Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki döVLƏt universiteti A.Ş.İbrahiMov, Z. A. abdulova, L. N. mehdiyeva mikologiya (dərslik)

 

 

 

Afanoplazmodi – bunlarda da sklerotsilər əmələ gəlmir. 

Bunlarda habelə selikli qişa da əmələ  gəlmir. Lakin bunun 

əvəzində sporofor əmələ gəlir. 

Faneroplazmodi – əsas xarakterli nişanəsi selikli xarici 

qlafın olmasıdır. Maraqlıdır ki, xarici membran tünd-qara, 

tünd-qırmızı və narıncı rəngdə olur. Göbələk üçün normal həyat 

tərzi olmadıqda  plazmodi sklerotsiyə çevrilir. 

Bu sinifdə spor əmələ gəlməsi sporoforun köməyi ilə baş 

verir.  Sporofor daxilində sporlardan başqa sapı xatırladan 

kapillislər vardır ki, bunlar da sporların xaric olunmasına 

xidmət edir. Əsil selikli göbələklərdə bir neçə qrup sporoforlar 

mövcuddur. 

Birinci tip sporofor – ən sadə quruluşlusu plazmodio-

karpdır. Bu plazmodiokarplar möhkəm hüceyrə divarı ilə 

örtülmüşlər. Bu plazmodio- karpların hamısı otururlar. 

İkinci tip sporofor – sporangidir. Sporangi əmələ gələrkən 

plazmodi xırda hissələrə bölünür və onların hər bir hissəsi ink-

işaf edib sərbəst sporangi əmələ gətirirlər. Bu tip sporofor geniş 

yayılanlardandır. 

Üçüncü tip sporofor etalidir ki, bunlar yastıqcıq for-

masında olub, sporangi kompleksindən ibarətdir. Burada da 

xarici membran yaxşı inkişaf etmişdir. 

Nəhayət, selikli göbələklərdə psevdoetali vardır ki, bu da 

çoxsaylı sporangilərdən təşkil olunubdur. Bunlar bir-birilə  sıx 

birləşmişdir. Psevdoetali ayaqcıq üzərində oturur. Beləliklə, 

Myxomycetes sinfinin bütün nümayəndələrində sporoforların 

müxtəlif formalarına rast gəlinir. 

İkinci nişanə onların müxtəlif rənglərdə olmalarıdır. 

Üçüncü  əsas  əlamətləri müxtəlif formalı  və quruluşlu olma-

larıdır. Miksomisetlər, bütövlükdə saprofit qidalanan 

göbələkləri cəmləyir. Bunlara bitki və heyvan qalıqları üzərində 

rast gəlinir. 

Miksomisetlərin inkişaf tsikli aşağıdakı kimidir: sporlar 

inkişaf edib, zoosporları və ya miksoamöbları əmələ gətirirlər. 

---

 

  Bu proses suda və ya rütubətli mühitdə gedir. Qeyri-əlverişli 

şəraitdə zoospor və miksoamöblar inkişaf edib, mikrosistis 

əmələ gətirirlər (şəkil 10).