Азярбайжан Республикасы Тящсил Назирлийи

Qaranlıq  görüş  dairəli  mikroskoplar.  Bu 
mikroskoplarla  tədqiqat  aparmaq  üçün  adi  bioloji 
mikroskoplara  xüsusi  kondensor  əlavə  edilir.  Qaranlıq 
sahəli  kondensor  xarici  korpusdan  daxili  patronda 
yerləşən 
optik 
hissədən 
müdafiə 
və 
dairəvi 
diafraqmadan ibarətdir. Bu kondensor adi mikroskopun 
kondensorundan fərqli olaraq işıq mənbəyinin ancaq, ən 
maili  şüalarını  keçirir.  Kənar  şüalar  isə  maili 
olmadığından  obyektivə  düşmür.  Ona  görə  də  görüş 
dairəsi  qaranlıq  görünür.  Obyektivə  ancaq  obyektdən 
əks  olunan  şüalar  düşür.  Həmin  şüalar  obyektin  parlaq 
işıqlanan  kənarlarının  xəyalını  əmələ  gətirir.  Nəticədə 
yan  tərəflərdən  işıqlandırılan  obyekt    qaranlıq  sahə 
fonunda müəyyən edilir. 
İşıq  mikroskopuna  bərkidilmiş  qaranlıq  sahəli 
kondensor  mikroskopa  yan  tərəfdən  düşən  şüaları 
keçirtdiyi  üçün  qaranlıq  sahədə  kəskin  yan  kontrats 
yaradır.  Ona  görə  də  adi  mikroskoplarla  görünməyən 
məsafədə asılı vəziyyətdə olan ən kiçik hissəcikləri belə 
kondensorun  kiçik  deşiyindən  keçən  güclü  işıq  şüaları 
dəstəsinin  təsirindən  qaranlıq  sahədə  görmək  olur. 
Adətən  müxtəlif  optik  sıxlıqda  olan  quruluşlar  ümumi 
qaranlıq  fonda  işığı  müxtəlif  dərəcədə  səpələyir  (tindal 
effekti). 
Qaranlıq 
görüş 
dairəsində 
müxtəlif 
canlı 
hüceyrələri 
öyrənmək 
olur. 
Qaranlıq 
sahəli 
mikroskopiyada həm təbii, həm də süni işıqdan istifadə 
olunur.  Süni  işıq  üçün  İO-7  və  İO-19  işıqlandırıcı 
qurğulardan istifadə etmək olar. 

---

 
18