklərini aydınlaşdırmaq
məqsədilə bu üsuldan istifadə olunur. Hazırlanmış sual lövhədə yazılır, yaxud
şifahi şəkildə şagirdlərin diqqətinə çatdırılır. Şagirdlər suallara əsasən fikirlə-
rini bildirirlər. Bütün ideyalar şərhsiz və müzakirəsiz yazıya alınır. Yalnız
bundan sonra söylənilmiş ideyaların müzakirəsi, şərhi və təsnifatı başlayır.
Aparıcı ideyalar yekunlaşdırılır, şagirdlər söylənmiş fikirləri təhlil edir, qiy-
mətləndirir.
Bİ BÖ - Bilirəm/İstəyirəm bilim/öyrəndim
BİBÖ aşağıdakı mərhələlər üzrə aparılır:
Problem müəllim tərəfindən elan edilir.
Müəllim lövhədə 3 sütundan ibarət cədvəl qurur və aşağıdakı bölmələri
qeyd edir: Bilirəm/Istəyirəm bilim/Öyrəndim
Şagirdlər problemlə bağlı bildiklərini söyləyir və cavablar birinci
sütunda qeyd olunur.
Həmin məsələ ilə bağlı bilmək istədikləri isə ikinci sütuna yazılır.
79
“Akvarium” ıın keçirilməsinin 2-ci variantı: "Daxili dairənin" iştirakçıları müəllimin təklif etdiyi problemi müzakirə
edir və birinci variantdan fərqli olaraq iştirakçılar bu zaman yalnız
problemin "leyhinə" olan dəlilləri söyləyirlər. Digər qrupun üzvləri xarici
dairədə stullarda əvləsirlər. dəlilləri dmləvir. yazıya alır, təhlil edir, öz əks
dəlillərini hazırla)arlar. 5-20 dəqiqədən sonra diskussiya dayandırılır, xarici
və daxili dairədən olan şagirdlər öz yerlərini dəyişirlər. Onlar əvvəlki
iştirakçıların dəlillərini təkzib etmək üçün diskussiya aparırlar.
Burada qrupların vahid fikrə gəlməsi önəmli deyil.
