Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki döVLƏt universiteti A.Ş.İbrahiMov, Z. A. abdulova, L. N. mehdiyeva mikologiya (dərslik)

        α-ketoqlütar turşusu                         qlütamin turşusu     

 

Qeyd etmək lazımdır ki, həm qlikolitik parçalanmada, həm 

də Krebs tsiklinin gedişində əmələ gələn ketoturşular xüsusi yer 

tutur. Həmin turşular aminləşərək müvafiq aminturşularına 

çevrilir və amidlərin, ümumiyyətlə, zülalların metabolizmində 

son dərəcə böyük rol oynayır. Aşağıdakı 7-ci cədvəldə amin-

turşularının Krebs tsiklindəki ayrı-ayrı  mərhələlərlə  əlaqəsi 

göstərilmişdir.  

Zülalların parçalanma məhsulları – aminturşuları da Krebs 

tsiklinə müəyyən mərhələlərdə daxil olur. Məsələn, asetil – 

K

0

A, 

α

-ketoqlütar, oksalat-sirkə  və ya fumar turşuları 

səviyyələrini göstərmək olar. 

Göbələklərdə aminturşularının sintezini, penisillinin əmələ 

gəlməsində  aşkar etmək olar. Penicillum göbələyinin 

mitsellərinin inkişafının ilk dövrlərində aminturşularının bir 

---

 

  qismi zülalların tərkibinə daxil olmur və əksinə, xarici mühitə 

ifraz olunur. Bu zaman mühitdə, məhz qlütamin turşusu aşkar 

edilir.  İkinci dolayı sübut, qlütamin turşusunun Penicillum 

chrysoqenium göbələyində oksidləşərək 

α

-ketoqlütar turşusuna 

çevrilməsidir. Göbələklər tərəfindən aminturşularından istifadə 

olunması, görünür, dezaminləşmə yolu ilə baş verir ki, bu da 

aşağıdakı kimi ifadə oluna bilər.