www.ziyouz.com kutubxonasi
60
ovozini olib kelgan eding.
— Sahroning va shamolning tilida gaplashishni senga kim o‘rgatdi?
— Mening yuragim, — javob qildi Santyago.
Shamolning nomi ko‘p edi. Bu yerda uni “sirokko” deyishadi, arablar uni sersuv va
qoratanli odamlar yashaydigan o‘lkalardan yeladi, deb o‘ylashadi. Santyagoning yurtida
esa uni “levantinlik” deyishadi, chunki bu shamol sahro qumlarini va mavrlarning
jangovar hayqiriqlarini olib keladi, deb o‘ylashgan. Ehtimol, qo‘ylar uchun yaylov yo‘q
uzoq mamlakatlarda odamlar bu shamol Andalusiyada tug‘iladi, deb hisoblashgan. Biroq
shamol hech qaerda tug‘ilmaydi va hech qaerda o‘lmaydi, shu boisdan ham u sahrodan
qudratliroq. Chunki sahroda nimadir ko‘kartirishga odamlar qodir; ular sahroda qo‘ylarni
ham ko‘paytira olishadi, biroq shamolni o‘z izmlariga sola olishga ularning qurbi
yetmaydi.
— Sen shamolga aylana olmaysan, — dedi shamol. — Sen bilan bizning aslimiz boshqa-
boshqa.
— Noto‘g‘ri, — javob qildi Santyago. — Men sen bilan birga dunyo kezganimizda, menga
alkimyo sirlari ayon bo‘ldi. Endi menda shamol ham, sahro ham, okean ham, yulduzlar
ham, Olamda bino bo‘lgan hamma narsa jam bo‘lgan. Bizni — senu meni bir qo‘l bino
etgan va bizning qalbimiz ham bitta. Men senday bo‘lishni xohlayman, har qanday
kavakka kirishni, dengizlar ustida yelishni, xazinamni bekitib yotgan qum barxanlarini
to‘zitishni, sevgilimning ovozini olib kelishni istayman.
— Bir safar men sening Alkimyogar bilan gaplashganingni eshitdim, — dedi shamol. — U
har kimning o‘z Yo‘li bor, dedi. Odam shamolga aylanmasligi kerak.
— Bir necha lahzaga bo‘lsa-da senga aylanishni o‘rgat. O‘shanda odamning va
shamolning cheksiz imkoniyatlarini muhokama qilamiz.
Shamol qiziquvchan edi — bunaqasini hali uchratmagandi. Uning ana shu masalada
tortishgisi keldi, biroq u chindan ham odamni shamolga aylantirishni bilmasdi. Aslida esa
juda ko‘p narsaga qodir! Sahroni paydo qila olardi, kemalarni cho‘ktirardi, asrlik
daraxtlarni va hatto butun bir o‘rmonni qulatardi, musiqa yangrab turgan, tushunarsiz
tovushlar taralib turgan shaharlar uzra yelib o‘tardi. Olamda hamma narsaga qurbim
yetadi, deb hisoblagan shamolga endi bu bolakay o‘z xohishini ro‘kach qilib, buni ham
amalga oshirishga qobilsan, deb qistayotir.
— Bu “sevgi” deyiladi, — dedi Santyago, shamol o‘zining iltimosini bajarishiga ishonib.
— Agar sevsang, xohlagan narsaga aylana olasan. Agar sevsang, nimalar bo‘layotganini
tushunishga mutlaqo hojat yo‘q, zero, hamma narsa bizning botinimizda kechadi,
demak, odam shamolga bemalol aylana oladi. Albatta, shamol unga yordam bersa.
Shamol mag‘rur edi, shu bois Santyagoning gaplari uni ranjitdi. U kuchli esa boshladi,
sahro qumlarini to‘zitdi. Biroq oxir-oqibat, garchi butun dunyoni kezgan esa-da, odamni
shamolga aylantira olmasligini tan olishga majbur bo‘ldi. Sevgini ham bilmasligiga iqror
bo‘ldi.
— Men odamlarning sevgi haqida gapira turib, osmonga tikilishlariga ko‘p bor guvoh
bo‘lganman, — dedi shamol, o‘z ojizligini tan olganidan jazavasi qo‘zib. — Ehtimol, sen
ham osmonga murojaat qilarsan, a?
— Bu ham bir fikr, — ma’qulladi Santyago. — Faqat sen menga yordamlash: chang-
to‘zon ko‘targin, men quyoshga qaray olay va ko‘zlarim qamashmasin.
Shamol yanada kuchli esdi, osmon qum to‘zoni bilan qoplandi va quyosh oltin barkashga
aylandi.
Qo‘nalg‘adan turib kuzatayotganlar hech narsani ajrata olishmadi. Sahro odamlari
shamolning bu qilig‘ini bilishar va uni “samum”, deb atashardi. Ular uchun bu dengiz
bo‘ronidan-da dahshatli edi, vaholanki, ular umr bo‘yi dengizda bo‘lishmagandi. Otlar