13.2. Somolye
haqqında anlayış
Bu fransız metodu olub, bir neçə onilliklər əvvəl fransız enoloq
mütəxəssisləri tərəfindən Ģərabı öyrənmək üçün düĢünülmüĢdür.
Bütün dünyada enoloq və dequstatorlar bu metodun köməyilə
Ģərabı dəqiq və daha yaxĢı öyrənməyə çalıĢırlar. Somolye
kurslarında əsasən bu üsuldan istifadə edirlər. Somolye Ģərab
dəstini tam hüquqla evdə məktəb somolyesi adlandırmaq olar.
Dəstin əsasını bu və ya digər Ģərabda təsadüf olunan Ģərab ətir
nümunələri təĢkil edir. Bu nümunələrdən, həmçinin sadə və baĢa
düĢülən tədris materiallarından istifadə etməklə dərhal və asan
yolla Ģərabın buketində olan tipik ətirləri ayırmaq mümkün olur.
Bunun üçün anadangəlmə dequstator olmağa, yaxud peĢəkarlığa
ehtiyac olmur. Çünki duyğuları da digər vərdiĢlər kimi inkiĢaf
etdirmək olar və lazımdır. Qədəhdə qara qarağatla, kofenin və
baĢqalarının buketini ayırmağı bacarmayacağımızı güman ediriksə,
deməli biz heç vaxt öz duyğularımızı məĢq etdirməmiĢik.
Təəccüblüdür, lakin nə vaxt ki, almanı əldə saxlayırıq, yaxud
onu öz qarĢımızda görürük, yaxud kofeni nə vaxt biĢiririk və ya
içirik bu zaman onun iyini hiss etməyə öyrənmiĢik. ġübhəsiz ki,
bizim üçün o yenilik olur ki, bu və ya digər tam və iyə, məsələn,
banan iyinə malik xırda ĢüĢəni açırıq, lakin bananın özünü
görmürük. Somolye Ģərab dəsti ilə də vəziyyət buna oxĢar olub,
Ģərab dünyasının ətirlərini tanımaqda ilk addımdır.
ġərab dəstini öyrəndikdən bir qədər sonra, Ģərab qədəhində
həmin iyləri fərqləndirmək mümkündür. Bu zaman nəinki açıq
bilinən iyləri, həmçinin çalarları və hətta zəif notları müəyyən
etmək olar. Bu irəliyə doğru böyük addım olmaqla, artıq ayrı-ayrı
Ģərablar, hətta üzümün sortunu dəqiq müəyyən etmək mümkün
olur. Məlumdur ki, bütün sortlar özünəməxsus tipik və səciyyəvi
ətrə malik olur. Sortu təyin etməklə Ģərabın istehsal olunduğu
ölkəni də tapmaq da mümkündür. Beləliklə, Ģərabın ətir dünyasına
ilk addım atılmıĢ olur.
ġərab haqqında fikrə gəlmək üçün yalnız onun ətrini bilmək
azdır. ġərab isə bütöv dünyadır ki, buna dair məlumatı Ģərab
~ 289 ~
dəstinə daxil olan informasiya materiallarını öyrənməklə bilmək
mümkündür.
ġərab necə dequstasiya olunmalı, süfrəyə necə verilməli və
bunun üçün hansı qədəh seçilməlidir?
Rəngə görə Ģərabın quruluĢu və yaĢı necə müəyyən edilməli və
bunu aromatik buketə görə necə etmək olar?
Çox yaxĢı Ģərabı sadədən, balanslaĢmıĢı pisdən necə ayırmaq
olar? Siz Ģəraba düzgün qiymət verməyi öyrənməklə, qida üçün
onu düzgün seçəcəksiniz. Hər gün Ģərab alınmasında səhv
etməyəcəksiniz və yaxĢı kolleksiya yarada biləcəksiniz.
ġərabın verilmə temperaturu xüsusi diqqət tələb edir. Onu
əlbəttə ki, heç kim butulkada termometrlə ölçməyəcəkdir. Lakin
bilmək lazımdır ki, qırmızı turĢ Ģərabları məxsusi soyutmurlar,
onlar ətraf mühitin temperaturuna uyğun, baĢqa sözlə 16-22
0
C-də,
ağ və Ģirin Ģərablar isə 6-12
0
C-yə qədər soyudulmaqla icilir. Bir
çox ciddi istehsalçılar Ģərab verilməsinin tövsiyə edilən
temperaturuna dair əks etiketdə (kontr - etiketdə) məlumat verirlər.
Müəyyən tip Ģərablar üçün aĢağıdakı ―temperatur‖-lar tövsiyə
olunur:
DoydurulmuĢ qırmızı bordo Ģərabları, Kabеrne Sovinyondan
Azərbaycan, Kaliforniya yaxud qırmızı Ronı Ģərabı – 18-20
0
C;
Orta doymuĢ qırmızı Ģərablar – Pino Nuar, Zinfandel yaxud
Ġspan Rioxi -15,5-18
0
C;
Yüngül qırmızı Ģərablar – Bojole, Bordolino tipli, yaxud
Ġtaliyanın Ģimalının Ģərabları – 13-15,5
0
C;
ġardonedən, Sovinyon Blandan ağ Ģərablar elzas və bir çox
Ģirin Ģərablar-7-10
0
C;
Oynaq, Ģampan və cəhrayı Ģərablar – 5,5-7
0
C.
Yeri gəlmiĢkən əgər Ģərab bizim zövqümüzə görə xeyli
soyuqdursa onu mikrodalğalı peçdə qızdırmaq tövsiyə edilmir.
Çünki bu, qədəhin altlığının yanmasına səbəb ola bilər.
Dostları ilə paylaş: |