qələmkömürçiqələm: qara xallar salan, quşan qələm.
qələmkarlıq əl işi. yazma. oyma.
qələmlik qalamış. (< qamış). qamışlıq. sazlıq.
qələmtiraş gəzlik.
qələngələn. 1. gəlici. gəlmiş. ati. varid. vasil. - dün bura gələn kişilər qayıtdılar. 2. olan. vaqe'. - gələn çəkilir. - başa gələn: ariz olan. 3. gətir. qədər. baş yazısı.
- gələngedən: qonaq. - qonağı (evi) gələn gedənə açıqdır. gələn gedən uğrar.
qələp - yun, ip kələpi: çolaq. yumaq. yumalaq. bükük.
qələpirgələpir. kəlpir. gəlbir. düşmə. düşə. ucuz olan nərsə. - bu atı kəlpir aldım. - bu pula o ev çox kəlpirdi. - kəlpir mal arayan: ucuzçu. - kəlpiruşaq: götürmə, doğma olmayan uşaq. - öz uşağı olmuyub yalnız bir kəmpiri vardır.
qələrkələr. - kərtənkələr: kələrin çabıq yeriyən çeşiti.
- yəşilkələr:bənəklikələr: kələrin iri ağılı çeşiti. iri başlı kələr.
- su kələri: kilis.
- omuzları qalın dərili bir çeşit kələr: sırtar.
- alacakələr.
- kələrbalığı: oxtapus. - su kələri.
- qumkələri: saqınqur.
- qıyakələri: böyük hunduşqa.
qəlicigəlici. gələn. gəlmiş. ati. varid. vasil. - dün bura gələn kişilər qayıtdılar.
qəlimgəlim. məhsul.
qəlin - gəlin cehizi qəfəsi: toqurçın.
- gəlininsağıcı: yengə. yangə. - toy gecəsi gəlinə qılavuzluq edən: yengə. - kiçikgəlin: gəlincik.
- gəlinquşu: böyük tuyğar çeşiti.
- gəlinfənəri: əlkəkənc deyilən bitgi.
- gəlinsaçı: aftimon deyilən bitgi.
- gəlinqalağ: gəlin havası: bərk durğun, rakit hava.
- üzüyazılı gəlin kimi qalmaq: boşuna gözləmək.
qəlincəgəlincə. 1. sırası gəldikdə. - ona verdi mənə gəlincə qısdı. 2. (söz danışıldıqda) amma. indi. - bu sözə gəlincə. - mənim konuma gəlincə. 3. gələlim. qaldı ki. yana. dən yana: cə. cəhətcə.
qəlincikgəlincik. 1. kiçik gəlin. ərusək. - gəlincikçiçəyi: qızalaq. 2. sanğsarın bərk kiçik çeşiti. ağlı sarılı, incə uzunca olub, quru duvarların dəliklərinə qaçar, toyuq yumurtası cücəsin tutan heyvancıq. 1. çöl lalası. qızalaq. çayırda bitən qızıl qırmızı çiçək.
- gəlincikbalığı: dadlı yeməli balığ çeşiti.
qəlinməkgəlinmək. gəlmək işi olunmaq. varid olunmaq. - bu çağda gəlinirmi.
qəlirgəlir. geçinəcək. geçinmə qoşu. həyat əsbabı. - sizin geçinəcəyiz nasıldır. - geçinəcəyi varmıdır. - el geçinəcəyin sağlamlamalı.
qəlişgəliş. 1. pırosə. axar. gediş. 2. sayaq. sıra.- söz sırası: söz gəlişi. 3. gəlmə. virud. - bu nə gəliş çağıdı. - sənin indi gəlişivə nədən nədir. 4. yol. tərz. üz. surət. - gəlişigözəl: ras gələ. - gəlişi gözəl bir şəkildə. - saçların gəlişigözəl buraxmışdı.
qəlişməkgəlişmək. övkələnmək. yoğlanmaq. öğlənmək. huşlanmaq. ağıllanmaq. öncədən anlamayıb sonradan anlamaq. böyümək.- uşağın öqlənməsi çox çəkər. - öqlənməmiş evlənən ev yıxar, öqlənibsə evlənir, ev yığar.
qəlişməkgəlişmək. 1. yetişmək. böyümək. boy atmaq. - gəlişmiş ağac. 2. iyiləşmək. səmirmək. - yolçuluq sizə yaramış, çox gəlişmisiz.
qəlməkgəlmək. 1. geri dönmək. udət üdmək. rücət edmək. ricu' edmək. - gedgəl: gedib dönmə. - geddigi yerdən gəlməz. - get amma çabuq gəl. 2. girmək. hilul edmək. başlamaq. olmaq. - yaz gəldi. - işlər hələ gəlir. 3. yetişmək. visul edmək. - kərvan havax gəlir. - qatar yarın gəlir. 4. ortalanmaq. zihur edmək. - kəndisinə bir alıqlıq gəldi. - ağlıma gəldi. iki gündə bir ısıtma gəlir. 5. çıxmaq. bulunmaq. düşmək. - bu çizmələr mənə dar gəldi. - bu yemək ürəyimə ağır gəldi. 6. görünmək. sanlanmaq. zənn olunmaq. - bu yol mənə çox uzaq gəldi. - sizə dadı acı gəlmir. - mənə öylə gəlirki. 7. çəkmək. dözmək. dayanmaq. - bu at yükə gəlməz. - şakıya, şuxluğa gəlməz kişidir. - kiçik uşaq çox yeriməyə gəlməz. 8. sonuclamaq. çıxmaq. hasil olmaq. müncər olmaq. - bundan nə gəlir. - bu durum nədən gəlir. - bundan çox nələr gələ bilər. 9. uğramaq. düçar olmaq. - qarışa gəlmiş: aha gəlmiş. 10. yetişmək. bərkimək. 11. başlamaq. girmək. olmaq. - orucluq gəlsə. - yaz gəlir. - axşam gəlir. 12. düşmək. uymaq. uyğun olmaq. - bu sizə gəlir. - bu işimə gəlməz: dərdimə dəğməz. - ipə sapa gəlməz. 13. görünmək. düşünülmək. sanılmaq. zənn olunmaq. - bu yol mənə çox uzun gəlir. - bu yemək mənə acı gəlir. - öylə gəlir ki: görünür ki. 14. dözmək. dayanmaq. - bu at yükə gəlməz. - mən çox yeriməyə gəlməm. - şakıya gəlməz: şuxluq götürməz. 15. sonuclanmaq. bitmək. çıxmaq. - bundan nə gəlir. - bundan çox nələr gələ bilər. 16. tutulmaq. düşmək. uğramaq. - qarqıma, ahıma gələcəksin. - qarqıya gəlmiş. 17. qazandırmaq. - sənə neçə gəlir. 18. qəbul edmək. - onun sözünə gəldim. 19. olmaq. üz vermək. - onda böylə iş gəlirmi. 20. yalandan göstərmək, görünmək. - görməzdən gəlmək: görməz kimi olmaq. - bilməzdən gəlmək: bilməz kimi olmaq.
- arxadangəlmək: izləmək.
- nərsənərsiyəgəlmək: uymaq. yaraşmaq. - bu paltar mənə gəlməz.
- sayagəlməz: hesanlanmaz.
- sözəgəlmək: inanmaq. qəbul edmək. - sonda səndə mənim sözümə gəldinmi. - oda mənim oyuma gəldi.
- nərsəninnərsiyəçatması, yetməsi, ras olması. - başa gələn çəkilir. - gələn çəkiləcək.
- aşağıgəlmək: {1. enmək. 2. yıxılmaq. düşmək}.
- ağıragəlmək: gücünə gedmək.
- əldəngəlmək: gücündə olmaq. bacarmaq.
- əldəngələn: gücündə olan. bacardıqı dək.
- ələgəlmək: {1. tutulmaq. 2. miyəssər olmaq. hasil olmaq. - çətin ələ gələn}.
- içərigəlmək: girmək.
- içəgəlmək: içinə, könlünə doğmaq.
- ilərigələn: ə'yan əşrafdan olan.
- çəkiyəgəlmək: cürləşmək. yaramaq. saziş edmək.
- dolayagəlmək: çaşmaq. iğfal olunmaq.
- yangəlmək: geçinmək.
- olagəlmiş: əsgidən öylə olmuş. - görüləgələn işlər: görülməyinə öğrəşilən işlər. - yazıla gələn.
qəlməgəlmə. 1. virud. gəliş. - bu nə gəliş çağıdı. - sənin indi gəlişivə nədən nədir. - bu yerə gəlmə yolları. - gəlmələri qapattılar. - üç gəlməli yer. - dar gəlməli yer. - gəlməni kəsdilər. 2. gəlmiş. varidə. - avrupadan gəlmə. 3. yetişmə. olunma. hasil olma. - yazdan gəlmə. - sizdən gəlmə sovğat.
- gedibgəlmə: varış gəliş. ülfət. e'tilaf.
qəlmicgəlmic. iri balıqları qılcığı, qılcığ yerinə olan gəmikləri. böyük qılçıq.
qəlmişgəlmiş. gələn. gəlici. ati. varid. vasil. gəlmə. varidə. - avrupadan gəlmə.
- dün bura gələn kişilər qayıtdılar.
qəlpirkəlpir. gəlbir. gələpir. düşmə. düşə. ucuz olan nərsə. - bu atı kəlpir aldım. - bu pula o ev çox kəlpirdi. - kəlpir mal arayan: ucuzçu. - kəlpiruşaq: götürmə, doğma olmayan uşaq. - öz uşağı olmuyub yalnız bir kəmpiri vardır.
qəltək basdırı. sürgi. sürgü. taban. daban. hər bir yerin toprağın, qalxıq yerlərin düzəldib, safatmaq üçün yuvarlaq ağır qəltək.
qəməbax > qama. 1. taquz. taxuz. kipəz. cif. ciftə. 2. xamafars. qamış. qələm. - doğranan nərsəni sıxışdırmaq üçün işlənir. - ağır yüklü nərsəni dəhləmək üçün altına qoyulur. - ağır nərsənin altında olan gədiyi tıxamaq üçün işlənir. - neçə təxdəni birbirinə bağlayan qıssa tikələr. 3. kəmə. sirr. 4. kəmə. ovsun. 5. kəsən. qıran.
- gəməsıçan: lağmalarda bulunan bulunanın ən böyüyü.
qəməkkəmək. pambıqtan yapılmış çubuqlu, naxışlı bir toxuma. bundan bürqü yapılır. qıpçaqlar yaqmurluq yaparlar.
qəməlkəməl. kəmlə. məhəllə.
qəmələmək yolmaq. qəl' edmək.
qəməli izli. nişanlı.
qəməlkəməl. dəyər. qədir. qiymət. baha'. - bunun kəməli nə?: qiməti nə?. - kəməli beş para edməz.
qəmi keştifars (< köçmək). köçmə aracı. su içində yeryən təknə.
- gəmi, çadır dirəyinin başında olan təkərlək başlıq: başlama. başlıq. qapla.
- gəmi, qayıq taxdalarının ortasın kənəfli yapışqan, yəlimlə qapamaq işi: qaplatmaq. qaplamaq.qalpatmaq. qalpamaq.
- döğüşgəmilərində olmuş, yelkənli, iti gedən təknələr: qırlanqıc.
- gəminisapıtmaq: açmaq. alarğa edmək.
- gəmininyanlaması, yanaəğilməsi: yalpa. yanpa. yana vermək. sağa sola vurmaq.
- gəminin yanlarında olan barmaqlıqlar. hər çeşit barmaqlıqların üstünə yuxarısına yapılan təxdə. təxdə sipər. - gəminin köpəştəsinə dayanıb uzaqlaşan qaraya baxırdıq.
- hər yanında iki sıra topu olan, əsfi döğüş gəmisi: qapaq - qapaq suəri.
- gəmi suedmək: gəminin içi su almaq. içinə su keçmək. su işləmək.
- üç gögərtəli gəmi: üç qatlı gəmi.
- döyüş gəmi toplusu: tonanma. donanma.
- altı düz, alçaq, yelkənli, kürəklə sürülən gəmi: qalı.
- altı, başı, divi düz gəmi çeşiti: qalyot.
- gəmi, qayığı, omurqa üzərinə mindirməyə yarayan, qabırqa biçimində olan ağaclar: qabırqa.
- gəminin alt kökərtəsi: tavlun. - gəminin ən alt kökərtəsi: tavlun kökərtəsi.
- gəminin omurğasının arxa yanının dibi, quruğu: onurğa topuğu.
- iti gedən, yelkənli kürəkli kiçik gəmi çeşiti: tırxandıl.
- çox enli olub yalpası az gəmi:töşəkli. döşəkli. # narın yapılı. - gəminin yelkəni, yeli avuclamışı, şişmiş olub, yavaş geməsi:apazlama
qəmiçigəmiçi. dumənçi.
qəmiçilikgəmiçilik. dumənçilik:
qəmikkəmik ( > kəm yek).tək. az. az tapılan.
- baldır gəmiyi: incik sümük. incik gəmik.
- belgəmiyi: əgin. əmud fəqəri.
- köks gəmiklərinin hər biri: qabırqa. - arığlıqdan qabırqaları çıxmış.
- götgəmiyi:qıçgəmiyi. soqum. quyruq soxumu.
- qaburqa gəmikləri: güsrika. göğüsün yanları.
- quyruğun gəmikli yeri: gəmirdik. - uçurcaqgəmiyi: toyuğun uçaq qanat gəmiyi.
- birgəmikatmaq: itə bir sümük atmaq kimi birinə azacıq bir nərsə vermək.
- gəmikkimi: gəmik kəsilmək: çox quru olmağı göstərən deyim.
- birdəribirgəmik: çox incə, yağsız zəifliyi göstərən deyim.
- gəmikdənolannərsə. - gəmik sap. - gəmik dügmə.
- kürək gəmiyi:omuz kürəyi: qəbzə. gəbzə. çiğni örtən sümük.
qəmzə gəzmə. girişmə. qırışma. qır vermə (< qırılmaq. burulmaq). buruqma. naz. işvə. qaş göz ilə oynanma.
qəngən. genğ. gənğ. gən. geniş. gengiş. bol. vəsi'.1. açıla. şaşa. mütəəccib. 2. laübali. qeydsiz. - o çox gen kişidir. 3. dinc. rahat. fərah. - gen bir yaşam sürür. - onun durumu çox gendir. - genişkönülli: qəmsiz. qeydsiz. 4. dəmirçi ayqıtlarından bir çeşit yonqar, rəndə. 5. geniş. gengiş. bol. vəsi'.
- genbucaq: küt bucaq: zaviyeyi münfəricə.
qənaətkar qanıqlı. tox gözlü.
qənarkənar. 1. yalı. yalqı. yalıq. qıyı. qoltuq. qırax. bucaq. yan. quytu yer. - orası bir qoltuqdur: yan yerdir. - qoltuq devlətlər: qıraxda qalan devlətlər. - yalıya enmək. - yalı boyunca getmək. - yalıya düşmək. 2. ağız. uc. qıraq. qıyı. ucraq.