Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ sumqayit döVLƏt universitetiNİn nəZDİNDƏ sumqayit döVLƏt texniKİ kolleci «Sənaye sahələrinin proses və aparatları»

І. Dövrü proseslər.
Bu proseslər dövrü işləyən aparatlarda aparılır, daha 
doğrusu posesin ayrı-ayrı mərhələləri müxtəlif zaman fasilələrində ardıcıl olaraq 
eyni aparatın daxilində gedir. Bunun üçün aparat xammal və tələb olunan 
reagentlərlə doldurulur və işə salınır. Proses qurtardıqdan sonra hazır məhsul 
aparatdan boşaldılır, aparat yuyulur, təmizlənir, qurudularaq yenidə xammala 
yüklənilərək işə buraxılır. Göründüyü kimi dövrü proseslərdə vaxt itkisi yaranır, 
ona görə də bu aparatların məhsuldarlığı aşağı olur.` 
II. Fasiləsiz proseslər.
Bu proseslər fasiləsiz işləyən aparatlarda gedirlər . belə 
proseslərə xammal və reagentlər fasiləsiz verildiyi kimi alınan hazır məhsul da 
prosesdən fasiləsiz olaraq xaric edilir, daha doğrusu prosesin ayrı-ayrı mərhələləri 
eyni zamanda paralel olaraq müxtəlif aparatlarda gedir. 
Fasiləsiz proseslərin aşağıdakı üstün cəhətləri mövcuddur: 

---


fasiləsiz proseslərdə vaxt itgisi olmadığından məhsuldarlıq yüksək olur; 

fasiləsiz proseslərdən alınan məhsul bircins olduğundan onun 
keyfiyyətini yüksəltmək mümkün olur; 

fasiləsiz işləyən prosesləri mexanikləşdirmək, avtomatlaşdırmaq, idarə 
etmə sistemlərini tətbiq etmək asandır, bu da əl əməyini xeyli 
asanlaşdırır; 

fasiləsiz işləyən aparatlar yığcam olurlar, quraşdırma, təmir və qulluq 
etmək asandır 
Ona görə də kimya texnologiyasının müxtəlif sahələrində aparılan texnoloji 
proseslərin əksəriyyəti fasiləsiz olaraq aparılır. Lakin buna baxmayaraq, bəzi 
məhsulların istehsalını fasiləsiz aparmaq mümkün olmadığından onları dövrü 
işləyən aparatlarda aparmaq daha məqsədəuyğundur. Kimya texnologiyasında elə 
proseslər mövcuddur ki, onun bir və ya bir neçə mərhələsi dövrü olaraq aparılır. 
Belə proseslərə kombinə olunmuş proseslər deyilir.